Uzunca bir süre daha güçlü dolar mı?

Dolar son 10 gündür kuvvetleniyor. Büyük paralara karşı doların değerini ölçen Dolar Endeksi DXY 12 Ağustos’ta 104.515 düzeyinden dün 109.020’ye yükseldi. 10 günlük artış yüzde 4.3’ü buldu.

➔Büyük paralar içinde ilk sırada Euro geliyor. Dolar Endeksi içindeki payı da yüzde 58 düzeyinde. Euro/dolar paritesi 10 Ağustos’ta 1.0369’dan dün 1’in de altına inerek 0.9963’e geriledi. 20 yıl aradan sonra parite 1’in altına indi.

➔Dolar karşısında düşen sadece Euro değil, faiz artırımında ABD’yle yarışan ama ekonomisi zayıf durumundaki İngiltere’nin para birimi sterlin dolara göre 3.6 düzeyinde geriledi.

➔Ekonomisi yavaşladığından faiz düşüren Çin’in para birimi Yuan da dolar karşısında 10 günde yüzde 1.8 değer kaybetti.

➔Gelişmekte olan kurların dolar karşısındaki değerini ölçen JP Morgan Kur Endeksi de 51.209’dan 29.869’a indi. Gelişen kurların dolara karşı 10 günlük kaybı yüzde 2.6’yı buldu.

KUVVETLENEN DOLAR

➔Bütün bu veriler çeşitli para birimlerinin değer kaybını gösterdiği gibi, aynı zamanda doların kuvvetlendiğine de işaret ediyor.

➔Bunun bir nedeni son dönemde ABD ekonomik verilerinin güçlü gelmesi ve yılın ilk yarısındaki negatif büyümelerin ikinci yarıda sürmeyeceğinin beklenmesi.

➔Dahası yıllık enflasyonun yüzde 9.1’e çıktıktan sonra yüzde 8.5’e gerilemesine dayanarak Fed’in eylül ayındaki faiz artırımının düşük tutulacağı, hatta artırımlara ara verileceğinin beklenmesi de doları destekledi.

➔Ayrıca yılda bir kez yapılan ve para politikalarına ilişkin önemli ipuçlarının verildiği Jackson Hole’de Fed Başkanı Jerome Powell’ın şahin bir konuşma yapacağı da fiyatlanmaya başlandı.

KARŞISINDAKİLER DE ZAYIF

➔Dolar kuvvetlenmesine kuvvetleniyor da karşısındaki diğer paralar da oldukça zayıf.

➔AB’de v e özellikle Almanya’da Rusya-Ukrayna Savaşına ve enerji krizine bağlı sert bir resesyona artık kaçınılmaz gözüyle bakılıyor.

➔Aynı enerji krizidir ki enflasyonun ana nedeni. Euro Bölgesi enflasyonu ise yüzde 9.1’e çıkmışken Avrupa Merkez Bankası ECB’nin politika faizi sıfır düzeyinde.

➔Faiz artırmakta geç kalan ECB’nin bundan sonra hızlı adım atmasına pek ihtimal verilmiyor. Çünkü İtalya ve İspanya gibi sorunlu ekonomiler ve resesyon yeterince faiz artırımlarının önünde yeterince bir engel.

➔Ancak enflasyonun düşmesi yönünde beklentiler de zayıf. Çünkü enerji fiyatlarına bağlı bir enflasyon yaşanıyor. Enerji sorunu da siyasi. Çözümü de siyasi ve yakın zamanda çözüm beklenmiyor.

➔ABD enerjide kendi kendine yeterliyken, Avrupa’nın ihtiyacını da çok daha pahalı olan sıvılaştırılmış doğalgazla bir ölçüde karşılayacak.

➔Dolayısıyla ABD’de yüzde 8.5 enflasyona karşılık faizler yüzde 2.75’e yükseltilmişken, Euro Bölgesi’nde yüzde 9.1’lik enflasyon karşısında sıfır faiz var.

➔Faiz farklılığı ve ekonomiler arasındaki performans ayrımı Euro'ya değer kaybı, dolara değer artışı olarak yansıyor.

GEÇMİŞTE NE OLMUŞTU?

➔Bu tablonun kısa zamanda değişmesi de pek mümkün görünmüyor.

➔Bu çerçevede paritedeki gerilemenin 1’in altında düşüşünü sürdürmesi beklenebilir. Bundan 21 yıl önce 6 Temmuz 2001’de görülen 0.8344 Euro/dolar parite düzeyi elbette hafızalarda duruyor.

➔Ancak bu düzeyler tek bir gün, bir ay veya bir yılla sınırlı da değil.

➔1999’da dolara karşı 1.1789 pariteden hayata başlayan Euronun 2000, 2001 ve 2002 yıllarındaki ortalama paritesi 1’in altındaydı. Yani en azından 3 yıllık bir dip düzeylere yakın yerlerde seyir söz konusu.

➔Sonraki yıllar Euro toparlandı ve 2008 ortasında dolara karşı 1.6038 düzeyine çıktı. Şimdi görülen 1 parite düzeyine oradan başlayan uzun vadeli düşüşle gelindi.

FAİZ ARTIŞLARINA DEVAM

➔Fed’in enflasyonla devam eden mücadelesinin ancak 2024 başı itibariyle sona ereceği tahminlerini dikkate alırsak, bankanın faiz artışlarına bir süre daha devam edeceğini söyleyebiliriz.

➔Zira bankanın geçen çarşamba yayımlanan 27 Temmuz toplantı tutanaklarında enflasyonun “kabul edilemez” derecede yüksek olduğuna işaret ediliyor.

➔Yani bankanın enflasyonla mücadele önceliği sürüyor.

➔Ayrıca bu tabloya bir de bilanço daraltmayı eklediğimizde piyasadan çekilecek dolar miktarı bir hayli yüklü hale gelecek.

➔Bu da bize doların uzunca bir süre daha değerli kalacağını gösteriyor.

GÖZLER JACKSON HOLE’DE

➔Fed yetkililerin sözle yönlendirmelerinden eylül ayındaki para politikası adımlarına ilişkin net bir mesaj alınamaması, gözleri Fed Başkanı Powell'ın cuma günü Jackson Hole Ekonomi Politikası Sempozyumu'nda yapacağı açıklamalarına çevirdi.

➔Powell'ın açıklamalarında enflasyon ve resesyon ikileminde kalan piyasalara Fed'in olası para politikası adımlarına ilişkin ipuçları vermesi beklenirken, söz konusu açıklamaların piyasalarda oynaklığı artırabileceği tahmin ediliyor.

➔Dünya ekonomi çevreleri Fed Başkanının konuşmasında daha çok ABD doları ve tahvillerinin seyrinin hangi yönde olacağına odaklanacak.

➔ABD piyasaları ve ekonomi çevreleri ise faiz artışlarının sayısına, artış hızına, bilanço daraltma sürecine ve elbette ülke ekonomisinin bu süreci atlatıp atlatamayacağına yönelik soruların yanıtını arayacak.