Diyanet İşleri fitre miktarını açıkladı! 2023 Fitre miktarı ne kadar ve kimlere verilir?

FİTRE NEDİR?

Fitre; halk arasında fitre diye bilinen fıtır sadakası (sadaka-i fıtır); insan olarak yaratılmanın ve Ramazan orucunu tutup bayrama ulaşmanın bir şükrü olarak; dinen zengin olup Ramazan ayının sonuna yetişen müslümanın, belirli kimselere vermesi vacip olan bir sadakadır.

2023 FİTRE BEDELİ NE KADAR?

Din İşleri Yüksek Kurulu tarafından yapılan açıklama sonrasında, 2023 fitre bedeli belli oldu.

Buna göre; 2023 yılı fitre bedeli 70 TL olarak belirlendi. Din İşleri Yüksek Kurulu, deprem mağdurları için fitrenin Ramazan ayından önce de verilebileceğini açıkladı.

FİTRE NE ZAMAN VERİLİR?

Kişi, kendisinin ve küçük çocuklarının fitrelerini vermekle yükümlüdür. Hz. Peygamber, köle-hür, büyük-küçük, kadın-erkek her müslümana fitrenin gerektiğini ifade etmiştir.

Fıtır sadakasının vacip olma zamanı Ramazan bayramının birinci günü olmakla birlikte, bayramdan önce de verilebilir. Hatta bu daha faziletlidir. Bununla birlikte, bayram günü veya daha sonra da verilebilir. Ancak, bayram namazından önce verilmesi müstehap kabul edilmiştir.

Şâfiî mezhebinde ise; fitreyi, meşru bir mazeret bulunmadıkça bayramın birinci gününün gün batımından sonraya bırakmak haramdır. Fitreyi Ramazan’ın ilk günlerinde vermek de caizdir.

Fitrenin hedefi, bir fakirin içinde yaşadığı toplumun hayat standardına göre bir günlük yiyeceğinin karşılanması, böylece bayram sevincine iştirak etmesine katkıda bulunmaktır.

Günümüzde fıtır sadakası miktarının belirlenmesinde, kişinin bir günlük (iki öğün) normal gıda ihtiyacını karşılayacak miktarın ölçü alınması daha uygundur. Kişi dinen zengin sayılanlara, usûlüne (anne, baba, dedeler ve nineler), fürûuna (çocuk ve torunlar) ve eşine fıtır sadakası veremez. Fitreler bir fakire verilebileceği gibi, birkaç fakire de dağıtılabilir. Ancak bir kişiye verilen miktar bir fitreden az olmamalıdır.

RAMAZANDAN ÖNCE FİTRE VERİLİR Mİ?

Kurul ayrıca, deprem nedeniyle vatandaşlar tarafından yoğun bir şekilde yöneltilen 'Fıtır sadakasının Ramazan ayından önce verilmesi caiz midir?' sorusuna, "Fıtır sadakasının ramazan ayı içerisinde verilmesi müstehap olmakla birlikte Hanefi mezhebine göre ramazan ayından önce verilmesi de caizdir. Dolayısıyla fitre vermesi gereken kimseler, doğal afet gibi hallerde fitrelerini ramazan ayından önce de verebilirler" yanıtını verdi.

FİTRE KİMLERE VERİLİR, KİMLERE VERİLMEZ?

Fıtır sadakası, kişinin bakmakla yükümlü olmadığı yoksul müslümanlara verilir. Fıtır sadakası ve oruç fidyesini vermek durumunda olan kimsenin bunlardan doğrudan ya da dolaylı olarak yararlanmaması esastır. Zekât için de aynı kural geçerlidir. Bu sebeple bir kimse zekâtını, fıtır sadakasını ve fidyesini kendi usûl ve fürûuna veremez. (Usûl, bir kimsenin anası, babası, dede ve nineleri; fürûu ise; çocukları, torunları ve onların çocuklarıdır.) Ayrıca eşler de birbirlerine zekât, fitre ve fidye veremez.

Hanefilere göre aşağıda sayılanlara fitre verilmez:

a) Ana, baba, büyük ana ve büyük babalara,

b) Oğul, oğlun çocukları, kız, kızın çocukları ve bunlardan doğan çocuklara,

c) Eşine,

d) Zengine yani aslî ihtiyaçları dışında nisap miktarı mala sahip olan kişiye,

e) Babası zengin olan ergen olmamış çocuğa (Merğinânî, el-Hidâye, II, 223-228).

Şâfiîlere ve Ebu Yusuf’a göre fitre, Müslüman olmayana da verilemez (Mâverdî, el-Hâvî, III, 387; X, 519; Merğinânî, el-Hidâye, II, 223).

Bunların dışındaki kardeş, teyze, dayı, amca, hala ve onların çocukları, gelin, damat, kayınpeder ve kayınvalide gibi akrabalar zengin değillerse kendilerine zekât, fitre ve fidye verilebilir (Zeylaî, Tebyîn, I, 301).

ZEKAT NEDİR, KİMLERE VERİLİR?

Zekât, dinen zenginlik ölçüsü kabul edilen miktarda mala sahip olan kimselerin ihtiyacı olan kişilere vermesi gereken belli miktarı ifade eder.

Bir kimseye zekâtın farz olması için o kimsenin müslüman, akıl sağlığı yerinde, ergenlik çağına gelmiş ve hür olması bir yıllık borcundan ve aslî ihtiyaçlarından fazla hakikaten ya da hükmen artıcı, yani kazanç sağlayıcı nitelikte “nisap miktarı” mala sahip olması gerekir.

YILLARA GÖRE FİTRE MİKTARI

Yıllar Fitre miktarı (TL)

2002 3

2003 3,5

2004 3,85

2005 4

2006 4,5

2007 5

2008 6

2009 6,5

2010 7

2011 7,5

2012 8,5

2013 9,5

2014 10

2015 11,5

2016 15

2017 16

2018 19

2019 23

2020 27

2021 28

2022 40

2023 70