Keşke

Adanalılara sıkı bir müjde verildi. Adana Organize Sanayi Bölgesi’nde yatırım atağı başlayacakmış.

23 yeni fabrika kurulacak, bunlarda 83 bin kişi istihdam edilecek.

Bu 23 yeni fabrika 23 milyar dolarlık ihracat yapacak.

Bu sadece Adana için değil, Türkiye için müthiş bir haber.

23 fabrika ve 23 milyar dolarlık ihracat.

Bir de üzerine 83 bin istihdam.

Kurulacak fabrika başına ortalama 1 milyar dolar ihracat, 3603 çalışan.

Müthiş.

Bu yatırımları kim yapacak, ne zamana kadar yapılacak, ne zaman bitecek, bu istihdam ve ihracat sayılarına ne zaman ulaşılacak net değil.

Muhtemelen her şey gibi o da 2023’e.

Peki bu vaat ne kadar gerçekçi?

Mesela ihracat açısından bakalım.

Türkiye’de 1 milyar dolar ve üzeri ihracat yapan kaç kuruluş var?

TİM’in her yıl açıkladığı verilere göre geçen yıl Türkiye’de 1 milyar dolar ve üzeri ihracat yapan firma sayısı 11. Bunlar toplamda 21,8 milyar dolarlık ihracat yapmışlar.

Hadi geçen yıl pandemi yılı idi.

2019’a bakalım.

Sayı bu kez bir fazla şirket barajı geçmiş.

12 firma 1 milyar dolardan fazla ihracat yapmayı başarmış.

Yaptıkları ihracat toplamı ise 23 milyar dolar.

Peki kim bu firmalar?

Sayalım.

İlk sırada Ford var. Onu takip eden Toyota, ardından Renault geliyor.

Sonrasında Vestel, Kibar, Arçelik, 300’den fazla tekstil ihracatçısını çatısı altında birleştiren TGS, TOFAŞ, TÜPRAŞ, Habaş, Mercedes Benz, İstanbul Altın Rafinerileri sıralanmışlar.

Altın Rafinerileri 2020’de 1 milyar doları geçememiş o ayrı.

Şimdi Adana’da bunlarla eşdeğer 23 firma kurulacak.

23 milyar dolar ihracat yapılacak.

İnşallah mı desek, keşke mi desek bilemedim.

Ama “Keşke bu milyarlarca doları uçak inmeyen havalimanlarına, gereksiz köprülere, dağı taşı kaplayan betona gömeceğimize 20 yıldır bu fabrikalara gömseydik. Şimdi onların çoktan başlamış olan üretiminden gelen paralarla yolları da, köprüleri de yapardık. Keşke dış borcumuz 4 katına çıkarken, üretime dönük yatırımlar için çıksaydı da, borç ödeme kapasitemiz de artsaydı” diyeceğimi biliyorum.

Keşke kamu bankaları kredilerini müteahhitlere değil de, bu tesisleri yapacak sanayicilere akıtsaydı.

Keşke geçmiş performansa bakarak, gelecek performanstan umutlu olabilseydik.