Nobel'in peşindeki Türkler

Ece ÇELİK / HABERTURK.COM

ececelik@haberturk.com

Kuşkusuz ki Nobel Ödülleri verildiği dallarda çalışma yapan her bilim insanının, her yazarın hayali. 1895 tarihinden bu yana insanlığa katkı sağlamış çalışmaların ödüllendirildiği Nobel Ödülleri, verilen kişi ve çalışmadan öte ülkeler için de büyük anlam taşıyor.

— The Nobel Prize (@NobelPrize) October 7, 2015

Türkiye'ye ilk Nobel ödülünü ünlü yazar Orhan Pamuk getirdiğinde ülke olarak hem büyük bir gurur hem de Pamuk'un siyasi kişiliğinden kaynaklanan büyük bir tartışma yaşanmıştı.

Nobel Komitesi "2006 Nobel Edebiyat Ödülü 'Kentinin melankolik ruhunun izlerini sürerken kültürlerin birbiriyle çatışması ve örülmesi için yeni simgeler bulan' Orhan Pamuk'a verilmiştir." sözleriyle Türkiye'den ilk Nobel Ödülü kazanan yazarı müjdeliyordu.

Pamuk'un, 7 Aralık 2006'da, İsveç Akademisi'nde Babamın Bavulu başlığı altında hazırladığı Nobel konuşması Türkiye'nin tarihi anları arasına girdi, dünyadaki birçok televizyon kanalı konuşmasını canlı yayınladı.

PEKİ YA NOBEL ALAMAYANLAR?

Ancak Türkiye'nin Nobel macerası bu iki isimden ibret değil.

İnce Memed, Yer Demir Gök Bakır gibi unutulmaz romanların yazarı Yaşar Kemal ise Nobel Edebiyat Ödülü'ne aday gösterilen ilk Türk yazar oldu.

Daha sonra pek çok kez Nobel adayı olan Kemal, bir röportajında "Nobel'e 1973'ten beri adayım ölene kadar da aday olacağım" sözleriyle tepkisini dile getirmişti. 2015 yılında yaşamını kaybeden Kemal haklı çıktı. Türkiye halklarının gönlünde Nobel'in sahibiydi ancak ödüle ulaşamadan yaşamını kaybetti.

Türkiye'den Nobel Edebiyat Ödülü'ne aday gösterilen ilk kadın yazar ise Leyla Erbil oldu. Nobel Komitesi, 2002 yılında aday gösterilen Erbil'in, "Türk dili ve edebiyata egemenliği, aynı zamanda insana, hayata ve dünyaya karşı sorumlu aydın tavrı"nı vurgulamıştı.

2008 yılında o yıl yaşamını kaybeden yazar İlhan Berk, Yaşar Kemal ve Leyla Erbil ile birlikte Nobel adayı olarak gösterildi.

ABD'DE ÇALIŞAN BİLİM İNSANLARI NOBEL'E ADAY OLDU

Araştırmalarını ABD'de yürüten ve “sıvı metal” teknolojisi ile cep telefonunda devrim yapan Dr. Atakan Peker, kalp hastalıkları ve diyabete kalıcı çözüm peşinde koşan Harvard Üniversitesi’nden Prof. Gökhan Hotamışlıgil, ölümcül Alexander hastalığına gen tedavisi geliştiren Doç. Bahri Karaçay, ABD’deki laboratuvarında ekibiyle yaptığı araştırmalarla mobil teknolojilerin geleceğine yön veren Prof. İlhan Akyıldız ise Nobel'e aday olan Türk bilim insanları arasında bulunuyor.