Ukrayna meselesine piyasanın bakışı
Başkan Putin’in önceki yazılarındaki fikirlerini konuşarak da dile getirmesi epeyce can sıktı.
Can sıkıcı kısmı, Putin’in hiç öyle NATO, Minsk Anlaşması gibi sorunları olmadığı gerçeğinde yatıyor.
Can sıkıcı kısmı, Ukrayna’yı bir bütün olarak ‘yaşamıyor’ kabul etmesinde yatıyor. Ya da farklı söylersek, ‘yaşayan bir hata’ olarak değerlendirmesinde yatıyor.
Bu bakımdan, Rusya’nın Donetsk’in bir bölümünü tanıması piyasa için gerginliğin bitişi fiyatlamasına tam vesile olmadı, olamadı.
Sanırım artık her yetişkin bununla yaşamak zorunda:
Konu uzayabilir, yıllar içinde tekrar canlanabilir.
*
Şu hali ile epeyce yaptırım açıklanmış durumda.
Kanada, Japonya, İngiltere, AB ve ABD ilk akla gelen ülkeler.
Bunlar arasında Rus milyarderlere kapılarını sonuna kadar açan Birleşik Krallık’ın yaptırımları herhalde en tebessüm ettirenleri. Birkaç kişi ve minik banka seçip bunları oyun dışında bırakmak yeterli oldu İngiltere için.
Gerçi, Dışişleri Bakanlığı'ndan Rusların bono ihraçlarına sınır gelebileceği gibi bir açıklama gördüm ancak neden açıklama oradan geldi ve temeli ne anlayamadım.
Zannederim ki yaptırımları iki ana maddede saymak mümkün.
İlki, ABD’nin bundan sonra Rusların Dolar cinsi ihraçlarına ABD’lilerin katılamayacakları (Daha önceleri zaten yasaklanmıştı) ve hatta OFZ diye geçen bu kağıtları artık ikincil piyasada da alıp satamayacakları (1 Mart’tan sonra).
Hızlıca buna bakalım.
Yabancıların ellerinde tuttukları Rus bonolarının ağırlığı son yıllarda zaten azalıyor. Keza Rusların kamu borcu da öyle.
Rus bonolarının yüzde 20’si yabancıların elinde. Diğer yandan, ülkenin kamu borcunun milli gelire oranı da zaten yüzde 18’de.
Hızlı bir hesapla, 1.5 trilyon dolarlık ekonominin 270 milyar dolarlık tahvili olduğunu bulabiliriz. Demek ki bunun sadece 54 milyar doları yabancılarda.
Az değil, çok değil.
ABD Hazinesine göre bu kağıtların 14 milyar doları ABD’lilerin elinde.
Diğer yandan, elinde 2022 borçlanma ihtiyacının iki katı kadar nakit bulunan Rus Hazinesi sanırım yeni ihraçları dert etmeyecektir.
Fakat öyle ya da böyle Rus bonolarında satışa hazır olmalıyız. Bu da elinde 630 milyar dolar olan Rusya Maliye Bakanlığı'nın rezervlerden bir miktar yemesi demek.
Bakalım piyasa da böyle okuyor mu?
Gördüğünüz üzere Rusya risk primi yükselişini sürdürüyor. Bu, Ruslar için sorun sürüyor demek. Altında ise bir gevşeme söz konusu ancak oldukça sınırlı bir miktar. Demek ki piyasaya göre risk düşmüş ancak hala tansiyon yüksek. Petrolde ise minik değişimler var. Buna enerjide değinelim.
*
İkinci önemli gelişme ise Almanların Kuzey Akım 2’yi askıya almaları. Ekonomik bir proje olan ve 10 milyar dolara yakın maliyeti olan bu anlaşmanın askıya alınması oldukça başat bir hamle.
Kriz boyunca sessiz kalan Almanya bu adımı atmak zorunda kaldı. Ancak eminim ki çok mutsuzlar.
Konuya dönelim...
Arz güvenliği için kritik olan bu hattın devreye girmeyecek olması halihazırda kusursuz bir enerji krizinin içinde olan AB için fiyatların sınırlı gevşemesi anlamına gelir. Elbette bahar ayları ile birlikte enerji maliyetleri düşecektir.
Ancak belli ki artık LNG, yenilenebilir, nükleer üçgeninde en çok verimi almak gerekiyor. Oysa bu kolay değil.
Gaz cinsinden eşleniği çok daha pahalı seviyelere gelen Brent petrol zannederim ki bu yüzden oldukça dirayetli.
Artık İran petrolünün ihracına yönelik yasakların kalktığı ana senaryoda bile varil başına 85 dolara ulaşmak zor görünüyor. Bu da bizim acı gerçeğimiz...
Son olarak, ülkemize gelince...
Rusya’nın adımları burada kalırsa umduğumuzdan daha yüksek bir enerji faturası ile bu işi atlatabileceğiz demektir.
Bu da risk priminde düşüş, TL’de sakin seyrin devamı, faizlerde mini bir gevşeme ve borsada acı verici bir oynaklıkla da olsa yükselişin devamı demek.
