Rusya Türkiye ekonomik ilişkileri ne olacak?

HABERTURK.COM EKONOMİ SERVİSİ

24 Kasım tarihinde Türkiye hava sınırlarını ihlal ettiği gerekçesiyle Suriye sınırında iki Rus uçağını düşürmüştü. Bunun üzerine Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin 'Çok ciddi sonuçlar olacak' açıklamasında bulunmuştu. Bugün ardı ardına yapılan açıklamalarda da Rusya, Türkiye ile ilişkide olduğu birçok ekonomik alanda ilişkisini keseceğini belirtti.

- 23,5 MİLYON DOLAR BEYAZ ET ALIMI

Türkiye'nin Rusya'ya yaptığı önemli ihraç kalemlerinden biri beyaz et. Geçtiğimiz yıl Rusya'ya 16 milyon dolarlık tavuk eti ihraç edildi. 2015 sonunda ise bu rakamın 23,5 milyon doları bulması bekleniyordu.

- EN ÇOK TURİST RUSYA'DAN

Türkiye'ye Rusya'dan her yıl 4 milyona yakın turist geliyordu. Türkiye'ye gelen turist sayısında ikinci olan Rusya'dan Eylül ayına kadar 2015 yılında da 3.3 milyon turist girişi sağlanmıştı.

- MEYVE-SEBZEDE DE BİRİNCİ

Rusya'ya yaklaşık 1 milyar dolarlık yaş meyve-sebze satan üreticiler için Rusya pazarı önemli konumda. Rusya yaş meyve sebze pazarında 1 milyar dolarla birinci ülke. Onu 300 milyon dolarla Almanya takip ediyor.

- TEKSTİL VE BAVUL TİCARETİ NE OLACAK?

Türk tekstil ve hazırgiyimcileri Rusya'da söz sahibi ülkeler arasında. Birçok Türk markasının Rusya'da yatırımı bulunuyor. Ayrıca iki ülke arasında resmi kayıtlarda olmayan bir de bavul ticareti vardı.

- SUUDİLER VE IRAKLILARDAN SONRA 3. SIRADA

Rus vatandaşları da Türkiye'den gayrimenkul satın alan yabancılar arasında önemli bir yere sahip. 2015'in ilk 10 ayında ülke genelinde yabancılara 18 bin 428 ev satıldı. Rus vatandaşları 1750 adet ev ile Iraklılar ve Suudilerden sonra üçüncü sırada yer aldı.

- TÜRK MARKALARININ EN ÇOK MAĞAZA AÇTIĞI ÜLKE

Rusya son yıllarda Türk markalarının en çok mağaza açtığı ülke olarak dikkat çekiyordu. 30'dan fazla Türk markasının Rusya'da 700'ün üzerinde mağazası bulunuyor. Rusya'daki mağazaların yüzde 75'ini ise hazır giyim markaları oluşturuyor. Bu sektörü mobilya ve ev tekstili takip ediyor. Ayakkabı, mücevher ve ev ürünleri üreticileri de Rusya'da son dönemlerde birçok mağaza açmıştı.

- DIŞ TİCARET HACMİ YÜZDE 17,3 ARTMIŞTI

2010-2014 yılı arasında iki ülke arasındaki dış ticaret hacmi yüzde 17,3 artarak 26,6 milyar dolardan 31,2 milyar dolara yükseldi.

Bu yılın ocak-ağustos döneminde Rusya'dan gerçekleştirilen 14,4 milyar dolarlık ithalatın 9,1 milyar dolarını enerji sektörü üzerinden yapıldı. Böylece enerji ithalatı, bu ülkeden yapılan toplam ithalatın yüzde 63,2'sini oluşturdu. Demir-çelik de 2 milyar dolarla ithalatta ön plana çıkan diğer sektör oldu.

- TÜRK AKIMI

Rusya'dan başlayıp Karadeniz üzerinden Türkiye'ye aktarılması planlanan doğal gaz boru hattı projesinin önerisi 2014 yılının Aralık ayında Putin tarafından önerilmişti.

Boru hattının planlanan tahmini taşıma kapasitesi yılda 63 milyar metreküp olarak hesaplanmıştı. Türkiye'nin bu projeden yılda yaklaşık 14 milyar metreküp doğalgaz alması ve geriye kalan 49 milyar metreküp gazın Avrupa'ya ihraç edilmesi düşünülüyordu.

- MAVİ AKIM

Türkiye, Ukrayna üzerinden gelen ve Trakya’dan giriş yapan Batı Hattı ile Karadeniz’in altından gelip Samsun’dan karaya çıkan Mavi Akım üzerinden Rusya’dan doğalgaz alıyor. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) 2014 Doğalgaz Sektörü Raporu’na göre 2014 yılında doğalgaz ithalatı yüzde 54.76’lık payla en fazla Rusya’dan yapılırken, miktar olarak ise yaklaşık 50 milyar metreküplük doğalgaz ihtiyacının 26 milyar metreküpü Rusya’dan karşılandı.

- ELEKTRİK ÜRETİMİ

Türkiye’de elektrik üretiminin yaklaşık yüzde 48’i doğalgaz ile yapılıyor. Yani ısınma amaçlı doğalgaz ithalatı enerji başlığının sadece bir boyutu, elektrik üretimi ve sanayi açısından da doğalgaz oldukça önemli bir kaynak konumunda. Geçtiğimiz yılki gaz tüketiminin sektörel dağılımına bakıldığında, yaklaşık yüzde 48’ini elektrik üretiminden oluşturuyor.

- NÜKLEER ENERJİ

Diğer yandan, Ankara-Moskova gerilimi nedeniyle ortak enerji projelerinin akıbeti belirsiz hale gelirken, Türkiye’nin doğalgaza olan bağımlılığını azaltmak için başvurduğu alternatif enerji kaynaklarından biri olan nükleer enerjide ise adres yine Rusya olmuştu. Mersin Akkuyu’da faaliyete geçmesi planlanan ilk nükleer santral yatırımını Rusya Devlet Nükleer Şirketi Rosatom yapıyor.

- 1920'Yİ AŞKIN PROJE

Türk müteahhitlerin Rusya'da 1988 yılından bu yana üstlendiği 1920'yi aşkın projenin toplam bedeli yaklaşık 62 milyar dolar. Türkiye Müteahhitler Birliği verilerine göre Rusya Federasyonu bu tutar ile yurtdışında üstlenilen projelerin ülkelere göre dağılımında yüzde 19.4'lük pay ile lider konumda. Türk firmaları 2014 yılında Rusya Federasyonu'nda toplam tutarı 3.9 milyar doları aşan 47 adet proje üstlendi.

Bunlardan bazıları;

Ant Yapı: Uluslararası İş Merkezi Gök Türk Mahallesi,

Renaissance Construction: Uluslararası İş Merkezi Evrim Kulesi,

Sembol İnşaat: Volgograd Shopping Center “Piramida” / Mriya 5 Star Hotel and Resort Complex,

Polimeks İnşaat: The Ritz-Carlton Otel,

Tepe İnşaat: Coskunoz Alabuga LLC Fabrikası / Automotive Glass Alliance Rus ZAO Otocam Fabrikası / Trakya Glass Rus Zao Float Fabrikası / Ostozhenka Ofis Binası,

Yenigün inşaat: Ekaterinburg Yasam Merkezi Limerans 2 Projesi / Almaz Alışveriş Merkezi,

Rönesans Gayrimenkul: 4 ofis binası / Karma Proje / Otel / AVM

Rusya'daki Türk inşaat firmaları:

Polimeks İnşaat Taahhüt

Enka İnşaat

Berksan Muhendislik Elektrik San. ve Tic. Ltd. Şti.

Tria Morya İnşaat

Alarko İnşaat

Sembol İnşaat

Marash Stroy

Soyak İnşaat

Beta Tek İnşaat

Sml İnşaat

Atlas İnşaat

Akort İnşaat

Ekinciler İnşaat

Accon İnşaat

Esta İnşaat

ATK İnşaat

Üçgen İnşaat

Odak İnşaat

Sefa İnşaat

Ulu İnşaat

Tepe İnşaat

Magnet İnşaat

Nova İnşaat

Troy İnşaat

Palmire İnşaat

Yamata İnşaat

Kasa Stroy – Kasa İnşaat

Monotek İnşaat

Koçtek İnşaat

Cenk İnşaat

Enka İnşaat

Mebe Construction

Gama İnşaat

Rusya'da yapılan projelerden bazıları:

Kazan Emekli Sandığı Binası İnşaatı

Samara, Yaroslavi, Kaliningrad – Ibis Hotel İnşaatları

Renault Yenileme ve İnşaat Projesi

Volkswagen Otomobil Fabrikası İnşaatı

Yugorskiy State Üniversitesi Anahtar Teslim Projesi

Çok İşlevli Tiyatro ve Konser Salonu İnşaatı

Buz Hokeyi Kompleksi İnşaatı

Surgut Doğalgaz Çevrim Santrali İnşaatı

İngiltere Büyükelçilik Rezidansı Restorasyon İnşaatı

Capital City Towers İnşaatı

Russki Standart Vodka Üretim Tesisleri İnşaatı

Soçi Olimpiyat Komitesi Oteli

Life Park Yatırım Projesi

Pulkova 1 yeni terminal binası inşaatı

Capital Grup Hotel & Rezidans Projesi İnşaatı

Smolensky çok amaçlı kompleks İnşaatı

Ochapovsky Hastanesi

Krasnodar Spor Kompleksi

Soçi Hipermarket

Izhevsk’te Lojistik merkez

RUSYA'YA NE SATIYORUZ?

Tarım ve hayvancılık 1.068 milyon dolar

Tekstil 910.7 milyon dolar

Otomotiv 680.8 milyon dolar

Makine ve teçhizat 610.7 milyon dolar

Kimyasal madde ve ürünler 378.6 milyon dolar

Giyim eşyası 303.2 milyon dolar

Plastik ve kauçuk 297.7 milyon dolar

Toplam ihracat 5.943 milyon dolar

RUSYA'DAN NE ALIYORUZ?

Doğalgaz 11.697 milyon dolar

Ham petrol 4.763 milyon dolar

Ana metal 3.106 milyon dolar

Tarım ve hayvancılık 1.601milyon dolar

Gıda ve içecek 1.103 milyon dolar

Atık ve hurdalar 1.207 milyon dolar

Kimyasal madde 1.013 milyon dolar

Toplam ithalat 25.288 milyon dolar