Adım adım Libya operasyonu - GALERİ
19 Mart Cumartesi günü başlayan ve adı ''Şafak Yolculuğu'' konulan Libya operasyonu boyunca yaşananlar...
ABD, LİBYA'DA DÜŞEN UÇAĞININ ENKAZINI BOMBALADI
ABD, Libya'da dün teknik sorun nedeniyle düştüğünü açıkladığı savaş uçağının enkazını bombaladı. ABD ordusundan adının açıklanmasını istemeyen bir yetkili, yeri tam olarak belirtilmeyen enkazın dün gece, "malzemelerin yanlış ellere geçmesini engellemek" için bombalandığını söyledi. BM'nin sivillerin korunması amacıyla Libya üzerinde uçuşa yasak bölge ilanını uygulama gerekçesiyle, bu ülkeye hava saldırıları düzenleyen koalisyon çerçevesinde görev yapan Amerikan F-15 tipi uçağın 2 pilotunun kurtulduğu bildirilmişti.
İNGİLİZ GENERAL: LİBYA'NIN HAVA GÜCÜ İMHA EDİLDİ
İngiliz Tümgeneral Greg Bagwell, ittifak güçlerinin Libya hava gücünü imha ettiğini belirtti. Tümgeneral Bagwell, İtalya'nın güneyinde, İngiliz jetlerinin konuşlandığı hava üssünden yaptığı yazılı açıklamada, koalisyon uçaklarının Libya hava sahasında rahatlıkla uçabildiğini ve sivil nüfusu tehdit ettikleri yerlerde Libya kara birliklerine saldırı düzenlediğini söyledi. İngiliz Generali, Libya hava kuvvetlerinin artık bir savaş gücü olarak var olmadığını, Libya lideri Muammer Kaddafi'nin hava savunma sistemiyle komuta ve kontrol ağlarının, ittifak güçlerinin Libya'da neredeyse çekinmeden uçacağı kadar hasar gördüğünü ifade etti. Tümgeneral Bagwell, koalisyon güçlerinin komuta yapısında "bazı değişiklikler" beklediğini, ancak operasyonun sorunsuz devam edeceğini de kaydetti.
LİBYA'DA İKİ HÜKÜMET
El Cezire televizyonu, Libya'da muhaliflerin kurduğu, ülkenin doğusunda üslenen "Ulusal Konsey"in, geçici hükümete başkanlık etmek üzere Mahmud Cebril'i atadığını duyurdu. Televizyonun haberinde, Libya'da geçmişte reform çabalarıyla tanınan Cebril'in, geçici hükümetin bakanlarını belirlemek üzere görevlendirildiği de kaydedildi. Cebril, askeri ve dış ilişkilerden sorumlu kriz komitesinin başında bulunuyordu.
NATO TEKNİK ROL OYNAYACAK
Fransa hükümet sözcüsü Francois Baroin, Libya operasyonlarında NATO'nun teknik rol oynayacağını söyledi. Dışişleri Bakanı Alain Juppe de NATO'nun, operasyonlarda ''siyasi kılavuzluk'' yapmayacağını, uçuşa yasak bölge uygulamasını planlamasına katılacağını söyledi.Juppe, ''uçuşa yasak hava sahası uygulamasının başarıyla sağlandığını'' belirtti ve ''bu uygulamaya uyulduğunu'' vurguladı.
TÜRKİYE LİBYA'YA 5 GEMİ VE 1 DENİZALTI GÖNDERİYOR
Türkiye, silah ambargosunun denetlenmesi için Libya'ya 5 gemi ve 1 denizaltı gönderecek. NATO'nun silah ambargosunu uygulamak için Libya açıklarındaki deniz misyonuna en büyük katkıyı Türkiye sağlayacak. NATO askeri kanat sözcüleri, şu ana dek toplam 16 savaş gemisi ve denizaltının katılımının bildirildiği misyonda Türkiye'den 4 firkateyn, 1 denizaltı ve 1 yedek geminin bulunacağını açıkladı.
TBMM'DE LİBYA İLE İLGİLİ KAPALI OTURUM YAPILACAK
TBMM'de yarın Libya konusunda kapalı oturum yapılacak. Hükümet, milletvekillerini Libya konusunda bilgilendirmek için harekete geçti. Bu kapsamda yarın saat 14.00'te TBMM'de yapılacak olan gizli oturumla vekiller Libya konusunda bilgilendirilecek. Yarınki oturumda Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Genel Kurul'da Türkiye'nin tutumu, bundan sonra izleyeceği yol haritası hakkında bilgi verecek.
AB YAPTIRIMLARI GENİŞLETTİ
Libya lideri Muammer Kaddafi'yi çekilmeye zorlamak için bu ülkeye uyguladığı yaptırımları ağırlaştıran Avrupa Birliği, son adımda Libya ulusal petrol şirketini de listeye dahil etti. AB, Libya'yı petrol gelirlerinden mahrum bırakmaya yönelik yaptırımlar kapsamında, ulusal petrol şirketi ile 5 iştirakinin malvarlıklarını dondurdu.
MİSRATA'DA 17 KİŞİ ÖLDÜ
Libya lideri Muammer Kaddafi'ye bağlı güçlerin, ülkenin batısındaki Misrata kentine dün düzenlediği saldırılarda 17 kişinin öldüğü belirtildi. Bingazi'deki hastanede görevli bir doktor, Kaddafi güçlerinin havan topu saldırılarıyla, keskin nişancıların ateşinde 5'i çocuk en az 17 kişinin öldüğünü ifade etti. Doktor bu çocuklardan dördünün, ailesiyle birlikte Kaddafi güçlerinin bombardımanından kaçarken hayatlarını kaybettiklerini söyledi.
NORVEÇ LİBYA'YA 6 UÇAK GÖNDERİYOR
Norveç, Libya'ya yönelik operasyona katılmak üzere 6 F-16 savaş uçağını bölgeye yolluyor. Norveç Savunma Bakanı Greta Faremo, uçakların Girit'teki üsse gönderildiğini belirtti. Faremo, 6 uçağın birkaç gün içinde "Odysseus Şafağı" operasyonuna katılmaya hazır olacağını bildirdi.
KUVEYT VE ÜRDÜN DE KATKIDA BULUNUYOR
İngiltere Başbakanı David Cameron, "Kuveyt ve Ürdün gibi ülkelerden de lojistik destekler alıyoruz" dedi.
KOALİSYON UÇAKLARINDAN MİSRATA KENTİNE SALDIRI
Koalisyon güçlerine ait uçakların, Libya'nın Misrata kenti civarına bugün iki kez saldırı düzenlediği bildirildi. Bölge sakinleri, hava saldırılarında muhaliflerin elindeki Misrata kenti civarında konuşlanan Muammer Kaddafi yanlısı güçlerin hedef alındığını söyledi. Misratalılar, sabaha karşı düzenlenen hava saldırılarının ardından Kaddafi'nin topçu birlikleri ve tanklarının ateşinin durduğunu ifade etti. Misrata kenti başkent Trablus'un 200 kilometre doğusunda yer alıyor.
KADDAFİ BİLDİĞİNİ OKUYOR
Ülkesi müttefik güçler tarafından bombalanan Libya Lideri Muammer Kaddafi, meydan okumaya devam etti ve "İster uzun sürsün, ister kısa sürsün, savaşa hazırız" dedi. Libya lideri Muammer Kaddafi, ülkenin başkenti Trablus'taki evi Bab ül-Aziziye'den halka hitab etti ve ülkesinin savaşa hazır olduğunu söyledi. Libya ulusal televizyonuna göre, halka kısa bir hitapta bulunan Kaddafi, "İster uzun sürsün, ister kısa; savaşa hazırız, bu savaşı kazanacağız, kalabalık insan kitleleri en güçlü uçaksavardır" şeklinde ifadeler kullandı.
CLINTON'DAN YENİ İDDİA
Öte yandan, ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton Amerikan televizyon kanalı ABC'ye yaptığı açıklamada, Libya lideri Muammer Kaddafi'nin yakınlarının krizi çözebilmek amacıyla dünyanın dört bir tarafında temasa geçtiklerini bildirdi. Clinton, "Duyduğumuza göre, Kaddafi'nin yakınları, ister Afrika'da olsun, ister Ortadoğu'da, ister ABD'de veya dünyanın başka bir köşesinde olsun, tanıdıkları kişilerle temasa geçtiler ve krizden çıkış yolu arıyorlar" şeklinde konuştu.
KADDAFİ ATAĞA GEÇTİ
Libya lideri Kaddafi'ye bağlı güçler, Misrata, Zintan ve Yefren'e ağır silahlarla saldırdı, 50'ye yakın kişi hayatını kaybetti Bir kent sakini, Reuters'a telefonla yaptığı açıklamada, bu rakamı muhaliflerin kurduğu Milli Komite'nin bir üyesinden aldığını söyledi, ancak bunlardan kaçının sivil olduğunu belirtmedi. Aynı kişi, kentte insani dram yaşandığını da ifade etti. Kaddafi güçlerinin, muhaliflerin denetimindeki kente tanklarla topçu saldırısı düzenlediği, saldırılara keskin nişancıların da katıldığı bildirilmişti. Saldırılarda bir sivil aracının isabet aldığı, ölenlerden 4'ünün çocuk olduğu belirtilmişti. Kaddafi'ye bağlı güçlerin ülkenin batısındaki Zintan'a ağır silahlarla saldırdığı bildirildi.
UÇUŞLAR DİKKATE DEĞER ÖLÇÜDE AZALDI
ABD Başkanı Barack Obama, Libya üzerindeki Amerikan uçaklarının uçuşlarında dikkat değer bir azalma olduğunu bildirdi. Obama, Latin Amerika ülkeleri ziyaretinin son durağı olan Salvador'da Devlet Başkanı Mauricio Funes ile birlikte düzenlediği basın toplantısında, Libya'daki uluslararası koalisyonun komutasının yapısına ilişkin konunun önümüzdeki günlerde açığa kavuşmasının beklendiğini kaydetti. ABD'nin, uçuşa kapalı alanın hedefine ulaştığını ilan etmesine az kaldığını belirten Obama, Libya'da düşen uçaktaki 2 Amerikan pilotun kurtulmasından da büyük memnuniyet duyduğunu söyledi. Obama ayrıca, Ortadoğu'daki duruma müdahil olmanın ABD'nin ''ulusal çıkarına'' olduğunu da ifade etti.
GEMİLERDEN TOMAHAWK FÜZESİ FIRLATILDI
Trablus'ta havanın kararmasıyla birlikte yoğun bir uçaksavar ateşi başladı. Kentte sık sık patlama sesleri de duyuluyor. Libya'ya yönelik hava operasyonunda Tomahawk seyir füzeleriyle yeni hedefler bombalandı. ABD Afrika Komutanlığının bir yetkilisinin verdiği bilgiye göre, Libya'daki ''hava savunma hedeflerine ve diğer hedeflere'' toplam 20 Tomahawk füzesi fırlatıldı. Yetkili, füzelerin ABD ve İngiliz denizaltı ve savaş gemilerinden fırlatıldığını kaydetti.
* ABD Hazine Bakanlığı Libya Ulusal Petrol Şirketi'ne bağlı olduğu saptanan 14 şirketi daha yaptırım kapsamına aldı. National Oil Corporation'ın bünyesinde bulunan 14 şirketin daha saptandığı ve bu şirketlerin de Albay Muammer Kaddafi'ye karşı alınan ekonomik yaptırım kararnamesine dahil edildiği ifade edildi.
* Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy ve ABD Başkanı Barack Obama'nın, koalisyon güçlerinin Libya'ya yönelik operasyonunun desteklenmesinde NATO komuta yapısının nasıl kullanılacağı konusunda mutabakata vardıkları açıklandı.
* ABD, Fransa ve İngiltere'nin NATO'nun Libya'daki uluslararası koalisyonun askeri operasyonlarının komutasında kilit rolü oynamasında anlaştığı bildirildi.
ASIL AMAÇLARI İSYANCILARA YARDIM ETMEK
Libya Dışişleri Bakan Yardımcısı Halid Kaim, Libya'ya operasyon düzenleyen Batılı koalisyon güçlerinin asıl amacının "sivilleri korumak değil, bu ülkedeki muhalif güçlere yardım etmek olduğunu" savundu.
Kaim Reuters'a yaptığı açıklamada, "karşı karşıya bulunduğumuz sorun, koalisyon güçlerinin meşru bir hükümete karşı savaşın tarafı olması" dedi.
YEFREN'DE 9 KİŞİ ÖLDÜ
Libya'nın başkenti Trablus'un güneybatısındaki Yefren bölgesini kontrol eden isyancılar ile rejim kuvvetleri arasında çıkan şiddetli çatışmalarda 9 kişinin öldüğü bildirildi. Uluslararası koalisyonun Kaddafi güçlerinin bölgedeki ilerleyişini durdurmalarını isteyen bölge sakinleri, koalisyonun müdahalesi olmazsa rejim kuvvetlerinin bölgede katliam yapmasından endişe ettiklerini söylediler.
KOALİSYON LİBYA UÇAĞINA SALDIRDI
El Cezire televizyonu, Batılı koalisyon güçlerinin uçaklarının, Muammer Kaddafi'nin silahlı kuvvetlerine ait bir askeri uçağa saldırı düzenlediğini duyurdu. Televizyon, bölgedeki muhabirine dayanarak, Libya uçağının saldırıya uğradığı sırada muhaliflerin elindeki Bingazi'ye doğru gittiğini kaydetti, başka bilgi vermedi.
ABD SAVAŞ UÇAĞI DÜŞTÜ
İngiltere'de yayımlanan Daily Telegraph gazetesine göre, Libya'da bir Amerikan savaş uçağı düştü. ABD ordusunun Afrika Komutanlığı, Hava Kuvvetleri'ne ait F-15E tipi bir savaş uçağının Libya'da düştüğünü doğruladı. Komutanlığın sözcülerinden Vince Crawley, uçağın düşman ateşi yüzünden değil, büyük olasılıkla teknik sorun nedeniyle düştüğünü söyledi. Crawley, uçaktaki iki pilotun da kurtulduğunu ve pilotlardan yaralı olanın durumunun iyiye gittiğini belirtti.
AMERİKALI AMİRALİN İDDİASI
Libya'ya yönelik uluslararası operasyonun Amerikalı komutanı Amiral Samuel Locklear, Albay Muammer Kaddafi'ye bağlı güçlerin ''öfkesini sivil halktan çıkarmaya devam ettiğini'' söyledi. Amiral Locklear, operasyonun dördüncü gününde, Libya açıklarındaki koalisyonun amiral gemisi Mount Whintney'de düzenlediği basın toplantısında, ''Başarılarımıza rağmen Kaddafi ve ona bağlı kuvvetler sivil Libyalı halka saldırmaya devam ediyor'' dedi.
FRANSIZ UÇAKLARI KEŞİF UÇUŞUNDA
Fransız Silahlı Kuvvetler Sözcüsü, ilk kez 2 Fransız savaş uçağının Libya üzerinde keşif uçuşunda olduğunu bildirdi.Fransız Albay Thierry Burkhard, yaptığı açıklamada, 2 Rafael tipi savaş uçağının Charles de Gaulle uçak gemisinden havalandığını ve keşif uçuşu görevine başladığını, hiç ateş açmadığını kaydetti.
PUTİN'İN Kİ ŞAHSİ MEDVEDEV'İN Kİ RESMİ
Uluslararası koalisyon güçlerinin Libya'ya operasyonuna "Haçlı seferi" benzetmesi yapan Rusya Başbakanı Vladimir Putin'in bu açıklamasının, kendi şahsi görüşü olduğu bildirildi. Putin'in sözcüsü Dmitri Peskov, "Haçlı seferi" benzetmesini eleştiren Devlet Başkanı Dmitri Medvedev'in açıklamasının ise Rusya'nın resmi görüşünü yansıttığını kaydetti. Sözcü, ilgili herkesin uyacağı görüşün, Devlet Başkanı Medvedev tarafından açıklanan görüş olduğunu ifade etti.
Öte yandan, Rusya Devlet Başkanı Dimitriy Medvedev, ABD Savunma Bakanı Robert Gates'e, "Libya'da gelişigüzel güç kullanımı yüzünden sivil kayıpların artmasından endişe duyduklarını" söyledi.
NATO ÜYELERİNDEN ONAY
NATO üyeleri, ittifakın Libya'ya silah ambargosunu uygulamak için operasyon başlatmasına onay verdi. NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen, yaptığı açıklamada, tüm müttefiklerin BM Güvenlik Konseyi'nin Libyalı sivillere yönelik şiddetin durdurulması yönündeki kararı kapsamındaki sorumluluklarına bağlı olduklarını vurguladı. NATO Avrupa Müttefik Kuvvetler Komutanı James Stavridis komutasındaki NATO savaş gemileri ve uçaklarının Orta Akdeniz'de gemileri gözetleyip rapor edeceklerini ve gerektiğinde silah ve kiralık asker taşıdığından şüphelenilen gemileri durduracaklarını anlatan Rasmussen, operasyonun ticari gemi şirketleri ve bölgesel örgütlerle yakın işbirliği içinde yürütüleceğini belirtti.Rasmussen, NATO'nun Libya'da uçuşa yasak bölge uygulamasını icra etmek için planlarını hazırladığını ve ihtiyaç duyulması halinde Libya halkını Kaddafi rejiminden korumak için uluslararası çabalara kararlılıkla destek vereceğini dile getirdi.
İSVEÇ LİBYA'NIN MAL VARLIĞINI DONDURDU
İsveç, Libya lideri Muammer Kaddafi yönetiminin 1,6 milyar dolarlık mal varlığını dondurdu. Libya'nın mal varlığıyla ilgili ayrıntı vermeyen İsveç Mali Denetleme Müdürlüğü yetkilisi Jonatan Holst, bilgilerin İsveç'teki mali kurumlardan alındığını söyledi. Merkezi Stockholm'deki müdürlük, 2 Martta İsveç şirketlerine yazı göndererek, Libya rejimiyle mali bağlantılarını bildirmelerini talep etmişti.
ATEŞKES ÇAĞRISI PERŞEMBE GÜNÜ GÖRÜŞÜLECEK
Fransa Dışişleri Bakanlığı, Rusya'nın Libya için yapacağı bir ateşkes çağrısının BM Güvenlik Konseyi'nin perşembe günkü toplantısında görüşülebileceğini bildirdi. Bakanlık Sözcüsü Christine Fages, düzenlediği basın toplantısında, ateşkes konusunun perşembe günkü Güvenlik Konseyi toplantısında ele alınabileceğini belirterek, "Rus Dışişleri Bakanı ya da temsilcisinin bunu gündeme getireceğini sandığını" söyledi.
KOALİSYON YİNE VURDU
Uluslararası koalisyonun Kaddafi güçlerine yönelik hava harekatı sürüyor. Libya resmi televizyon kanalı, başkent Trablus'a dün yeni bir hava saldırısı yapıldı.
Kentte başlayan ve gece karanlığında mermi izleri açıkça görülebilen uçaksavar ateşinin ardından, patlama sesleri duyuldu. Libya lideri Muammer Kaddafi'nin rezidansı yönünden de patlama sesleri geldi. Uluslararası koalisyon güçlerinin, Kaddafi'nin güçlerine ait iki hava savunma üssündeki radarları vurduğu bildirildi. El Cezire'nin haberinde, koalisyon güçlerinin gece vurduğu üslerin muhaliflerin karargahı Bingazi'nin doğusunda bulunduğu kaydedildi.
DONANMA TESİSİNİ VURDU
Reuters ajansına göre, yetkililer gece yapılan saldırıda donanma tesisinin vurulduğunu ve birkaç askeri aracın harap olduğunu kaydetti. Ajans, Libyalı yetkililer tarafından tesise kabul edilen bir muhabirlerinin de çatısı çöken bir binanın içinde park halindeki, 4 adet Sovyet yapımı füze bataryasını taşıyan askeri aracın harap olduğunu gördüğünü haber verdi.
BM TEMSİLCİSİ İSYANCILARLA GÖRÜŞTÜ
BM'nin Libya Özel Temsilcisi Ürdünlü Abdül İlah Hatib'in Tobruk'ta Libyalı isyancıların yönetimiyle dün ilk görüşmesini yaptığı bildirildi. Açıklamada, İlah Hatib'in Ulusal Geçiş Konseyi Başkanı, eski Adalet Bakanı Mustafa Abdülcelil başta olmak üzere muhalif yönetimle görüşmesinde görüş ve pozisyonları dinlediği belirtildi.
ABD KOMUTAYI DEVİRDE KARARLI
ABD Başkanı Barack Obama, Libya'ya yönelik operasyonda öncü askeri rolü birkaç gün içinde müttefik ülkelere devredeceklerini söyledi. Şili'de bulunan Obama, Şili Cumhurbaşkanı Sebastian Pinera ile düzenlediği ortak basın toplantısında, operasyonun devri ile ilgili olarak, ''bu transferin birkaç gün içinde olmasını bekliyoruz, haftalar değil'' dedi. Başkan Obama, Libya'daki yeni askeri aşamada NATO'nun rol oynayacağını söyledi. Operasyonun amacının, sivillerin Libya lideri Muammer Kaddafi'nin saldırılarından korunması olduğunu ifade eden Obama, buna karşın ABD politikasının, ''Kaddafi'nin yönetimden ayrılmasını amaçladığını'' kaydetti.
BM ACİL TOPLANTI TALEBİNİ KABUL ETMEDİ
Kaddafi güçlerine yönelik harekat çerçevesinde yaşanan sıcak gelişmeler şöyle:
• BM Güvenlik Konseyi'nin, basına kapalı danışma toplantısında, Libya Dışişleri Bakanı Musa Kusa'nın hafta sonunda Konsey'e yazdığı mektubu ele aldığı ve Kusa'nın, ''Libya'ya karşı düzenlenen askeri saldırı karşısında'' Konsey'in acil toplanmasını ve hava saldırılarının durmasını isteyen talebini geri çevirdiği bildirildi.
• Libya lideri Muammer Kaddafi'ye bağlı güçler, muhalif güçlerin merkezi durumundaki Bingazi ile diğer iki önemli kent Ecdebiye ve Misrata'dan çekildi.
LİBYA'DA 3 GAZETECİ GÖZALTINA ALINDI
• Fransız Haber Ajansı AFP'nin iki muhabiri ile Getty Images ajansının foto muhabiri gözaltına alındı.
• Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü, Polaris Images ajansı için çalışan Stephane Lehr'den dün öğleden sonradan itibaren haber alınamadığını belirtti.
• Hindistan Maliye Bakanı ve parlamentonun alt kanadının başkanı Pranab Muherjii, Libya'da olanların ülkenin iç işi olduğunu belirterek, yabancı güçlerin buna müdahale etmemesi gerektiğini söyledi.
• Çin yönetimi, Libya'ya yönelik müdahalede sivillerin ölmesinden duyduğu "derin kaygıyı" dile getirerek, "insani felaket" olabileceği uyarısında bulundu ve bu ülkedeki çatışmaların sona erdirilmesi çağrısını yineledi.
• AB Dışişleri bakanları toplantısına katılan Fransa Dışişleri Bakanı Alain Juppe, basına yaptığı açıklamada, "NATO birkaç gün içinde (Libya'daki operasyona) destek vermeye istekli" dedi.
• İtalyan Senatosu'nun yarın Libya gündemiyle toplanacağı açıklandı.
CANLI KALKAN OLUŞTURUYOR
Misrata'da 7 muhalifi öldüren Kaddafi güçlerinin insan kalkanı oluşturmak için çevre kasabalardan sivil insanlar getirdiği iddia edildi. NATO üyeleri Libya konusunda uzlaşmaya varamadı. Kaddafi güçlerinin Bingazi ile diğer iki önemli kent Ecdebiye ve Misrata'dan çekildikleri bildirildi. Muhaliflerin sözcüsü, sivil giyimli Kaddafi yanlısı güçlerin Misrata'nın merkezinde olduklarını belirterek, Kaddafi güçlerinin yakındaki kasabalardan insan kalkanı oluşturmak için sivilleri getirdiklerini söyledi. Sözcü, kentin Kaddafi güçleri tarafından kuşatma altında olduğunu ifade etti. Libya'daki muhalifler, Trablus'un doğusundaki Misrata'da Muammer Kaddafi'ye bağlı güçlerin açtığı ateşte 40 kişinin öldüğünü, 300'den fazla kişinin yaralandığını bildirdi. Kentteki muhalifler, Kaddafi güçlerinin tehditle kentin dışında 500 kadar kişiyi toplayarak, Misrata merkezinde Kaddafi lehine gösteri yapmaya zorladıklarını belirttiler. Aynı anda kentte binlerce kişinin katıldığı bir karşı gösterinin düzenlediğini ifade eden muhalifler, keskin nişancıların çatılardan ve tanklardan Kaddafi aleyhine gösteri yapanlara ateş açtığını, çok sayıda ölü ve yaralı bulunduğunu kaydettiler.
Bu arada, Belçika'ya ait 4 F-16 savaş uçağı, Libya'ya uluslararası koalisyonun müdahalesinde dün ilk kez yer aldı.
BM'DE LİBYA'NIN TEMSİLİ SORUNU
Bu arada Libya'yı BM'de kimin temsil ettiği sorusu da sorun yaratmaya devam ediyor. BM Sözcüsü Martin Nesirky, Libya'yı BM'de kimin temsil ettiğine yönelik sorular üzerine, BM'nin 27 Şubat'ta, Libya'dan, BM Daimi Temsilcisi Muhammed Şalgam ve yardımcısı İbrahim Dabbaşi'nin Libya'yı artık BM'de temsil etmediklerini bildiren bir mektup aldıklarını hatırlattı. ''Bu iki diplomat dışında Libya'nın BM Daimi Temsilciliğinde halen Libya'yı temsil eden diplomatlar bulunuyor'' diye konuşan Nesirky, Şalgam ve Dabbaşi'nin BM kimlik kartlarının nezaket gereği geçerli olmaya devam ettiğini de belirtti. Libya'daki yönetimin, BM Genel Kurulu'nun bir önceki başkanı Ali Treki'yi Libya'nın yeni BM Daimi Temsilcisi olarak atadığını bildiren bir başka mektubu da BM'ye gönderdiğini, ancak Treki'nin güven mektubunu Genel Sekreter Ban'a sunmadığını hatırlatan Nesirky, bir soru üzerine, yeni atanan büyükelçilerin güven mektuplarını Genel Sekretere ancak New York'ta sunmalarının ardından göreve başlayabileceklerini söyledi. Şalgam ve Dabbaşi, Kaddafi'nin görevi bırakması gerektiğini söylemelerinin ardından Kaddafi rejimi tarafından görevlerinden alınmışlardı. Ancak iki diplomat da BM'de Libya toplantılarını izliyor ve ''kendi halkları adına görev yapmaya devam ettiklerini'' ifade ediyorlar.
ECDEBİYE BOMBALANDI
Koalisyon güçlerinin, Libya'nın doğusunda stratejik önemdeki Ecdebiye kenti çevresindeki Kaddafi güçlerini dün sabah saatlerine kadar bombaladığı bildirildi.
Libyalı muhaliflerden Ahmed El Tir, koalisyon güçlerinin hava saldırısının sabaha kadar sürdüğünü belirterek, muhaliflerin de saat 03.00 (TSİ 03.00) gibi Kaddafi güçlerine karşı saldırı düzenlediğini söyledi. El Tir ve arkadaşları, hava saldırısının önceki akşam kentin doğu girişinde başladığını, batı girişine de hava saldırısı yapıldığını kaydetti. Nuri Musmari adlı muhalif savaşçı da "Eğer Batıdan daha fazla yardım alamazsak, Kaddafi güçleri bizi çiğ çiğ yiyecek" dedi.
KADDAFİ GÜÇLERİ BİR YERLEŞİM BİRİMİNİ BOMBALADI
Kaddafi güçlerinin, ülkenin batısındaki Zintan'ı bombaladıkları bildirildi. El Cezire televizyonu bombardımanın birkaç saat sürdüğünü duyurdu.
İNGİLİZ PARLAMENTERLERDEN DESTEK
İngiliz parlamenterlerin çoğunluğu, Libya'ya yönelik yürütülen operasyona destek verdi. Parlamentonun alt kanadı olan Avam Kamarasında, milletvekillerinin 557'si operasyona destek verirken 13'ü karşı çıktı. Bu arada, YouGov adlı şirketin Sun gazetesi için yaptığı kamuoyu araştırmasına göre, İngiliz halkının yüzde 45'inin operasyonu desteklediği, yüzde 36'sının ise karşı olduğu ortaya çıktı.
KADDAFİ'NİN KARARGAHI VURULDU
Libya lideri Muammer Kaddafi'nin başkent Trablus'ta, Bab ül-Aziziye'deki karargahında, çadırının yakınında bulunan bir binanın vurulduğu bildirildi.
Batılı ülkelerin operasyonunda, Kaddafi'nin rezidansının bulunduğu yerleşkede, 3 katlı bir binanın cruise füzesiyle vurulduğu belirtildi. Binanın, Kaddafi'yi çadırında ziyaret eden özel konuklar için kullanıldığı ifade edildi. Operasyon sırasında Kaddafi'nin nerede olduğunun bilinmediği, ancak yerleşkede 300 dolayında Kaddafi yandaşının bulunduğu kaydedildi.
KOMUTA VE KONTROL MERKEZİ
Libya lideri Muammer Kaddafi'nin başkent Trablus'ta, Bab ül-Aziziye'deki karargahında çadırının yakınında vurulan idari binada Libya güçlerinin "komuta ve kontrol merkezinin" bulunduğu bildirildi. Kaddafi rejiminin sözcüsü Musa İbrahim, binanın Kaddafi'yi çadırında ziyaret eden özel konuklar için kullanıldığını, binanın tamamen yıkıldığını söyledi.
MİSRATA'YI ÜÇ GÜN ÖNCE KURTARDIK
Libya hükümet sözcüsü, ülkenin en büyük üçüncü kenti Misrata'yı "üç gün önce kurtardıklarını" bildirdi. Sözcü Musa İbrahim düzenlediği basın toplantısında, hükümet güçlerinin kenti üç gün önce kurtardıklarını ve Misrata'da "terörist unsurları" aradıklarını söyledi.
AB MÜBAREK'İN MALVARLIĞINI DONDURDU
AB dışişleri bakanları, devrik Mısır Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek ve yakınlarının malvarlığını dondurdu. AB dışişleri bakanlarının yaptırım kararında, bu hafta içinde yürürlüğe girecek yaptırımların Mübarek dahil, Mısır'ın kamu fonlarının zimmete geçirilmesinden sorumlu tutulan 19 kişiyi kapsadığı belirtildi. Diplomatik kaynaklar, malvarlığı dondurulanlar arasında Mübarek ve eşi Suzanne, oğulları Cemal ve Ala ile eşleri ve bazı eski bakanlar ve parti yöneticilerinin bulunduğunu bildirdi.
TÜRKİYE DEĞERLİ BİR ORTAK
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mark Toner, "ABD'nin, NATO'nun Libya'ya müdahil olması konusunda Türkiye'den nasıl bir rol beklediği" konusunda, "Türkiye'nin rolünün ne olduğunu karakterize etmek istemem çünkü bunu tanımlamak onlara bağlı. Biz tabii ki bu tür durumlarda Türkiye'yi çok değerli bir ortak olarak görüyoruz" dedi.
Libya operasyonunda öne çıkan gelişmeler satır başlarıyla şöyle:
• Libya silahlı kuvvetleri, dün gece saat 21.00'den itibaren (TSİ aynı), tüm birliklerine ülkeye saldıran Batılı güçlere karşı ateşkes emri verdi.
• Beyaz Saray, Libya lideri Muammer Kaddafi'ye bağlı güçlerin ilan ettiği ateşkesi tanımadığını bildirdi.
• NATO üyeleri, Libya'da uçuşa yasak bölge uygulamasında NATO'nun oynayacağı rol konusunda uzlaşma sağlayamadı. (Türkiye ve Almanya, Libya'da muhtemel NATO'nun rolü konusunda hassas davranıyor. Fransa ise Arap dünyasındaki algı nedeniyle Libya'da NATO'nun ön plana çıkmasının bölge kamuoyunda hoş karşılanmayacağını savunuyor.)
TÜRKİYE KATILIM KONUSUNDA KARAR VERMEDİ
• ABD Savunma Bakanlığının (Pentagon) üst düzey yetkilisi Bill Gortney, Pentagon'da düzenlediği basın toplantısında, "Türkiye'nin koalisyona katılıp katılmayacağına" dair bir soru üzerine, "Bize resmi şekilde bu konuda bir açıklama yapma yetkisi vermediler. (Türkiye'nin bu konudaki) değerlendirmeleri hala sürüyor" dedi.
• Libya'ya operasyonda İncirlik üssünün kullanılıp kullanılmadığının sorulması üzerine de Gortney, ''üs ve hava sahası gibi konularda hangi ülkeleri kullandıklarına dair bir açıklama yapmayacaklarını, bu konularda açıklama yapma takdirini ülkelerin kendisine bırakacaklarını'' belirtti.
GATES: ABD KONTROLÜ DEVREDECEK
• ABD Savunma Bakanı Robert Gates, Rusa'ya giderken uçakta gazetecilere yaptığı açıklamada, "Önümüzdeki günlerde baş sorumluluğu başkalarına devredebilmeyi bekliyoruz" dedi. Gates, İngiliz ve Fransızların ortak komutası ya da NATO komutasının bu seçenekler arasında yer aldığını belirtti.
• Libya hükümeti, koalisyon güçlerinin ülkeye düzenlediği hava harekatında 64 sivilin öldüğünü açıkladı.
• Fransa, Libya'ya düzenlenen askeri operasyonda sivillerin öldüğüne yönelik bilgi olmadığını açıkladı.
AB'DEN LİBYA'YA YAPTIRIM
•Avrupa Birliği (AB) dışişleri bakanları, Libya'ya yeni yaptırımlar uygulanması konusunda anlaştı.
• Fransa, Libya lideri Kaddafi'nin, Libya'ya operasyon düzenleyen ülkeleri tehdit etmesine rağmen, güvenlik alarmı seviyesi yükseltmeyeceğini açıkladı.
• Yunanistan Dışişleri Bakanı Dimitri Druças, Libya'ya düzenlenen askeri operasyonlara Yunanistan'ın katılmadığını yalnızca kolaylıklar sağladığını söyledi.
• Irak, uluslararası güçlerin Libya'ya müdahalesine destek verdiğini bildirdi.
• Hindistan Dışişleri Bakanı S. M. Krişna, Libya'ya hava akınlarının durdurulmasını istedi.
• Terör örgütü El Kaide'nin Kuzey Afrika kanadının lideri Abdulmelik Drukdel, Libyalı muhaliflere, Amerika'ya ve ABD'nin, Muammer Kaddafi güçlerini bombalayan uluslararası koalisyondaki rolüne güvenmemeleri uyarısında bulundu.
• AB Dışişleri Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton, Libya'ya "ekonomik yaptırımlar, siyasi destek ve insani konularda AB'nin daha neler yapabileceğini" konuşacaklarını söyledi.
OPERASYONLAR SÜRECEK
• Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy'nin başdanışmanı Henri Guaino, Libya'ya yönelik operasyonların ''bir müddet'' daha devam edeceğini söyledi.
• Fransa Dışişleri Bakanlığı, Libya'daki rejim muhalifi Ulusal Konsey'in iki temsilcisiyle bugün görüşecek.
• Libyalı muhalifler, yabancı askerlerin Muammer Kaddafi ordusuna yönelik hava harekatından memnun olduklarını, ancak yabancı kara birliklerinin savaşa müdahale etmesine karşı olduklarını söyledi.
KADDAFİ HEDEF DEĞİL
• İngiltere Genelkurmay Başkanı General David Richards, Libya'ya yönelik uluslararası koalisyon güçlerinin operasyonunda Libya lideri Muammer Kaddafi'nin "hedef" olmadığını belirtti.
•İngiltere Başbakanı David Cameron, Libya'ya askeri operasyonun işgal anlamına gelmediğini söyledi. Cameron, Libya'ya yönelik koalisyon güçlerinin operasyonunun BM'nin aldığı uçuş yasağını uygulamak ve sivilleri korumak için yapıldığını kaydetti.
•ABD Savunma Bakanı Robert Gates, ABD'nin Libya'daki operasyona katılımının çok yakın zamanda azalacağını söyledi.
•ABD Afrika Komutanlığı komutanı General Carter Ham, koalisyon güçlerinin Libya'ya yönelik hava operasyonunun Libya lideri Muammer Kaddafi'yi hedef almadığını ve görevlerinin Kaddafi'nin nerede olduğunu araştırmak olmadığını belirterek, "Görevimiz sivil halkı korumak, Kaddafi'ye karşı savaşan muhalifleri destekleme gibi bir misyonumuz yok ama Kaddafi'nin kara güçlerini sivillere tehdit oluşturmaları halinde vurabiliriz" dedi.
•İtalya, NATO devreye girmezse Libya'ya operasyon için kullandırdığı üslerde kontrolü devralacağını bildirdi.
•Katar'a ait 4 adet Mirage savaş uçağının, Yunanistan'ın Girit adasındaki Souda üssüne geleceği bildirildi. Yunanistan Savunma Bakanlığı'ndan bir yetkili uçakların görevi konusunda bir açıklama yapmadı ancak Katar jetlerinin, Libya'daki hedeflerin bombalanması operasyonlarına katılabileceği bildirildi.
• Libya'daki çatışma ortamından kaçan 15 bin Libyalı'nın Mısır'a geldiği bildirildi.
• Libya'da yaşayan 190 bin Mısırlı'nın ise kara, hava ve deniz yolunu kullanarak Mısır'a döndüğünü açıklandı.
• İHH İnsani Yardım Vakfı, Libya'ya 5 TIR yardım malzemesi gönderecek.
• Libya'da hükümet, koalisyon ile direnişçileri ateşkesi bozmakla suçladı.
CUMARTESİDEN PAZARTESİYE OPERASYONUN KRONOLOJİSİ
Fransa, İngiltere ve ABD, BM kararı çerçevesinde Libya'ya karşı önceki akşam operasyon başlattı. Operasyonun başından dün öğle saatlerine kadar sırasıyla şu gelişmeler yaşandı:
• Fransa, önceki gün TSİ 18.45'te Libya lideri Muammer Kaddafi'ye bağlı güçlerin zırhlı araçlarını bombaladı.
•Libya'ya yönelik operasyonda Bingazi yakınında onlarca askeri aracın tahrip edildiği bildirildi.
• ABD Başkanı Barack Obama, uçuşa yasak bölgenin oluşmasına katkı için Libya'nın hava savunma tesislerine Tomahawk füzeleri atılacak sınırlı bir askeri harekata izin verdi.
HEDEFLERE 110 FÜZE ATILDI
• İngiliz güçleri harekete geçti. ABD ve İngiltere Libya'daki hedeflere 110 füze fırlattı.
• Libyalı bir yetkili, "barbarca saldırı"dan söz etti, çok sayıda can kaybı ve önemli maddi hasar olduğunu söyledi.
• Hava saldırılarının Almanya'daki Amerikan genel karargahından koordine edildiği açıklandı.
• Libya televizyonu bir Fransız uçağının düşürüldüğünü iddia etti, Fransa yalanladı.
• Kaddafi, Akdeniz'de askeri ve sivil hedeflere saldırı tehdidinde bulundu.
• Libya, BM Güvenlik Konseyinin acilen toplanmasını istedi.
20 MART GÜNÜ YAŞANAN GELİŞMELER
• Libya yönetimi, kaçak göç konusunda Avrupa ile işbirliğini kesti.
• El Cezire televizyonu, dört çalışanının Trablus'ta gözaltına alındığını bildirdi.
• Afrika Birliğinin Libya ile ilgili komitesi ateşkes çağrısında bulundu.
•ABD Genelkurmay Başkanı Michael Mullen, ABD'nin Libya lideri Muammer Kaddafi'nin elinde bulunan hardal gazı stoklarını "çok yakından izlediğini" bildirdi.
•BM Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütüne göre, Kaddafi rejimi halen 10 tondan fazla hardal gazına sahip, ancak bu gazı kullanmak için gerekli mühimmatı imha etti.
•Sicilya Adası'ndaki Trapani Birgi Havalimanından kalkan 6 İtalyan jetinin, Libya'ya doğru hareket ettiği bildirildi.
ÇİN VE HİNDİSTAN OPERASYONDAN ÜZGÜN
• Libya, önceki günkü bombardımanda 48 kişinin öldüğünü açıkladı.
• İngiliz Tornado uçakları da gece hava saldırılarında bulundu, Libya'nın hava savunma sistemleri ateş açtı.
• Çin ve Hindistan, operasyon başlatılması dolayısıyla "üzüntülerini" dile getirdi, Japonya destek oldu.
• 8 İtalyan, 2 Hindistanlı ve bir Ukraynalı'dan oluşan İtalyan römorkörü mürettebatının silahlı kişiler tarafından Trablus Limanı'nda alıkondukları belirtildi.
• Günün ilk ışıklarıyla bombardımanın durduğu bildirildi.
• Libya lideri Muammer Kaddafi, televizyonda yayımlanan konuşmasında, Batılılara meydan okuyarak, sonuna kadar savaşacakları mesajını verdi.
• Fransa, Libya üzerinde hava operasyonlarının devam ettiğini açıkladı.
•Hava harekatının ardından Trablus limanına yanaşan bir İtalyan römorkunun, limandan ayrılmasına liman komutanı tarafından izin verilmediği bildirildi.
•İnsani yardım amacıyla Libya'da bulunan İHH ekipleri, bu ülkeye yönelik askeri operasyonlarda bombardımana maruz kaldı.
HAYALET UÇAKLAR DEVREDE
• Amerikan B-2 uçaklarının Libya'da önemli bir üsse 40 bomba attığı bildirildi.
• Papa 16. Benediktus, askeri ve siyasi liderlerden Libya'daki sivillerin güvenliğinin dikkate alınmasını istedi.
• Alman hükümeti, Libya'ya yönelik askeri operasyonlar için Almanya'daki Amerikan üslerinin kullanımına izin verdi.
• Libya’ya yönelik askeri operasyonda Kıbrıs'taki İngiliz üslerinin, özellikle Ağrotur üssünün kullanılmasının da gündemde olduğu belirtildi.
•Kıbrıs Rum yönetimi lideri Dimitris Hristofyas ise adadaki İngiliz üslerinin, bölgedeki askeri faaliyetler için kullanılmasına karşı olduklarını söyledi.
•Kıbrıs'taki İngiliz Üs Kuvvetleri (British Forces Cyprus – BFC) de Ağrotur İngiliz Üssü’nün Libya’ya karşı saldırılar için kullanılmadığını açıkladı.
ÖLENLERİN SAYISI 64
• Libya sağlık yetkilileri, uluslararası koalisyon güçlerinin düzenlediği hava saldırılarında ölenlerin sayısının 64'e yükseldiğini belirtti.
• Belçika'nın Libya operasyonu için koalisyonun emrine tahsis ettiği altı adet avcı-bombardıman F-16 uçağının yarından itibaren operasyona katılabileceği bildirildi.
• Fransız uçak gemisi ''Charles de Gaulle'', Libya'daki operasyona katılmak üzere ülkenini güneyindeki Toulon liman kentinden ayrıldı. Gemide, 1800 kişilik mürettebat ile birlikte 20 uçak bulunuyor. Uçak gemisine taarruz denizaltısı, yakıt gemisi ve bir kaç firkateyn eşlik ediyor.
HEDEF KADDAFİ'Yİ DEVİRMEK DEĞİL
• ABD Genelkurmay Başkanı Michael Mullen, koalisyon güçlerinin bundan sonraki aşamada Libya'da Muammer Kaddafi'nin tedarik yollarını keseceğini söyledi.
• Mullen, BM Güvenlik Konseyi kararı uyarınca Libya'da uçuşa yasak bölge uygulanmasının, operasyonlar sonucunda başarıyla başlatıldığını, operasyonlar sayesinde ayrıca Libya Lideri Muammer Kaddafi'ye bağlı güçlerin, muhaliflere saldırılarının durdurulduğunu söyledi.
• Mullen, operasyonun amacının, BM Güvenlik Konseyi kararının uygulanmasıyla sınırlı olduğunu, Kaddafi'yi devirmek gibi bir hedefinin bulunmadığını söyledi.
• İtalya Savunma Bakanı Ignazio de La Russa, Trablus limanında tutulan İtalyan römorkörle ilgili olarak, "Römorkör personelini tahliye imkanımız var" dedi. Savunma bakanı, "Hali hazırda 8 uçağımız her an operasyona katılacakmış gibi beklemede. İtalyan uçakları her an koalisyon güçlerinin komutası altına girebilirler'' diye konuştu.
20 HEDEF VURULDU
• Almanya'nın Stuttgart kentindeki Afrika Komutanlığından Yüzbaşı James Stockman, saldırılarda Trablus, Misurata ve Sirte yakınında kilit önemdeki hava savunma sistemlerini ve SAM füze tesislerini hedef aldıklarını, 22 hedefin 20'sinin vurulduğunu, diğer ikisi hakkında araştırmalarının sürdüğünü söyledi.
ABD KADDAFİ'NİN KARA BİRLİKLERİNİ VURDU
ABD Savunma Bakanlığı'ndan yapılan yazılı açıklamada, elektronik savaş sistemleri taşıyan uçaklar desteğindeki Amerikan savaş uçaklarının Kaddafi'nin kara birlikleriyle Libya hava savunmasına saldırı düzenledikleri belirtildi. Amerikan ordusundan yapılan yazılı açıklamada da, ''26. Deniz Piyadeleri Keşif Birliği'nden AV-8B Harriers uçakları Kaddafi'ye bağlı kara birliklerine ve Libya'nın hava savunmasına saldırı düzenlerken, ABD donanmasına bağlı Growler uçakları da Libya üzerinde elektronik savaş desteği sağladı'' ifadelerine yer verildi.
RUSYA: GÜÇ KULLANIMINA SON VERİLMELİ
Rusya Dışişleri Bakanlığı, Libya'da operasyonlara başlayan ülkelere, "ayırt etmeksizin güç kullanmaya son vermeleri" çağrısında bulundu. Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Aleksandır Lukaşeviç'in, koalisyon güçlerine, "ayırt etmeksizin güç kullanmaya son verilmesi" çağrısının yapıldığı açıklamasında, hava saldırılarında 48 sivilin öldüğü, 150 sivilin de yaralandığına dair bilgiler alındığı da ifade edildi.
Öte yandan, Arap Birliği Genel Sekreteri Amr Musa, Batılı ülkelerin Libya'ya yönelik operasyonunu, amacının dışına çıktığı gerekçesiyle eleştirdi.
AJANSLAR