Kıraç'ın Bizans'tan Cumhuriyet'e uzanan kültür mirası 10. yılında
Suna ve İnan Kıraç Vakfı tarafından kurulan İstanbul Araştırmaları Enstitüsü’nün (İAE) 10’uncu yıl kutlama gecesinde, 1970’lere kadar uzandık...
Kıraç’ın önceki akşam Pera Müzesi’nde verdiği yemekte, Galatarasay Spor Kulübü’nden söz etmemek olmazdı. Kıraç, kulüpte yaşanan son gelişmelere “Utanıyorum” yorumu yapıyor ve devam ediyor:
“1974’te GS Başkanlığı teklifi aldığımda, Suna, ‘Seni boşarım: Ünlü olursun kıskanırım, Tofaş bebeğini kucağımıza bırakamazsın’ dedi. Ali Koç’un Fenerbahçe Kulübü başkanlık adaylığı üzerine eşi Nevbahar’a bu anımı aktardım, o da Suna gibi düşünüyor.”
Ali Koç’un Koç Holding gibi büyük bir kurumun yönetiminden elini çekmesinin ailesini tedirgin ettiği sır değil.
Suna ve İnan Kıraç Vakfı Kültür Sanat İşletmesi Genel Müdürü Özalp Birol, “İAE, 2007’den bu yana, ‘Atatürk ve Cumhuriyet Araştırmaları’, ‘Osmanlı Araştırmaları’ ve ‘Bizans Araştırmaları’ bölümlerinin yanı sıra kamuya açık kütüphanesi, sergi alanları ile İstanbul’u uluslararası düzeyde temsil eden bir araştırma kurumu haline geldi” dedikten sonra mikrofonu Kıraç’a bıraktı. İAE Tepebaşı’nda, 19. yüzyılda İtalyan mimar Guglielmo Semprini tarafından inşa edilmiş tarihi Rosolimo Apartmanı’nda hizmet veriyor.
150’yi aşkın sempozyum, konferans ve söyleşi, 38 yayın ve 23 süreli sergiye ev sahipliği yapan kurumun arşivinde, 250 bin basılı eser yer alıyor. Dijital arşiv de oluşturan İAE bugüne kadar 1954 öğrenci ve 18 araştırmacıya burs da verdi.
ANTALYA’DA BUTİK OTEL
Kıraç, Antaya Kaleiçi’ndeki vakıf yapılarına ek olarak, bu yıl açılacak 34 odalı butik bir otelde konaklama fiyatının en az bin Euro olacağının altını çiziyor.
364 oryantalist resim koleksiyonunun da içinde yer aldığı Suna ve İnan Kıraç Vakfı projelerine, toplam 125 milyon dolar yatırım yapıldığını kaydediyor.
Vakıflarına en büyük desteğin Koç Üniversitesi ve Vehbi Koç Vakfı’ndan geldiğini belirtiyor. 1996’da Vehbi Koç Vakfı bünyesinde kurulan AKMED 2016’dan itibaren Koç Üniversitesi bünyesinde Suna ve İnan Kıraç Akdeniz Medeniyetleri Araştırma Merkezi olarak yapılanmıştı. Merkez, tarihi eser niteliğindeki eski binaların ve bir kilisenin, Suna ve İnan Kıraç tarafından satın alınmasının ardından, 1993-1995 yılları arasında Sinan Genim tarafından onarılmıştı.
***********
‘36 YILDA 306 MİLYON DOLAR TOPLADIM’
Galatasaray Eğitim Vakfı’nda (GEV) 1982’den beri sürdürdüğü yönetim kurulu başkanlığı süresince, 306 milyon dolar topladığını belirten Kıraç, “Galatasaray Lisesi’nin ‘erkek lisesi’ olarak anılan adını değiştirip ‘kız lisesi’ yapacağım” esprisini yapıyor. Galatasaray Üniversitesi’ne bağlı lisede eğitim gören öğrencilerin yüzde 68’inin kız olduğunu söyleyen Kıraç, “17 mezunumuzu Amerika’ya kaptırdık. Toplam 1.8 milyon dolarlık burs kazanıp Amerika’nın önde gelen üniversitelerine kabul edildiler. 2’si Harvard’a girdi” diyor.
Kıraç, bu yıl 150’nci yılını kutlayacak lisenin tarihine de gönderme yapıyor: “Sultan Abdülaziz 1868’de Mekteb-i Sultani adıyla Fransızca eğitim veren bugünkü Galatasaray Lisesi’ni (GSL) kuruyor. Abdülaziz, Fransa’nın laikliği benimsediği yıl Paris’e gidiyor. O tarihte lisede mescit de var. Dönüşünde kapatıyor, liseyi tüm dinlerden öğrencilere açıyor. Bunun üzerine Papalık, GSL’ye çocuklarını gönderen Katolik aileleri 2 yıl süresince aforoz ediyor. Atatürk, tarih dersinin Türkçe verilmesini sağlıyor.”
Galatasaray Üniversitesi’nin kullandığı Ortaköy’deki “Tevfik Efendi Sahil Sarayı”nda 2013’te yangın çıkmış, binanın çatısı yanmıştı. Kıraç vakıf başkanlığı için kendisine ayırdığı sürenin, restorasyonun bu yıl tamamlanmasıyla sona erdiğini söylüyor.
***********
TEPEBAŞI’NDAKİ TRT BİNASINA NOKTAYI KOYDU
Suna ve İnan Kıraç Vakfı’nın 2005’te açtığı Pera Müzesi’nin 10. yıldönümünde, ünlü mimar Frank Gehry’ye ısmarlanan Tepebaşı’ndaki TRT binasının müzeye dönüştürülmesi projesinin hayata geçmemesi üzerine İnan Kıraç, “Suna Kıraç Kültür Merkezi Niye Olmadı” adlı kitabı yazdığını, ancak yayımlamayı düşünmediğini söylemişti.
Kıraç, TRT binası macerasının başlangıcının, 2002’de Moskova Kültür Merkezi’nin açılışını yapan Enka Holding Onursal Başkanı Şarık Tara ile yaptığı sohbetle başladığını belirtiyor. Tara’nın “40-50 milyon dolara çıkar” bilgisinden hareketle başlattığı girişimin maliyeti, hiç de tahmin ettiği biçimde ilerlememişti.
“82 yaşındayım, kızımız İpek’in omuzlarına böyle bir inşaat projesi bırakmak istemem. Benim için bu proje bitti” diyor. Vehbi Koç Vakfı’nın 2015’te Dolapdere’de yapımına başladığı “Çağdaş Sanat Müzesi”ne yalnızca Sarıyer’deki Sadberk Hanım Müzesi taşınmayacak, içinde Koç Ailesi’nin üyelerinin koleksiyonlarının sergilendiği özel bölümler de yer alacak.
TRT binasında açılan yaralar, Dolapdere’de sarılacak!
