Celal Şengör kimdir, kaç yaşında? Celal Şengör'ün hayatı ve biyografisi
Bilim dünyasının uluslararası arenada en çok tanınan Türk jeologlarından biri olan, ancak sadece akademik başarılarıyla değil, kendine has üslubu, renkli kişiliği, papyonu ve hiç çekinmeden dile getirdiği radikal fikirleriyle de Türkiye'nin gündeminden düşmeyen Prof. Dr. Celal Şengör, nevahsına münhasır bir entelektüeldir. Yerbilimleri konusundaki derin bilgisi, onu dünyanın en saygın bilim akademilerine üye yaparken, televizyon programlarındaki samimi ve bazen sert çıkışları, onu toplumun her kesiminin tanıdığı bir medya figürü haline getirmiştir.
Jeolojiye olan tutkusu çocuk yaşlarda Jules Verne kitaplarıyla başlayan, kütüphanesinde on binlerce kitap barındıran ve bilimi bir yaşam biçimi haline getiren Şengör, "İstanbul beyefendisi" tavırlarıyla da dikkat çeker. Peki, yer kabuğunun sırlarını çözen bu dünyaca ünlü bilim insanının, Rumeli kökenli bir ailenin çocuğu olarak başlayan yaşam öyküsünde hangi dönüm noktaları var? İşte detaylar...
Celal Şengör'ün hayatı, sadece taşları ve kayaları incelemekle geçmemiştir; o, aynı zamanda tarih, felsefe ve evrimsel biyoloji gibi alanlarda da derinleşmiş çok yönlü bir bilim insanıdır. Kuzey Anadolu Fay Hattı üzerindeki çalışmaları ve "Şengör Daykı" gibi kendi adıyla anılan jeolojik keşifleri, onun bilimsel otoritesini perçinlemiştir. Ancak kamuoyu onu daha çok deprem uyarıları, siyasi yorumları ve bazen tepki çeken açıklamalarıyla tanır. Asperger sendromuna sahip olduğunu kendi ifade eden ve bunu bir "hediye" olarak gören Şengör, bilime adanmış bir ömrün en çarpıcı örneklerinden biridir.
CELAL ŞENGÖR KİMDİR VE EĞİTİM HAYATI
Dünyaca ünlü Türk jeolog Celal Şengör kimdir sorusunun cevabı, varlıklı ve köklü bir ailenin bilime meraklı çocuğu olarak İstanbul'da başlar. Tam adıyla Ali Mehmet Celâl Şengör, 24 Mart 1955 tarihinde İstanbul'da dünyaya gelmiştir. Celal Şengör nereli diye merak edenler için, ailesinin kökenleri Rumeli'ye dayanır; babası Asım Şengör, Yanya ve Prizren kökenli bir sanayicidir. Refah içinde bir çocukluk geçiren Şengör, bilime olan merakını ailesinin desteğiyle geliştirmiştir. İlköğrenimine Şişli Terakki Lisesi'nin ilkokulunda başlamış, ancak bir süre sonra okuldan atılması üzerine eğitimine Bayezid İlkokulu'nda devam etmiştir. Ortaokul ve lise eğitimini ise Türkiye'nin en prestijli okullarından biri olan Robert Kolej'de tamamlamıştır. Robert Kolej yılları, onun batı kültürünü ve bilimsel düşünce yapısını içselleştirdiği dönem olmuştur.
Yükseköğrenim için Amerika Birleşik Devletleri'ne giden Şengör, önce Houston Üniversitesi'ne kaydolmuş, ancak daha sonra New York Eyalet Üniversitesi'ne (SUNY at Albany) geçiş yapmıştır. 1978 yılında jeoloji bölümünden mezun olmuş, aynı üniversitede 1979'da yüksek lisansını ve 1982'de doktorasını tamamlamıştır. Doktora tezini, yer bilimleri alanında efsanevi bir isim olan Prof. John F. Dewey danışmanlığında yazmıştır. Türkiye'ye döndükten sonra İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Maden Fakültesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü'nde akademik kariyerine başlamış ve burada profesörlük unvanını alarak uzun yıllar binlerce öğrenci yetiştirmiştir.
BİLİMSEL BAŞARILARI VE ULUSLARARASI KARİYERİ
Celal Şengör hayatı boyunca jeolojiyi sadece bir meslek değil, dünyayı anlama kılavuzu olarak görmüştür. Bilimsel çalışmaları, özellikle levha tektoniği, orojenez (dağ oluşumu) ve Asya kıtasının jeolojik yapısı üzerine yoğunlaşmıştır. "Şengör Modeli" olarak bilinen ve Paleotetis Okyanusu'nun evrimini açıklayan çalışmaları, dünya jeoloji literatüründe önemli bir yere sahiptir. Ayrıca Orta Asya'da keşfettiği bir dağ kuşağına kendi soyadından yola çıkılarak "Sengor Dyke" adı verilmiştir. Bu başarıları, ona henüz çok genç yaşta uluslararası bir şöhret kazandırmıştır.
Şengör, bilim dünyasının en prestijli kurumlarından biri olan ABD Ulusal Bilimler Akademisi'ne (NAS) üye seçilen ikinci Türk olmuştur (ilki İhsan Ketin'dir). Ayrıca Rus Bilimler Akademisi ve Leopoldina Alman Ulusal Bilimler Akademisi gibi birçok saygın kuruluşa üyedir. Londra Jeoloji Topluluğu tarafından verilen ve jeolojinin "Nobel"i sayılan Arthur Holmes Madalyası başta olmak üzere sayısız ödüle layık görülmüştür. Collège de France'da misafir profesör olarak dersler vermiş, yazdığı makaleler ve kitaplar dünyanın en saygın bilimsel dergilerinde yayımlanmıştır. Bilimsel titizliği ve çalışkanlığı, onu jeoloji alanında yaşayan en büyük otoritelerden biri yapmıştır.
ÖZEL HAYATI
Bilimsel kimliğinin yanı sıra renkli ve polemikli kişiliğiyle de tanınan Şengör, 1986 yılında Oya Şengör ile evlenmiştir ve bu evlilikten Asım adında, kendisi gibi akademisyen (biyolog) olan bir oğlu vardır. Eşi Oya Hanım ile tanışma hikayesi ve ona "beraber deney yapalım mı?" diyerek evlenme teklif etmesi, onun sıra dışı karakterini yansıtan popüler bir anekdottur. Papyon takmayı bir alışkanlık haline getiren, Osmanlı tarihi ve Atatürk devrimleri konusunda hassas olan Şengör, aynı zamanda 12 Eylül darbesine ve Kenan Evren'e dair olumlu açıklamalarıyla da sık sık eleştirilerin odağı olmuştur.
