HABERTÜRK aşağıdakileri yapmak üzere kişisel verilerinizi kullanmak için izninizi istiyor:
- Kişiselleştirilmiş reklamlar ve içerik, reklam ve içerik ölçümü, izleyici görüşleri ve ürün geliştirme
- Bilgileri bir cihazda depolamak ve/veya onlara cihazdan erişmek
Günümüzde iyi bir üniversiteden başarıyla mezun olmak ya da bir yabancı dili çok iyi konuşmak iş bulmada yeterli olmuyor. İşverenler gençlerde artık farklı özellikler arıyor. Fiba Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hüsnü Özyeğin, “İş dünyası artık yaratıcı gençleri istiyor” diyerek ‘yaratıcılığın’ tercih edilen bir nitelik olduğuna vurgu yapıyor
Her yıl 2 milyon genç, üniversiteli olmak için sınavlara giriyor. Bu sınavlara yıllarca hazırlanan gençler ve aileleri sadece “emek” harcamıyor aynı zamanda da sınavlara hazırlık için bütçe ayırmak zorunda kalıyor. Bu zorlu süreçten geçip, bir üniversiteye giren gençleri yaklaşık 4 yıl sonra başka bir “yarış” bekliyor. Bu kez de iş bulmak zorundalar. Her yıl üniversitelerden mezun olan yaklaşık 650 bin genç “iş bulma yarışına” katılıyor.
Gençlerin işi zor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2014 yılı Aralık döneminde 3 milyon 145 bin kişi olurken, işsizlik oranı yüzde 10.9. Yine aynı verilere göre 15-24 yaş grubunu içeren genç işsizlik oranı ise yüzde 20.2.
Üniversite ve yüksekokul mezunlarına baktığımızda işsiz gençlerin oranının neredeyse her yıl üniversiteden yeni mezun olan genç sayısı kadar 606 bin olduğunu görüyoruz.
Yıllardır hem yanımda stajyerlik yapan üniversiteli gençler hem de kariyer planlarını oluşturmak için fikir almaya gelenler hep aynı sorunun yanıtını almak istiyor: “Mezuniyetten sonra iş bulmak için nasıl avantajlı duruma geçebilirim, nasıl tercih edilen biri olabilirim?” İşte sürekli yanıtı aranan bu soruyu bu kez ben gençler adına Türkiye’nin en önde gelen sektörlerinin üst düzey yöneticilerine yönelttim.
İşe alırken nelere dikkat etmeniz gerektiğini, etkili bir CV oluşturmak için üniversite yıllarında hangi projelerde ve etkinliklerde yer almanız gerektiğini, nasıl fark yaratabileceğinizi onlar anlattı.
Bu dizi yazı iş arayan, henüz mezun olmamış ya da bu yıl üniversite sınavlarına giren tüm gençlere kariyer planlarını yapmalarında yardımcı olmak için hazırlandı. İnşaattan bilişime, havacılıktan finans ve bankacılığa, gıdadan perakendeye, turizmden otomotive ve beyaz eşyaya kadar değişik sektörlerin CEO’ları sizler için soruları yanıtladı. Onların tavsiyelerini dikkate alarak doğru bir kariyer planı yapabilir ve “fark yaratarak” bir adım öne geçebilirsiniz.
"YARATICILIĞINI VE FARKINI GÖSTEREN GENÇLER ARANIYOR"
“İyi bir üniversiteden çok iyi notlarla mezun olmak, iş bulmak için yeterli mi?” sorusuna iş dünyasının duayen isimlerinden biri olan Fiba Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hüsnü Özyeğin, olumsuz yanıt veriyor. Tek ölçütün “akademik başarı” olmadığının altını çizen Özyeğin, “İş dünyası artık yaratıcı gençler istiyor” diyor. Bir üniversitenin de kurucusu olduğu için gençlerle sürekli birlikte olup onlara mentorluk da yapan Özyeğin iş bulmada nasıl fark yaratabileceğinizi bakın nasıl anlatıyor ve hangi önerilerde bulunuyor:
UZMANLAŞMA HEDEFİ OLMALI: İyi bir eğitim her zaman önemli ancak günümüzde fark yaratmak için yeterli değil. Bugün saygın bir eğitim kurumunda bir lisansüstü bursu alabilmek, iş hayatında iyi bir kurumda, iyi bir pozisyonda çalışabilmek, çalıştığı kurumda fark yaratıp fark edilir olmak için artık ne yazık ki sadece iyi bir akademik eğitim yeterli değil. İş dünyası hayatın farklı alanlarında yer almış, ufku geniş, kendilerinin farkında ve yaratıcı gençleri istihdam etmek istiyor. Kendileri ve gelecekte yapacakları mesleklerle ilgili öğrenme ve uzmanlaşma hedefine sahip olmayan gençler, şirketlere beklenen katkıları yapamaz.
KENDİNİZİ GELİŞTİRİN: Gençlere önerim, akademik çalışmalarının yanı sıra kendilerini pek çok alanda geliştirmeleridir. Eğitim süresince çeşitli sektörlerde iş deneyimi kazanın, staj yapın, sosyal sorumluluk projelerinde etkin rol alın, bir spor dalında başarı kazanın ya da bir kulübün faaliyetlerinde çalışın. Böyle mezunlar öncelikli tercih ediliyor.
GLOBAL BAKIŞ İÇİN ERASMUS: Global bakış açısına sahip ve dünya değişimlerine kolayca adapte olabilen çalışanlara daha çok ihtiyaç duyuluyor. Ne kadar erken uluslararası ortamlarda, farklı kültürlerle tanışmaya başlarlarsa, bu bakış açısı o gencin zihninde ve karakterinde o kadar erken yerleşiyor. Uluslararası değişim programları gençlerin global bakış açısını geliştirmede kilit rol oynuyor.
DİL OLMAZSA OLMAZ: Yabancı dil olmazsa olmaz bir kural. Hatta İngilizce bilmek bile artık fark yaratan unsur olmaktan çıktı. İngilizce şart, üzerine eklenecek diğer dünya dilleri ‘fark’tır. Başta İngilizce olmak üzere, en az 2 dünya dilini iyi bilmek global şirketlerde çalışabilmek için önemli bir tercih nedeni. Ayrıca uluslararası şirketler akademik başarı dışında mutlaka sosyal etkinliklere de dikkat ediyor. Bu tip tecrübeler, öğrenciye global ve bütünsel bir vizyon sağlıyor ve iş başvurularında rekabetin yoğun olduğu şirketler için fark yaratmasına sebep oluyor.
ZORUNLU STAJ YETMEZ: Zorunlu staj dışında ne kadar farklı alanda deneyim kazanılırsa kariyerlerini de kendilerine en uygun şekilde belirlerler. Yurtdışı staj programları da öğrenciye eşsiz deneyim kazandırır. Bu deneyimler aslında staj değil sosyal güvenlik kapsamında gerçek iş oluyor. Öğrenci mezun olduğunda geniş bir özgeçmişe sahip oluyor. Böyle bir genç iş hayatına atılmak istediğinde akranlarından farklılık gösteriyor.
ULUSLARARASI ORTAMLARI GÖRÜN: Eğitimi süresince mümkün olduğunca uluslararası ortamlarda bulunmak önemli bir artı. Gerek Erasmus gibi uluslararası öğrenci değişimleriyle, gerek yurtdışı stajları veya lisansüstü öğrenim ile tecrübe edinmiş olmak önemli.
HAYALİMDEKİ GENÇ: Hem akademik hem sosyal yönden kendini geliştirmiş, iyi iletişim becerilerine sahip, özgüveni yüksek, girişimci ruha sahip, insana ve topluma duyarlı, fikirleri ve vizyonuyla çalıştığı kurumda fark yaratacak gençler sadece benim değil, tüm iş dünyasının ihtiyacı.
‘SIRADAN OLMAYIN GELİŞİME AÇIK OLUN’
Dünyanın demografik ve sosyo ekonomik değişimin yanı sıra teknoloji devriminin de tetiklediği büyük bir dönüşümden geçtiğini hatırlatan Coca-Cola Türkiye, Kafkasya, Orta Asya Bölümü Başkanı Galya Frayman Molinas, bu değişimin nasıl gençleri aradığını bakın nasıl anlatıyor:
MESLEKLER FARKLILAŞIYOR: Geçirdiğimiz bu dönüşümde meslekler, yapılan işin içeriği ve ihtiyaç duyulan yetkinlik ve beceriler de farklılaşıyor. Bu çerçevede, dünyadaki gelişmeleri ve teknolojiyi takip eden, belirsizliği ve değişimi yönetebilen, farklı deneyimlere sahip, üretken ve yaptıkları işle ilgili heyecan duyan kişilerin öne çıkacağını düşünüyorum.
YETKİNLİKLERİ BELİRLİYORUZ: Bu değişimin içinde insan kaynağımızı önceliklendirdik. Çok güçlü bir yetenek havuzu oluşturmak, çalışanlarımızın kişisel ve profesyonel gelişimlerini sürekli kılmak ve ihtiyaç duyduğumuz yeni yetkinliklerin belirlenmesi, önceliklerimiz arasında.
TAKIM ÇALIŞMASINA İNANANLAR: Kurum kültürümüzün temelinde, insan odaklılık, yaratıcılık, pozitif liderlik, ekip çalışması, başarı ve sonuç odaklılık yer alıyor. Ayrıca çalışanlarımızın takım çalışmasına inanan, araştırmacı ve paylaşımcı olduğu kadar bireysel gelişime açık, entelektüel kapasitesi ve duygusal zekâsı yüksek, merak sahibi kişiler olmalarını önemsiyoruz. Bu özellikler birlikte çalışmak istediğimiz gençler için belirleyici unsurlar.
SEVMEK BAŞARI GETİRİR: Yaptığımız işi sevmek veya sevdiğimiz işi yapmak başarıya götüren yolda çok önemli. Genç arkadaşlarıma tavsiyem, sıradan olmamaları, zamanlarını iyi kullanmaları ve sahip oldukları en büyük değerin kendilerinin olduğunun farkında olmalarıdır.
‘ESNEK DAVRANIN VE İNSAN İLİŞKİLERİNE ÖNEM VERİN’
Günümüz dünyasını “mobilete ve teknoloji dünyası” diye tanımlayan ve bu dünyada değişimlerin hızla gerçekleştiğini anlatan Akbank Genel Müdürü Hakan Binbaşgil bu değişim içinde esneklik ve adaptasyonun ise çok değerli iki yetkinlik haline geldiğini vurguluyor. Binbaşgil, “Değişime açık olan ve kendini hızla adapte edenler profesyonel yaşamda bir adım öne geçiyor” diyerek gençlere önerilerini şöyle sıralıyor:
ALANLARINIZI BELİRLEYİN: Üniversite yıllarında aldığınız dersler ve yetkinlikler paralelinde kariyer planı yapmaya başlayın. Severek, gönülden çalışacağınız alanı belirledikten sonra, o alanda yükselmenizi destekleyecek konulara ve becerilere yönelirseniz rekabet avantajı sağlarsınız.
STAJLARINIZA BAŞLAYIN: Okurken staj imkânlarının da değerlendirilmesi çok önemli. İyi bir kurumda staj hem iş hayatına geçişi hızlandırır, hem de aynı şirkette iş bulmayı kolaylaştırabilir.
TREND VE TEKNOLOJİYİ TAKİP EDİN: İş dünyası ve rekabet değişmeye devam edecek. Bu değişimi en iyi şekilde anlamak ve değişime adapte olmak için günceli, trendleri ve yeni teknolojileri yakından takip etmek çok önemli. Değişime açık olan ve kendini hızla adapte edenlerin profesyonel yaşamda bir adım öne geçtiklerini izliyoruz.
İNSAN İLİŞKİLERİNE ÖNEM VERİN: Bilgi ve becerinin yanında insan ilişkileri, iletişim ve takım yönetimine önem verin. Bugünün liderleri yaratıcı, empati kurabilen, duyarlılıkları gelişmiş, birlikte değer yaratan profesyoneller.
‘BEN’ DEĞİL, ‘BİZ’ DEYİN: Bugünün liderleri IQ kadar EQ’ya da önem veriyor, ‘Ben’ yerine ‘Biz’ demeyi tercih ediyor. Farklılıkları zenginlik olarak görüyor. Dünya bugün çok daha sesli ve renkli. ‘Tek adamlık’ günler artık geride kalıyor. Gençler, analitik düşünce yapısını duygusal zekâ ile tamamlamalı, okul hayatında farklı projelerde ekip olarak çalışma tecrübesini edinmeli.
SABIRLI OLUN, ‘OLMAZ’ DEMEYİN: Gençlere sabırlı olmalarını, adımlarını doğru atmalarını da öneriyorum. Hemen ‘Olmaz’ dememek, nasıl olabileceğini zorlamak önemli. Liderler, yöneticiler olmazı değil, nasıl olabileceğini duymak istiyor. Haklılar da. Başarı da o şekilde geliyor. İnanın, inanmak, yılmamak işin yarısı.
TUTKULU OLUN: İşe tutkuyla yaklaşmak, en iyisini yapmaya odaklanmak lazım. Olanla yetinmemek, fark yaratmak, denenmemişi denemek, değişime kafa yormak hem geliştirir, hem ileriye taşır.
YAZI DİZİSİ 2
‘Öğrenciyken sosyal ve aktif olmak artı puan kazandırıyor’
Şirketler işe alacakları gençleri seçerken üniversite yıllarını nasıl geçirdiklerine de bakıyor. Öğrenci kulüplerindeki çalışmalar önemseniyor. Birlikte çalışacakları gençlerin proje üretmesini, sorun çıktığında çözüm bulmasını ve takımla birlikte uyum içinde çalışmasını da bekliyorlar...
AĞAOĞLU ŞIRKETLER GRUBU CEO’SU HASAN RAHVALI
Firmaların işe alacakları gençlerden beklentisini sadece iyi bir okuldan mezun olup verilen işi iyi yapması oluşturmuyor. Onlar şirketlerine farklılık getirecek projeler üreten, sorgulayan, sorun çıktığında çözüm üretebilecek gençler arıyor. Sorumluluk sahibi olması, takım çalışmalarına yatkınlığı ve liderlik özelliği taşıması da en çok aranan nitelikler arasında yer alıyor.
Ağaoğlu Şirketler Grubu CEO’su Hasan Rahvalı da işte bu niteliklere vurgu yaparak birlikte çalışacakları gençlerde aradıkları özellikleri ve gençlere tavsiyelerini şöyle sıralıyor:
TAKIM ÇALIŞMASINA YATKINLIK: Saygın ve köklü geçmişe sahip bir üniversiteden mezun olmasını önemsiyoruz. Akademik başarı yani not tek başına belirleyici değil. En çok aradığımız özellik takım çalışmasına yatkınlık. Bu yüzden öğrencilik döneminde çeşitli aktivite gruplarında etkin olarak görev alan, sosyal yönlerini geliştiren gençleri tercih ediyoruz.
ÇOK DİL BİLMEK: Günümüzde İngilizce olmazsa olmazlar arasında genel kabul gördü. Eğer mütercim olarak kullanmayacaksak çok dil bilmeyi olmazsa olmazlar arasında sayma eğiliminde değiliz.
EMPATİ YETENEĞİNE BAKIYORUZ: Sosyal sorumluluk projelerinde yer almalarını empati yeteneklerini geliştirdiği için çok önemsiyoruz. Bu adaylar iş hayatında uyumlu bir takım oyuncusu olarak tercih ediliyor.
FARKLI KÜLTÜR ZENGİNLEŞTİRİR: ERASMUS programları sayesinde öğrenciler değişik bir toplumu tanıma fırsatı buluyor. Farklı kültürlerle tanışıp iç içe yaşıyorlar. Bu programlara katılmasını hayata bakışını farklılaştırdığı ve zenginleştirdiği için önemsiyoruz.
GÖNÜLLÜ STAJ TERCİH NEDENİ: Zorunlu staj dışındaki staj, mesleği benimsediğinin en büyük göstergesi. Bu özellik tercih nedeni.
CV’DE EN NEFRET EDİLEN ÖZELLİK: CV’lerle ilgili tavsiyem var. Tüm bilgilerinizi eksiksiz verin. Eğitimleri, sertifika programlarını, staj ve deneyimleri, sorumluluklarınızı yazın. Ama dikkat. Referans ile gelen adayların CV’lerinde sadece ad, soyad ve referansı veren kişinin adı soyadı yazılı oluyor. Referansın CV yerine kullanılmasından, ‘Referansım benim CV’mdir’ mantığından kurumlar nefret eder.
HAYALİMDEKİ GENÇ: Sorgulayan, proje geliştiren, sorunları görüp tespit eden ve çözümü de öneren gençlerle çalışmak isteriz. Sürekli olumsuzlukları ortaya çıkaran kişilerin ne kendilerine ne bulundukları iş ortamına faydası olur.
ŞİRKET VAKALARINI İNCELEYİN: İşletmelerde yaşanan vakaların analiz edildiği metinleri okuyun.
KENDİ PROJENİZİ ÜRETEBİLİRSİNİZ: Eğitim kadar proje geliştirmek de önemli. Örneğin bir gıda mühendisi maaşlı bir iş arıyorsa gıda üreticisi firmalara başvuracaktır. Bir başka seçeneği ise sektörün ihtiyaçlarını karşılayacak örneğin ambalaj ya da hijyenle ilgili proje geliştirmek. Yani müteşebbis yönünü ortaya koyabilir. Bugün girişimci olmak eskiye nazaran daha kolay. Ülkenin en ücra köşesindeki çiftçi bile bir web sitesi yaparak ülkenin dört bir tarafına ürettiği organik gıdayı satabilir. Bir gıda mühendisi bunu düşünüp neden organize edemesin? Hazır, maaşlı iş bulmak işin kolay tarafı.
Bugün iş dünyası işe alırken adayların üniversite yıllarını nasıl geçirdiklerini de dikkate alıyor. Vodafone Türkiye CEO’su Gökhan Öğüt gençlere öğrenci kulüplerinin önemini ve tavsiyelerini şöyle anlatıyor:
KARİYERİNİZİ BELİRLİYOR: Kariyer hayatımın küçük bir modelini Boğaziçi Üniversitesi’nde yaşadım. Kariyerime endüstri mühendisliği okuyarak başladım ama kampusta yaptığım etkinlikler, pazarlama projeleri, sponsorluk görüşmeleri sayesinde pazarlama kariyerine giriş yaptım. Üniversite yıllarınızda sosyalleşmeye önem verin ve gerçek hayatı tanımaya yönelik fırsatları çok iyi değerlendirin.
ÜNİVERSİTE YILLARINA BAKIYORUZ: Eğitim hayatı, iş deneyimi, yabancı dil gibi özellikler önemini koruyor ama adayların üniversite döneminde ne kadar sosyal ve aktif oldukları artık işe alımlarda ayrıştırıcı bir kriter olarak öne çıkıyor.
BÜTÇEYİ ÖĞRENİYORLAR: Üniversite kulüplerinde aktif görev almış olması da özellikle yönetim becerileri konusunda fark yaratan bir kriter olarak öne çıkıyor. Çünkü bütçe, yönetim, hedef ve vizyon belirleme, ekip kurmayı öğreniyorsuruz.
SOSYAL SORUMLULUK: Bu projelere gönüllü katılmak artı puan.
SPORLA İŞ DÜNYASI BENZER: Sporda ve iş dünyasında başarının kodları birbirine çok benzer. Sporun sağladığı en önemli katkılardan biri disiplin ve hedefe ulaşacağına dair kendine olan sağlam inanç duygusu. İş dünyasında da başarının anahtarı; doğru hedefi belirlemek, bunun için doğru yol haritası oluşturmak ve odağı kaybetmemek. Özellikle liderliği pekiştirdiği, disiplini geliştirdiği için takım sporlarını çok önemsiyouz.
YURTDIŞINDA EĞİTİM: Eğitiminizin bir bölümünü yurtdışında yapmak için şartlarınızı zorlayın; burs, öğrenci değişimi gibi fırsatları takip edin. Bu hem vizyon kazanma hem de farklı ortamlara kolayca uyum sağlama konusunda önemli kazanımlar sağlıyor.
YABANCI DİL MUTLAKA ARANIYOR: İyi derecede İngilizce her adayda olmasını beklediğimiz bir özellik. Staj yapılmasını da önemsiyoruz.
EKİP ÇALIŞMASINI BİLMELİ: Gençlerin ekip çalışmasına ve değişime açık, yenilikçi kişiler olmalarını bekliyoruz, kişilik özelliklerini önemsiyoruz. Hız, güven ve sadelik konusunda örnek davranışlar gösteren, hırslı, rekabetçi, olgun, yenilikçi, müşteri odaklı, öğrenmeye açık ve yüksek enerjili arkadaşlarla çalışmak istiyoruz.
YENİLİKLERE AÇIK OLMALI: Yeniliklere açık olmak ve hızlı karar alabilmek de genç yeteneklerde aradığımız olmazsa olmaz bir kural. ‘Ben’ değil ‘Biz’ duygusunun güçlü olması, takım ruhuna, birlikte başarmaya inanmak şart.
DİJİTAL DÜNYAYA YAKINLIK: Adayların dijital dünyaya olan yakınlıkları bizim için önemli. Günümüzün modern iletişim platformlarında aktif olarak yer almasını değerli buluyoruz.
TEKNOSA GENEL MÜDÜRÜ BÜLENT GÜRCAN
"DÜNYADAKİ GELİŞMELERİ TAKİP EDİN"
Adayların üniversite yıllarında aktif olmaları, sorumluluk gerektiren projelerde yer almaları, gençlerde aranan nitelikler arasında yer alıyor. TeknoSA CEO’su Bülent Gürcan, “Bunlar analiz, proje geliştirme, yürütme ve kaynak yaratma gibi alanlarda tecrübe kazandırırken, takım çalışması ve iletişim konusunda da gençlere deneyim imkânı sağlıyor. Bu özellikler de takım sporları yapmak da bir avantaj” diyor. İşte Gürcan’ın gençlere tavsiyeleri:
ÖĞRENCİ DEĞİŞİM PROGRAMI: ERASMUS gibi bir deneyim yaşamak, kişiye farklı kültürleri tanıma, değişime uyum sağlama, esneklik, farklılıkları kabul etme ve saygı duyma gibi birçok alanda gelişim olanağı sağlıyor. Yabancı dil bilgisi özellikle yöneticilik pozisyonunda önemli.
GÖNÜLLÜ STAJLAR: Henüz öğrenciyken kariyer planlaması doğrultusunda staj yapılması artı puan. Özgeçmişlerde de stajlar, sertifikalar, projeler, yabancı dil, donanım, yazılım ya da programlama bilgileri dikkate alınıyor.
DEĞİŞİME AÇIK OLUN: Değişime açık, farklı kültürlere ve işleyişlere hızla adapte olabilen, dünyadaki gelişmelere hâkim, iletişimi kuvvetli ve kendini yabancı dilde de iyi ifade eden kişiler, uluslararası boyutu olan işlerde daha etkili oluyor.
ÜNİVERSİTE YILLARI: ilgilendikleri meslekler hakkında ayrıntılı bilgi edinmelerini, çalışmak istedikleri şirket veya alanlarda staj yapmalarını ve dijital dünyanın sunduğu imkânlarla kendi iş alanlarındaki grupları, platformları takip etmelerini öneririm. Üniversitelerde, iş dünyası ile sinerjisi yüksek kulüpler var. Onlara ve etkinliklerine katılın. En güzel ve doğru iş, sevilen iştir. Çünkü bir işe başlarken sadece bir kariyer seçimi değil, hayat tarzı, kişisel ve sosyal gelişim, dünyaya entegrasyon gibi birçok konuda da seçim yaparız.
YANILTICI CV HAZIRLAMAYIN: Bir CV’nin kolay anlaşılabilir olması gerek. Çok uzun olmamalı. Farklı özelliklerini ön plana çıkarabilecek ve pozisyon için aranan niteliklere sahip olduğunu gösterebilecek şekilde hazırlanmalı. Eksik ya da yanıltıcı bilgi koymayın. İlanlara dikkat edin, kendinizle ilgili pozisyona başvurun. Ayrıntılara boğmayın. Başvurulan firmaya özgü bir ön yazı paylaşmak çok önemli. Özellikle staj deneyimlerinden, okul projelerinden bahsedince diğer CV’ler arasından sıyrılırsınız. Sosyal hayatından kısaca bahsetmeleri, kişilikler hakkında ipucu verir. İlgi duydukları alanda dijital ortamlarda teknolojiyi etkin kullanmak da etkili oluyor.
HAYALİMDEKİ GENÇ: Farklı ve fark yaratan işler yapmaya istekli, yeniliklere ve iletişime açık ve değişime ayak uydurabilen, üretken, paylaşımcı, pozitif, enerjik, güler yüzlü, iletişimi ve insan ilişkileri güçlü, takım çalışmasına inanan, teknolojiyi yakından takip eden ve çalışkan gençleri bekliyoruz.
Sosyal kulüplerde etkin görev, gönüllü projelerde çalışmak, staj yapmak. Bunlar hep işverenlerin gençlerde aradıkları özellikler. Dikkat edilen bir başka nokta da ERASMUS gibi öğrenci değişim programlarına katılmak. Indeks Grup CEO’su Erol Bilecik, “Bir öğrencinin ERASMUS programına katılması önemli. Çünkü bu tür programlar, kişinin öğrencilik hayatında eğitimden daha fazlasını almak istediğini, yurtdışına tek başına gitme ve bambaşka bir kültüre adapte olma konusunda yeterli cesarete sahip olduğunu gösteriyor” diyor. İşte Bilecik’in gençlere tavsiyeleri:
KİŞİLİĞİ DE ÜNİVERSİTESİ KADAR ÖNEMLİ: Üniversitesi kadar enerjisi, heyecanı ve kendini ifade etme biçimi de önemli. Burslu öğrenciler için pozitif bir ayrımcılık yapıyoruz ama tek kriterimiz burs değil. İyi bir İngilizce de bilsinler.
PROJE LİDERLİĞİ GÖSTERİR: Sosyal sorumluluk projelerinde yer almak ya da liderlik kabiliyetleri gerektiren öğrenci kulüplerinde çalışmak, önemli kriterler.
SPOR ÖNEMLİ: Takım sporlarında kaptanlık yapanlara ve takımı yöneten bir pozisyona sahip olanlara daha olumlu bakıyoruz. Staj da önemli. Özellikle mühendisler 3 dönem staj yapmalı.
YORUCU CV’LER: Kişinin kendini ifade etmekte zorlanması ve doğru kelimeleri seçememesi, akademik bilgilerin gerektiğinden daha ayrıntılı verilmesi hata. Bu tür CV’lere ‘yorucu CV’ diyoruz.
HAYALİMDEKİ GENÇ: Liderlik özelliklerine sahip, becerilerini geliştiren, çalışma ve ilgi alanları hakkında heyecanlı, istekli, soru soran ve kendini anlatabilen gençlerle çalışmak isterim.
YAZ TATİLİNİZİ 3’E BÖLÜN: Yaz tatilinizi 3’e bölün. İlkinde eğlenin, ikincisinde staj yapın, üçüncüsünde bir mentor ile fikir alışverişi yapın.
YAZI DİZİSİ 3
Öğrencilik döneminde yaptığınız her staj sizi bir adım öne geçirecek
CEO’lar gençlerin öğrencilik yıllarında hem sosyal hem de mesleki anlamda kendilerine yatırım yapmasını istiyor. Bunun için de stajlarınıza bakıyorlar. Ancak zorunlu olanların dışında ‘gönüllü’ olarak da staj yaptıysanız bir adım öne geçiyorsunuz...
Türk Hava Yolları (THY) Genel Müdürü Doç. Dr. Temel Kotil
CEO’ların gençlerden beklentileri sadece yaratıcılık, fark yaratmak, sorun çözmek, pozitif olmak ve üniversite yıllarını sosyal ve aktif biçimde geçirmek değil. Aynı zamanda mesleki olarak da kendilerine yatırım yapmalarını istiyorlar. Bu yatırımın göstergesi de stajlar oluyor. Ancak sözünü ettikleri üniversitenin “zorunlu” yapmanızı istediği stajlar değil. Sizin mesleği sevdiğinizi ve benimsediğinizi gösterdiği için gönüllü staj yapmanızı da istiyorlar.
İşe alımda her türlü tecrübenin değerlendirildiğini anlatan Türk Hava Yolları (THY) Genel Müdürü Doç. Dr. Temel Kotil’in önerisi kariyer planınızı üniversite yıllarında belirlemek ve buna uygun adımları öğrencilik döneminde atmak. İş ya da staj başvurularında adayların hangi lise ya da üniversiteden mezun olduğuna bakmadıklarını kişisel yetkinlik ve donanımları ile ilgilendiklerini söyleyen Kotil’in havacılık sektöründe çalışmak isteyen gençlere önerileri şöyle:
İKİNCİ DİL TERCİH SEBEBİ: Havacılık global bir sektör. THY’nin bugün sefer yaptığı ülke sayısı 110. Havacılığın ortak dili İngilizce, bu sebeple İngilizce bizim için şart. İkinci dil ise tercih sebebi.
TAKIM ÇALIŞMASINA BAKIYORUZ: Yolcumuzu uçurmak için pek çok farklı birim koordineli olarak uluslararası bir operasyon yürütüyor. Bilet satıştan kabin ve kokpit ekip planlamaya, uçak bakımdan yakıt ikmaline kadar birimler birbiri ile koordineli uçuşu gerçekleştiriyor. Bu operasyon sefer yapılan yurtdışı noktada da sürüyor. Takım çalışmasına yatkınlık önemli. Bu yüzden sosyal projelerde çalışmak gençlerin kişisel gelişimlerine katkı sağlıyor. Bu deneyimler görev ve sorumluluk alma, takım çalışmasına yatkınlık gibi beceriler kazandırır.
ERASMUS DENEYİMİ: Global bir şirketin parçası olmayı istiyorsanız yurtdışı deneyimlerinizin olması, farklı kültürlerle bir arada var olma kabiliyetiniz yükseltmesi anlamında önemlidir.
KÜLTÜRLERE SAYGI: Dinamik, disiplinli, inovatif, araştırmayı seven, farklı kültürlere saygılı, takım çalışmasına yatkın olmalı.
HAYALİMİZDEKİ GENÇ: Pozitif, dinamik, inovatif, uyumlu, takım çalışmasına yatkın, temsil yeteneği yüksek, çözüm odaklı, gelişime açık, kurum kültürüne ve değerlerine bağlı gençlerle çalışmayı seviyoruz.
Renault Mais Türkiye CEO’su İbrahim Aybar
‘Farkındalığı yüksek, sosyal yönü güçlü gençler istiyoruz’
İşe alımlarda sadece akademik başarıya bakılmadığı için gençleri üniversite yıllarını iyi değerlendirmeleri, sosyal ve etkin olmaları konusunda uyaranlardan biri de Renault Mais Türkiye CEO’su İbrahim Aybar. Günümüzde en az bir yabancı dil bilmenin gerekli olduğunu hatırlatan Aybar gençlere tavsiyelerini şöyle sıralıyor:
SADECE BAŞARIYA BAKMIYORUZ: İşe başvuran adayların sadece akademik başarılarına odaklanmıyoruz. Kişisel bütünlüğe ne kadar değer verdiklerini ve kendilerine ne kadar yatırım yaptıklarını da değerlendiriyoruz. Sosyal yönden donanımlı, yaşadığı dünyayı ve toplumu algılayan farkındalığı yüksek, ilişkileri kuvvetli insanların, yaşamı hem kendileri için hem de başkaları için kolaylaştırdıklarına inanıyoruz.
KULÜPLERİNE BAKIYORUZ: Üniversite sıralarında iken değişik kulüplerde yer almak hayatı ve ilişkileri tanıyıp kavramakta ve sorumluluk geliştirmekte önemli. Bu yüzden kulüplerde aktif görev almak dikkate alınıyor. Sporu da çok yönlü gelişmeyi sağlama açısından dikkate alıyoruz.
İSTEĞE BAĞLI STAJLAR: Zorunluluk dışında isteğiyle yapmış olduğu stajlar, kazanımlar daha değerli.
SABIRLI VE ANALİTİK OLUN: Uluslararası iş yapan bir şirkette çalışabilmek için öncelikle çok kültürlü yapıda çalışabilecek kişilik yapısı ve niteliklere sahip olmak önemli. En az bir yabancı dil, teknolojiye yatkınlık ve iyi kullanabilmek gerekir. Meraklı ve sürekli öğrenmeye açık olmak önemlidir. Sabırlı, analitik, iletişimi güçlü ve sosyal ilişkileri gelişmiş bir kişilik yapısı önemli.
ÖZ BİR CV’NİZ OLSUN: Bir CV, adayın gerçek özelliklerini, niteliklerini ifade ediyorsa başarılıdır. Öz bir içeriğe sahip olup, değerlendiriciyi yanıltmamalı. Eğitimler, stajlar, başarılar, sosyal aktiviteler ve varsa daha önceki iş tecrübeleri etkili bir şekilde yer almalı. Kişisel özellikler, değerler ve hedeflenen görev alanı somut olarak belirtilmeli.
SOSYAL MEDYA: Facebook, Twitter, Instagram, linkedin gibi sosyal medya paylaşımlarına bakılıyor. Adayın değerleri ve kişilik yapısı hakkında ipucu veriyor.
HAYALİMDEKİ GENÇ: Özgüveni yüksek, hayata dair doğruları ve duruşu olan, enerjisi yüksek, zeki, meraklı ve sürekli yeni şeylere öğrenmek ve sorumluluk almak isteyen bir gençle çalışmayı hayal ederim. Aramıza katılan arkadaşlarımızı, bu hayalimiz çerçevesinde belirliyoruz.
KENDİNİZE VE TOPLUMA ZAMAN AYIRIN: Üniversite yıllarını dolu dolu yaşayın, en güzel çağınız. Öğrenmeye zaman ayırmanın yanı sıra arkadaşlığa, dostluğa, sevgiye ve insani ilişkilerinin güçlenmesine de zaman ayırın. İleriki yaşamlarında kendiniz için temel olacak bu dönemde sosyal, kültürel, sanatsal ve sportif aktivitelerin yanı sıra sivil toplum kuruluşlarında gönüllü çalışın.
HANGİ ÜNİVERSİTE OLDUĞU ÖNEMLİ: İşe alımda mezun olunan üniversite önemli. Yani potansiyeli, giriş sınavlarında başarı sıralaması daha yüksek öğrencilerin eğitim gördüğü üniversiteler. Lise de önemli. Çünkü her okulun kendine has kültürü ve disiplini var. Stajda bu kadar keskin değil.
Boyner Büyük Mağazacılık AŞ CEO’su Deran Taşkıran
‘Kendine ne kadar yatırım yaptığına bakıyoruz’
‘İş dünyasına giriş’ olarak da nitelendirilen stajın önemine dikkat çekenlerden biri de Boyner Büyük Mağazacılık AŞ CEO’su Deran Taşkıran. Öğrencilerin sadece akademik başarılarına değil, tüm katıldığı etkinliklere baktıklarını söyleyen Taşkıran’ın gençlere tavsiyeleri şöyle:
7 TEMEL DEĞERE BAKIYORUZ: Öğrencinin transkriptindeki notlarına bakmak yerine, üniversitede ilgi gösterdiği ders dışı aktiviteler daha fazla ön plana çıkıyor. 7 temel değerimize sahip gençler arıyoruz. Cesur, yaratıcı, müşteri mutluluğunu esas alan, tutkulu, sürekli öğrenen, sorumluluk sahibi, büyük bir ailenin parçası olmaya hazır. Bir de perakendeciliği bir kariyer olarak görmesi gerek.
STAJI ÖNEMSİYORUZ: İş ve staj başvurularında adayın kendini geliştirmeye ne kadar hevesli olduğu ve kendine ne kadar yatırım yaptığı tabii ki büyük fark yaratıyor. Her deneyim bir katma değer sağlıyor. Her staj deneyiminde bir şeyler öğreniyor, kendilerini daha fazla geliştiriyorlar. Bunlar bizim için çok değerli. Ancak mutlaka deneyim de aramıyoruz. Perakende sektörünün dinamik ve renkli dünyasını görmeye hevesli, öğrenmeye istekli tüm genç arkadaşlarımıza kapımız açık.
GÖNÜLLÜ ÇALIŞMALAR: Öğrencilerin sosyal yetkinliklerini geliştirecek, iş dünyasına giriş öncesinde deneyim kazandıracak üniversite kulüp etkinlikleri, sosyal sorumluluk projelerine katılımları ve benzeri gönüllü çalışmaları çok önemli. Sorumluluk almaları, farklı organizasyon yapılarını görmeleri, teorik bilgilerini pratik ile buluşturmaları onlara büyük fayda sağlayacaktır.
YILLARINI AKTİF DEĞERLENDİRENLER: Çok beğendiğim bir benzetme var, ‘CV’ler boş bir kanvastır.’ Okuduğu üniversite, mezun olduğu bölüm ve aldığı derece dışında doldurulacak koskocaman bir alan var. Üniversite yıllarını aktif şekilde değerlendirmiş adaylar arıyoruz. Öğrenci kulüplerinde görevler almış mı, hangi seminerlere ilgi göstermiş, STK’larda gönüllülük yapmış mı, yurtdışında ERASMUS gibi değişim programlarına katılmış mı? Öğrenciler ve yeni mezunlar CV’lerine mutlaka tüm bu ders dışı aktivitelerini yazmalı.
SOSYAL MEDYA: Geleceğin trendlerini ve eğilimlerini takip eden, yaratıcı ve yenilikçi genç beyinlere ihtiyacımız var.
HAYALİMDEKİ GENÇ: İşimizin temposuna uyum sağlayacak, verilen görevlere dört elle sarılacak sorumlulukta, çoklu iş becerisine sahip, çok yönlü adaylar arıyoruz. Gücümüze güç katacak, parlak genç zihinlere ihtiyacımız var. Gençlere kendilerini geliştirebilecekleri tüm fırsatları değerlendirmelerini tavsiye ediyorum.
Pronto Tour CEO’su Ali Onaran
‘Sahaya erken inen iş bulur’
Hıza büyüyen ve en fazla eleman istihdam eden sektörlerden biri turizm. Pronto Tour CEO’su Ali Onaran turizmde de “Sosyal sorumluluk sahibi, stajını yapmış, spor yapan, kulüplerde yer almış” gençlerin daha şanslı olduğunu söylüyor. Bir, hatta iki yabancı dilin zorunlu olduğu turizm alanında çalışacak gençlere Onaran’ın tavsiyeleri şöyle:
HEDEFİNE YÖNELMİŞ GENÇ: Zorunlu stajlar dışında staj önemli. Genç yaşta, başka eğlence ve uğraşlarla zaman geçirme şansı varken, bir an önce hedefine yönelik iş yapma arzusunda olduğunu gösteriyor.
STRESE DAYANIKLILIK: Hizmet etmek, seyahat edenleri mutlu etmeye çalışmak zor zanaat. Bu nedenle sektörde çalışmak için ne kadar istekliler bakıyoruz.
ÇEVRESİNE DUYARLILIK: Sosyal sorumluluk projesinde yer alan kişi, çevreye duyarlı, insanlara saygılı ve insan ilişkilerinde daha hassas davranışlar sergiliyor.
KULÜPLERİNE BAKIYORUZ: Üniversite kulüplerinde aktif görev alması önemli. Böylece sosyal yönü güçlü ve takım çalışmasına yatkın oluyorlar.
KİMSEYİ KÖTÜLEMEYİN: CV’lerde ciddi hatalar var. Daha önce çalıştıkları, staj yaptıkları şirketleri kötülüyorlar, yaşadıkları kötü tecrübeleri anlatıyorlar. Örneğin şirketin ‘İç işleyişi düzensizdi’ diye yazıyor. Bunlar şirket sırlarını ifşa etmektir. E-posta adreslerini adlarıyla değil, lakaplarıyla açıyorlar. Bir de turizm için CV’deki en büyük hata ‘Turizmde çalışmak istiyorum çünkü dünyayı gezmek istiyorum’ demek.
HAYALİMDEKİ GENÇ: Matematik zekâsı güçlü, işe sahip çıkan, işini önceliği haline getirebilecek, sorumluluğunun bilincinde, işini takip yetisi kuvvetli ve yapacağı işten keyif alacak gençlerle çalışmayı tercih ediyoruz.
YAZLARI İYİ DEĞERLENDİRİN: Yaz dönemlerinde sektörde otellerde veya seyahat acentelerinde transfermenlik, tur liderliği yapsınlar, sahaya erken inerlerse iş bulmaları kolaylaşır.
NİTELİKLİ İŞGÜCÜ: Ülkede bir işsizlik var ama birçok bölümümüze yeterli nitelikte işgücü bulmakta zorlanıyoruz. Bilgi işlem, yurtdışı turlar satış, yurtdışı operasyon bunlardan bazıları. Gençlerin, sebat etmenin gerekliliğini şu ya da bu sebeple öğrenmesi gerekiyor, internet çağında yetiştiklerinden aynı hızla üst düzeylere terfi etmek istiyorlar.
SOSYAL MEDYA HESAPLARI: Hemen tüm şirketlerin İK departmanları, personeli tanımak adına sosyal medya hesaplarına bakıyor. Orada paylaştıkları en doğru bilgileri veriyor.
YAZI DİZİSİ 4
En önemli değeriniz, topluma karşı duyarlılığınız olsun
CEO’ların işe alacakları gençlerde aradığı bir başka özellik ise topluma karşı duyarlılık. Sosyal sorumluluk sahibi, yaşadıkları dünyaya ve topluma duyarlı gençlerle birlikte çalışmak istiyorlar. Bu yüzden de işe alırken toplumsal projelerde çalışan gençleri tercih ettiklerini söylüyorlar
İyi üniversite, iyi notlar, iyi bir dil hatta birkaç dil, spor hayatı ya da öğrenci kulüplerinde aktif bir yaşama sahip olmak, stajlar yapmak. Bunların hepsi sizin diğer adaylar arasında bir adım önde olmanızı sağlayacak. Ancak tercih edilirliğinizi artırmak için bir başka özelliğinize daha bakacaklar. O da yaşadığınız topluma, dünyaya karşı ne kadar sorumlu olduğunuz. Nasıl sosyal sorumluluk projelerinde yer alan şirketler tüketici tarafından daha çok tercih ediliyorsa, bu projeleri gerçekleştiren gençler de CEO’lar tarafından dikkate alınıyor.
BOSCH TÜRKIYE VE ORTADOĞU BAŞKANI STEVEN YOUNG
“En önemli değerimiz sosyal sorumluluktur. Bu nedenle de adayların sosyal sorumluluk çalışmalarında yer alması önemli” diyerek bu özelliğin önemine vurgu yapıyor. İşte Young’un iş yaşamına girecek gençlere tavsiyeleri:
YENİLİKÇİ ARKADAŞLARA BAKIYORUZ: İşe alım kriterlerimiz içerisinde lise, üniversite ya da not ortalaması şartları bulunmuyor. Seçim kriterlerimizin başında gelecek odaklılık, kültürel farklılıklara uyum, çeşitlilik, öğrenmeye açıklık ve esneklik geliyor. Takım oyuncusu olan, yenilikçi ve değerlerimize sahip çıkacak arkadaşları arıyoruz.
LİDERLİĞİ GELİŞTİRİYOR: Kulüplerde aktif olarak rol almak iletişim, işbirliği ve liderlik yetkinliklerini geliştiriyor. Böylelikle organizasyon, zaman yönetimi ve zorluklarla baş edebilme yetkinlikleri de gelişiyor. Bu nedenle işe alımda kulüp etkinliklerine dikkat ediyoruz. Spor da önemli, ama işe alım kriterimiz değil. Farklı stajlar ise gelişimlerine katkı sağlar.
KÜLTÜRLERARASI ÇEŞİTLİLİK: Kültürlerarası çeşitlilik, değerlerimizden. Bu nedenle adaylarımızın ERASMUS gibi programlarla farklı ülkelerde, farklı kültürlerle tanışmış olması aradığımız özelliklerden.
ULUSLARARASI ŞİRKET İÇİN: Uluslararası şirketler için gelecek odaklılık, kültürel farklılıklara uyum, çeşitlilik, öğrenmeye açıklık ve esneklik gerekli. Kendini sürekli geliştiren adayların şansı daha yüksek. Elbette global bir şirket için İngilizce şart. Pozisyona göre başka diller de avantaj sağlar.
ALANINIZI BELİRTİN: Bir CV içerisinde adayın eğitimini, yabancı dil gibi kişisel becerilerini, yetkinlik ve tecrübelerini kısa ve öz bir şekilde ifade etmesi ve profesyonel gelişimini hangi alanlarda ilerletmek istediğini belirtmesi gerek.
HAYALİMDEKİ GENÇ: Gelecek odaklı, proaktif, kendisini sürekli olarak geliştiren, sosyal, enerjik gençlerin organizasyonumuza büyük katma değer sağlayacağını düşünüyorum.
DAHA ÇOK İŞ İMKÂNI: Üniversiteli gençler bizim için çok önemli çünkü onlar geleceğimiz. Değişik staj programlarımıza onları alıyoruz. Yeni mezun işe alımlarımızın yaklaşık yüzde 50’sini bizim öğrenci programlarımıza katılmış olan stajyer arkadaşlarla dolduruyoruz. İşe alımlarımızda direkt üniversiteden yeni mezunlara iş imkânı sağlıyoruz. Gençlerin organizasyonumuz içerisindeki performansından gayet memnunuz. Gençlerimiz için daha fazla iş imkânı yaratılması gerektiğini düşünüyorum..
KENDİNİZİ RENKLENDİRİN: Üniversite hayatı boyunca aktif olun. Staj yapın ama üniversite içerisinde farklı birimlerde farklı kulüplerde kendinizi renklendirin, zenginleştirin. Heyecan ve merakınızı kaybetmeyin.
MONDELEZ INTERNATIONAL’IN TÜRKIYE GENEL MÜDÜRÜ JOOST VLAANDEREN
‘Ne yapmak istediğinize karar verin’
Yaratıcılık ve ikna yeteneği yine CEO’ların gençlerde aradıkları özellikler arasında yer alıyor. Kraft Foods adı altında Türkiye’de faaliyet gösteren Mondelez International’ın Türkiye Genel Müdürü Joost Vlaanderen de birlikte çalışmak istediği genci anlatırken bu özelliklere vurgu yaparak “İletişime, geribildirime, gelişmeye açık, hatalarından öğrenen, yapabileceğine inanan” gençler aradıklarını söylüyor. Uluslararası şirketlerde İngilizce’nin iletişim dili olduğunun altını çizen Vlaanderen işe alırken dikkat ettikleri özellikleri ve gençlere önerilerini şöyle sıralıyor:
BAŞARILI OLANLARI SEÇİYORUZ: Kişinin sadece belirli bir üniversitede öğrenim gördüğü için işe alınması doğru yöntem değil, tüm başvuruları kabul ediyoruz. Ancak belirli üniversitelerin eğitim seviyesinin adayın performans ve potansiyelini artırdığını da gözlemliyoruz.
ÖĞRENCİLİK YILLARINA BAKILIYOR: Adayların öncelikle mezun olduğu üniversite, bölümü ve daha sonra öğrencilik hayatında gerçekleştirdiği aktivite ve iş tecrübeleri ya da stajlar daha öncelik kazanıyor. Bir kişi not ortalaması anlamında çok başarılı olabilir ancak aranan işi gerçekleştirmeye uygun yetkinliklere sahip olmayabilir. Kişi ortalama bir öğrenci olup bazı yeteneklerini okulun yanındaki diğer staj, proje vs uğraşları ile geliştirmiş olabilir.
ÖZELLİK KAZANDIRIYOR: Öğrenci iken yapılan etkinlikler, kulüpler, iş tecrübesi adaylara önemli özellikler kazandırabiliyor. Sosyal projelerde neler yaptıkları ve kendilerini nasıl geliştirdikleri önemli. Spor her adayda aynı olumlu etkileri yaratmıyor.
HAYAT TECRÜBESİ: Değişim programları adayın farklı bir ülkede, kültürde hayat tecrübesi kazanmış olması çokuluslu şirketlerdeki kültürü algılayabilmeleri adına oldukça pozitif olabilir, ancak yine de bu süreyi nasıl değerlendirdiği ve oradan neler edindiği önemli.
BİRKAÇ ŞİRKET GÖRSÜN: İsteğe bağlı, gönüllü stajyer kesinlikle etkili oluyor. Adaylar mutlaka bir ya da birkaç şirketi görmüş ve tecrübe kazanmış olurlarsa hem ne yapmak istediklerini daha iyi anlıyorlar, hem de bizlere kendilerini anlatmak için daha fazla deneyim kazanmış oluyorlar.
ANLAŞILIR BİR CV: CV’nin anlaşılır, sade bir dizayna sahip olması, eğitim ve deneyim bilgilerinin o işi hiç yapmayan bir kişinin anlayabileceği açıklıkta olması gerekir.
SOSYAL MEDYA: Başvuru yapanların blog ve web sitelerinin olmasını dikkate almıyoruz. Linkedin sayfasına profiline bakmak için zaman zaman giriliyor, bunun dışında kişinin özel hayatı kendisini ilgilendirir.
DAIKIN TÜRKIYE CEO’SU HASAN ÖNDER
‘Not ortalaması ve burs, adayın başarısını gösterir’
Yabancı dil bütün şirketler için olmazsa olmaz koşullardan bir tanesi. Hele uluslararası bir şirkette çalışmayı planlıyorsanız ve dil bilmiyorsanız hiç şansınız yok. Hatta şirketin pazarı olan ülkelerdeki dillerden birine de hâkim olmanız bekleniyor. Daikin Türkiye CEO’su Hasan Önder de, pazarları nedeniyle Rusça, Fransızca gibi dilleri bilen elemanlar aradıklarını anlatıyor. Önder gençlerde aradıkları nitelikleri ve tavsiyerini şöyle sıralıyor:
TEKNİSYENLERİMİZ MESLEK LİSELİ: İşe alacağımız adayın pozisyonuna göre bölümü önemli. Bu bölümün gerektirdiği yetkinliklere sahip mi ona bakıyoruz. Örneğin teknisyenlerimizin mesleki ve teknik liseli olmasını önemsiyoruz. Not ortalaması adayın başarısını gösterdiği için önemli. Burslu okumayı da başarı göstergesi olarak kabul ediyoruz.
DUYARLILIĞINI GÖRÜYORUZ: Adayın sosyal sorumluluk projelerinde görev alması; kişinin sosyal duyarlılık, dünya görüşü, iletişim yeteneği gibi özellikleri hakkında fikir sahibi olmamızı sağlıyor. Kulüplerde etkin rol oynamak da yetkinliklerinin gelişimi açısından önemli ve işe alımda bir kriter.
TAKIM SPORLARININ ETKİSİ: Spor, kişinin disiplin ve çalışma alışkanlığı kazanmasında önemli bir unsur. Ayrıca yaptığı spor, bize kişinin karakteristik özellikleriyle ilgili bilgi veriyor. Lise döneminde aktif olarak voleybol oynamış biri olarak, takım sporlarının kişisel gelişim ve başarı üzerinde önemli bir etkisi olduğunu düşünüyorum. Kurumsal kültürümüzde bireysel başarılardan daha çok, takım halinde elde edilen başarılar teşvik edilir. Bu nedenle, takım çalışmasına yatkınlık işe alım sürecimizde önem verdiğimiz bir yetkinliktir ve adayın takım sporlarında aktif görev alması bir avantajdır.
YURTDIŞI DENEYİMİ EDİNİN: Öğrenci değişim programlarının; öğrencinin almış olduğu eğitimin kalitesini artırması, yabancı dilini geliştirme fırsatı yaratması, öğrenciye yurtdışı deneyimi sunması ve farklı kültürleri tanıyıp farklı kültürdeki kişilerle iletişim sağlaması gibi çok büyük avantajları söz konusu olduğundan bu programlara katılanları farklı değerlendiriyoruz.
KARİYER HEDEFİNİ GÖSTERİYOR: Gönüllü staj yapmak kişisel gelişime, iş hayatına adaptasyona katkı sağlar. Ayrıca kariyer hedefini belirlediğini gösterir. Bu da bilinçli aday demektir.
EULER HERMES TÜRKIYE CEO’SU ÖZLEM ÖZÜNER
‘Y kuşağı karar mekanizmalarına katılmak istiyor'
İşe girmek için başvuran adayların öğrencilik dönemlerinde yer aldıkları projeleri ve karşılaştıkları sorunları çözmede kullandıkları yöntemleri dikkate aldıklarını anlatan Euler Hermes Türkiye CEO’su Özlem Özüner farklı bir noktaya dikkat çekiyor. O da sabırsızlıkları ve kolay sıkılmaları ile bilinen Y kuşağı gençleriyle birlikte çalışabilmek için işyerlerinde düzenleme yapmanın önemi. Bu gençlerin “katılımcı bir ortamda” çalışmak istediklerini, “dikte edilen işleri” yapmak yerine karar mekanizmalarında yer alacakları ortamları tercih ettiklerini vurguluyor. Bu yüzden de bu gençlerle çalışmak için yaşama geçirebilecekleri projeleri üretebilecekleri ortamları yarattıklarını, iş çeşitliliği sağladıklarını anlatan Özüner’in gençlere tavsiyeleri şöyle:
ÖĞRENMEYE AÇIK OLUN: Üniversite ve eğitim önemli ama aynı zamanda öğrenmeye de açık olmak gerekiyor. Çokuluslu şirkette çalışmak için İngilizce olmazsa olmaz koşul.
KENDİNİ TANIMAK İÇİN STAJ ÖNEMLİ: Spor disiplin ve düzeni gösterir ama tek başına kriter değildir. Staj ise kişinin kendini tanımaya çalışması ve ne yapmak istediğini anlaması açısından önemlidir.
FARKLILIKLARA SAYGI: Farklılıklara, farklı görüş ve değerlere saygılı olmaları, bireysel olduğu kadar ekip hedeflerini de dikkate almaları gerekiyor.
YAZI DİZİSİ 5
Verilen eğitim iş dünyasının beklentilerini karşılamıyor
Üniversitelerde verilen eğitim ile iş dünyasının beklentisi örtüşüyor mu? İşte bu soruya iş dünyası olumlu yanıt vermiyor. Yırcalı Şirketler Grubu CEO’su Rona Yırcalı, “Teori ile pratik birbirini tutmuyor. Gençlerin mezun olmadan önce öğrendiklerinin pratiğini yapması gerekiyor” diyor
Bir yanda iş arayan gençler diğer yanda çalışacak nitelikli işgücü isteyen iş dünyası ama ortada işsiz üniversiteli gençler ordusu var. Bu da akla “Eğitim sistemi iş dünyasının ihtiyaç duyduğu nitelikte eleman yetiştiriyor mu?” sorusunu getiriyor. Bu soruya olumsuz yanıt verenlerden biri de iş dünyasının duayen isimlerinden Yırcalı Şirketler Grubu CEO’su Rona Yırcalı. Üniversitelerde verilen eğitim ile iş dünyasının beklentilerinin örtüşmediğini, bu yüzden de gençlerin mezuniyetten önce “iş dünyasını” tanımaları gerektiğini söyleyen Yırcalı’nın gençlere tavsiyeleri ve eğitim sistemine ilişkin eleştirileri şöyle:
ÜNİVERSİTEDEKİ EĞİTİM YETERSİZ: Üniversitede alınan eğitim ile iş dünyasının beklentileri bire bir örtüşmüyor. Teorik eğitim ile pratik arasında fark oluyor. Bu yüzden gençlerin üniversite yaşamını tamamlamadan önce öğrendiklerinin pratiğini yapması gerekiyor. Eğer pratiğinizi öğrencilikten sonraya bırakırsanız çok zorlanırsınız. Bu pratik eksikliğinden üniversiteler de işadamları da şikâyetçi.
ÇOK HAFİFE ALMAYIN: Teori ile pratik arasında uyumu sağlayacak olan stajdır. Bu çok hafife alınıyor. Bir gencin en az okul bitmeden iki yazını bunun için ayırması gerekiyor. Örneğin mühendislik okuyan bir çocuk bir mühendislik firmasında mezun olmadan önce çalışmış olsun.
KENDİNİZİ ZENGİNLEŞTİRİN: Notların çok iyi olması yetmiyor. Yüksek notlu bir genç yerine ortalama notlara sahip ama kendini sahası dışında da geliştirmiş bir genç ararım. Anglosaksonların “rönesans adamı” diye tanımlamaları vardır. Sahası olan çekirdeğin çevresini de zenginleştiren insanı anlatır. Edebiyat, sanat, seyahat gibi konularda da konuşabilecek durumda olmaktır.
‘ÖĞRENCİ İKEN NE YAPTIN?’ DİYORLAR: İş müracatlarında artık öğrencilik döneminde neler yaptığına bakılıyor. Başta, yurtdışı programlar olmak üzere hangi sosyal, kültürel, eğitim programlarına katıldığına bakılıyor. Bunlar tercih nedeni. Lisanı hiç söylemiyorum. Eğer size “Lisanınız var mı?” diye soruluyorsa bilin ki “Zaten İngilizce’yi biliyorsunuz, başka hangi dili biliyorsunuz?” demek istiyorlar.
CV VE MÜLAKATA DİKKAT: CV’de çok gereksiz ayrıntı yazmak hatadır. Kısa ve öz yazın. Mülakatlarda ise sürekli “Ben, ben” demeyin. Bırakın sizi karşınızdaki değerlendirsin. Yaptığınız hiçbir şeyi abartarak anlatmayın. Unutmayın, karşınızdakiler sizden daha tecrübeli.
ZORLU HOLDING CEO’SU ÖMER YÜNGÜL
‘Profesyonel yaşama ilk adım üniversitede atılır’
İşgücü piyasasında nitelikli çalışan bulma sorunu yaşandığını dile getirenlerden biri de Zorlu Holding CEO’su Ömer Yüngül. Eğitim sisteminin gençleri iş yaşamına hazırlayan, dinamik bir yapıya kavuşturulması gerektiğini savunduklarını vurgulayan Yüngül, “Gençlerimizin gözündeki ışığı görüyoruz, onların yeteneklerine güveniyoruz” diyor. Yüngül’ün gençlere tavsiyeleri ise şöyle:
PROFESYONEL YAŞAMIN İLK ADIMLARI: Üniversite yılları insanın hayatında, kendi kişisel gelişimine en çok vakit ayırma şansına eriştiği özel bir dönem. Profesyonel mesleki yaşamda bir alanda uzmanlaşmanın ilk adımları üniversitede atılıyor.
PERFORMANSINA BAKARIZ: Eğitim hayatındaki performansını önemsiyoruz. Ancak onlardan sosyal yanı kuvvetli, insanlarla iletişim halinde, kendini ifade etmesini bilen insanlar olmaları da bekleniyor. Stajlar iş yaşamında uyum sağlama deneyimleri kazandırıyor. Gönüllü staj olumlu bir algı yaratıyor.
YURTDIŞI DENEYİM: ERASMUS üniversite yaşamında çok önemli fırsatlar getiren bir program. Gençler, erken yaşta yurtdışı deneyimi kazanıyor. Erken yaşta yurtdışına çıkmış, belli bir süre burada yaşamış bir kişi işe başladığı zaman bu sorumluluğu daha rahat kaldıracaktır. Yabancı dil ise şart.
CV’DE IŞIĞINIZI YANSITIN: CV’niz ışığınızı yansıtsın. Sonuçta CV’nizle değil, sizinle çalışacaklar. Tavsiyem, kişisel becerileriniz kadar önemli bir konunun, geçmiş deneyimlerinizde ekip çalışmasına ne kadar uygun olduğunuzu göstermeniz olduğunu unutmayın. Beni bir CV’de en çok etkileyen şey, o kişinin ne kadar güçlü bir takımın içinden geldiği ve o takımdaki pozitif rolünü ne kadar iyi ifade edebildiğidir.
SOSYAL MEDYA DİLİ: Şirketin ilkelerine, itibarına zarar verecek dilden uzak durulması önemli. Çünkü bizler sadece iş yaşamında değil, hayatımızın her anında çalıştığımız kurumu temsil ediyoruz. Sosyal medya davranış kodlarımızı içeren bir rehberimiz var, bunu oryantasyon programımızda paylaşıyoruz.
YAŞAR HOLDING YÖNETIM KURULU BAŞKANVEKILI İDİL YİĞİTBAŞI
‘Staj yeri bulmakta zorlanıyor’
Öğrencilik döneminin nasıl geçirildiğinin önemine dikkat çeken Yaşar Holding Yönetim Kurulu Başkanvekili İdil Yiğitbaşı da gençlerin üniversite döneminde yaptığı stajları, görev aldığı projeleri ve kulüpleri dikkate aldıklarını söylüyor. Teknik bilgi gerektiren pozisyonlarda meslek lisesi mezunlarını tercih ettiklerini anlatan Yiğitbaşı’nın gençlere önerileri şöyle:
ÖĞRENCİLİK HAYATI: Üniversite yaşamında yaptıkları bir öğrencinin kendisini geliştirmeye ne kadar önem verdiğinin göstergesidir. Örneğin zorunlu staj dışında çalışma yapanlar rakiplerine göre öncelikli. Öğrenci değişim programları tek başına yurtdışında yaşama tecrübesi kazandırır ve yabancı dili geliştirir.
HAYALİMDEKİ GENÇ: Farkındalıkları yüksek, istekli, öğrenmeye açık ve özgüvenli öğrencilik dönemi boyunca kendini çeşitli staj deneyimleri ile geliştirmiş, üniversite kulüplerinde aktif görev almış ve sosyal.
EĞİTİM SİSTEMİ: Zorunlu stajlarda okul öğrenciye sigorta yapıyor. Okul bu sigortayı yapmaz ve stajı zorunlu tutmazsa öğrenciler staj yapmak istese bile şirket bulmakta zorlanıyor.
İLETİŞİM BİLGİLERİNİ UNUTUYORLAR: CV’lerde iletişim bilgilerini yazmayı unutanlar var. Ulaşılamıyorlar. Yaptıkları ile özgeçmişleri aynı olmalı.
ZURICH SIGORTA CEO’SU YILMAZ YILDIZ
‘CV’niz ‘reklam’ filminiz gibidir, çarpıcı ve net olmalı’
Görüştüğümüz CEO’ların gençleri uyardığı konulardan biri de CV hazırlama. İlk olarak CV’niz ile onların karşısına çıkacaksınız. O yüzden de doğru hazırlanmış olmalı. Zurich Sigorta CEO’su Yılmaz Yıldız da gençleri bu konuda uyaranlar arasında. Kendinizi bir marka olarak kabul ettiğinizde CV’nizin de bu markayı tanıtan bir “reklam filmi” olduğunu vurgulayan Yıldız’ın önerileri ise şöyle:
İLK 30 SANİYE: CV’nin ilk görüldüğü 30 saniye içerisinde ne hissettirdiği çok önemlidir. Kişinin yarattığı markayı 30 saniyede anlatabilecek kadar detayın bulunduğu ama net bilgilerin yer aldığı bir CV en idealidir. CV kişinin yarattığı markasını anlattığı, etkili bir “reklam filmi” niteliğinde olmalı; kısa ama bir o kadar da dikkat çekici.
UYGUN SÜREDE MEZUNİYET: Notlardan önce üniversiteyi makul sürede bitirmiş olması bizim için daha öncelikli bir kriter. Burs da bir fark ama burs kazanmamak da dezavantaj değil.
ULUSLARARASI ŞİRKET İÇİN: Uluslararası şirketlerde İngilizce çok önemli.
SOSYAL ZEKÂ: Sosyal sorumluluk projeleri kişilerin içinde yaşadıkları topluma olan duyarlılıklarını ve duygusal zekâlarını gösterir. Sorumluluk bilinci gelişmiş, ilişki ve çatışma yönetiminde becerikli, liderlik yetkinliklerine sahip gençlerin bu projelere katıldığını gözlemliyoruz.
KARİYER MEZUNİYETTE BAŞLAMAZ: Kariyer, okuldan mezun olduktan sonra başlamaz. Bu sebeple kendimize yaptığımız her türlü yatırım mutlaka olumlu olarak geri dönecektir.
YALNIZCA TATİL Mİ YAPIYORSUNUZ?: Staj yapıp yapmadıklarını sorguluyoruz. Yaz aylarını tatil yaparak mı, staj yaparak mı geçirdiklerini değerlendiriyoruz. Gönüllü staj kişinin başarı azmini, hırsını, öğrenme odaklılığını ve kariyerine verdiği önemi gösteriyor.
SİZE VERİLENLE YETİNMEYİN: Mülakatlarda gördüğümüz en önemli konulardan birisi, gençler üniversite müfredatının kendilerine verdikleri ile yetiniyorlar. Farklılaşmak, yeni tecrübeler edinmek, kendilerini farklı açılardan geliştirmek için çaba sarf eden gençler daha çabuk istihdam ediliyor.
HAYALİMDEKİ GENÇ: Dinamik, enerjisi yüksek, hırslı, azimli, iletişimi ve ilişkileri kuvvetli, takım çalışmasına açık, yenilikçi, analitik ve sonuç odaklı kişilerle çalışmayı tercih ediyoruz.