Sabaha kadar uyuyup alarmı defalarca ertelemenize rağmen gün boyu gözleriniz açık zor mu duruyor? Belki de sorun yalnızca uyku sürenizde değil, uyku hakkında kulaktan dolma bilgilere inanmanızda yatıyor. Hafta sonu “uyku telafisi” yapmak ya da horlamayı “derin uykunun işareti” sanmak fark etmeden uyku sağlığınızı bozabiliyor. Detaylar haberimizin devamında; uyku hakkında doğru bilinen 10 yanlışı ve işin bilimsel tarafını sizin için derledik!
Uzun süre uyuduğunuz halde gün boyu sersem gibi gezmeniz tesadüf değil. Alıştığınız düzenin üzerinde, özellikle 9 saatin üzerinde uyumak biyolojik saati bozup halsizlik, baş ağrısı ve dikkat dağınıklığına yol açabiliyor. Ayrıca sürekli “fazla uyuma” isteği, depresyon, uyku apnesi veya kronik hastalıklar gibi altta yatan sorunların habercisi olabiliyor. Bu yüzden yalnızca uyku süresine değil, uykunun kalitesine ve gündüz işlevselliğinize bakmak gerekiyor.
“Az uykuya alışkınım, bana bir şey olmaz” cümlesi en yaygın uyku efsanelerinden biri. Beyin ve vücut, kronik uykusuzluğa gerçekten uyum sağlamıyor; sadece siz performansınızın ne kadar düştüğünü fark etmiyorsunuz. Dikkat, hafıza, tepki süresi ve karar verme becerileri uykusuzlukla birlikte sessizce geriliyor. Yetişkinler için ortalama 7–9 saat aralığı hâlâ sağlıklı kabul ediliyor ve bunun altına uzun süre inmek gece-gündüz dengenizi bozuyor.
Bir diğer yanlış inanç da “Yaşlandıkça uyku ihtiyacı azalır” düşüncesi. Aslında ileri yaşta uyku süresi değil, uykuyu sürdürebilme ve derin uykuya geçiş zorlaşıyor. Yani yaşlılar kısa uykuya “ihtiyaç duydukları” için değil, çoğu zaman uyku bozuklukları, ağrı, ilaç kullanımı veya kronik hastalıklar nedeniyle daha az uyuyor. Sonuç olarak onlar da kaliteli ve yeterli uykuya gençler kadar ihtiyaç duyuyor.
“Horluyorsam iyi uyuyorum” inancı da riskli. Şiddetli ve düzensiz horlama, özellikle nefes durmalarıyla birlikte seyrediyorsa, uyku apnesi belirtisi olabilir. Bu durum tedavi edilmediğinde kalp-damar hastalıkları, yüksek tansiyon, gündüz aşırı uyku hali ve iş kazaları gibi ciddi sonuçlara yol açabiliyor. Bu yüzden horlamayı yalnızca “rahatsız edici bir ses” olarak görmek büyük hata.
Kaynak: Sleep Foundation, National Library Of Medicine, Sleep Health Foundation
