Faiz kararı öncesi dolar sakinliği neyin nesi?
Eylül ayında faizleri 2 puan artırarak piyasaları ters köşe yapan Merkez Bankası perşembe günü yeniden toplanacak ve bir faiz kararı daha verecek.
Piyasalardaki genel beklenti faizlerin 1.75 - 2 puan daha artırılarak yüzde 10.25’ten yüzde 12 veya yüzde 12.25’e çıkarılması yönünde.
-Normalde böyle bir artırım gelirse politika faizi şu an fiilen gerçekleşen faize yaklaşmış olacak. Dün itibariyle Merkez Bankası’nın bankalara kullandırdığı paranın ağırlıklı ortalama faizi yüzde 12.39’a yükseldi.
-Dolayısıyla beklendiği ölçüde bir artırım yapılırsa, faizler fiilen yükseltilmemiş olacak. Mevcut düzey politika faizi olarak tescil edilecek. Politika faizinin arkadan gelmesi ve piyasayı takip etmesi elbette yükselişe kapının açık olduğuna da işaret eder.
ÖNEMLİ BİR İŞARET GELDİ
-Döviz kurunun, kritik bir faiz kararı verileceği haftaya artan bir stres yerine sakin girmesi, hatta gevşemesi ise önemli bir işaret. Buna bankaların borsada hızlı değer artışını da eklemek resmi tamamlayıcı etki yapabilir.
-Kurlarda gevşeme devam ederse perşembe günü geldiğinde Merkez Bankası faizi artırmayabilir mi? Çünkü geçen ayki toplantı sürpriz faiz artışının en önemli nedeni döviz kurlarındaki yükselişti.
-Bunun yanıtını bulmak için döviz kurunun hangi nedenle düştüğünü bilmek gerekiyor. Faiz artışı önceden fiyatlanıyor ise toplantıda pas geçmek ters teper, kuru yeniden sıçratabilir.
-Kurun düşüşü, döviz arzını artıracak başka bir beklentiye ve bilgiye dayanıyorsa durum daha başka demektir. Ama bu bilginin piyasaya sızması beklenir ve o zaman piyasalar neden faiz artışı beklesin ki?
FAİZ ARTIŞINA HAZIRLIK MI?
-Buradan hareketle kurda meydana gelen gevşeme sanki “Merkez Bankası bir faiz artırımı yaptı ama kurun önünü tam kesmedi, bir daha yapacak” beklentisiyle önceden satışa geçmeye dayanıyor.
-Aynen 24 Eylül’deki TCMB toplantısı bitmeden, açıklamanın yapıldığı saat 14’e çeyrek kala dövizde güçlü bir satışa geçilmesinde olduğu gibi.
-Şimdi de toplantıya 3 gün kala, faiz artırımının beklentisi iyice yerleşmiş ve dolar kuru 7.90’ın üzerindeyken benzer bir hareketi yapıyorlar. Faizler artırılıp kur geri çekilince karlı çıkacaklar. Kuru tepede yakalayıp dövizden TL’ye ve başka bir enstrümana geçmek isteği dünden başlayarak piyasalarda etkilemeye başlamış olabilir.
SÜRPRİZ YOKSA SORUN MU VAR?
-Beklendiği gibi faiz artışı olmazsa piyasalar bozulacak. Ya da toplantı tarihine kadar daha küçük adımlarla piyasalar yönlendirilecek ve yanlış bir kulvara girmesi, gerçekle karşılaşınca da büyük tepki vermesi önlenecek.
-Faiz artışı fiyatların içine önceden giriyor ve kuru gevşetiyorsa, beklediği gibi bir karar çıkarsa ne olur? İşin sürpriz tarafı kalır mı? Kalmaz ise bu kez piyasalar kar realizasyonuna gider mi?
-Böyle bir durumda Merkez Bankası faiz kararının açıklamasına bakılır. Faiz veya parasal sıkılaştırma konusunda tutumu, ifadesi veya iması var mı?
-Ayrıca ekonomi yönetiminin açıklamalarına bakılır. Merkez Bankası’nın attığı adımla uyumlu, kararı destekleyici ve pekiştirici mi? Ya da faiz kararından daha mı güçlü?
-Bu açıdan perşembe günü faiz kararının artık sınırlı bir önemi olduğunu varsaymak gerekiyor. Çünkü önceden fiyatlama eğilimine girildiğinden, sürpriz etkisi önemli ölçüde azaldı.
FAİZ DIŞI ÖNLEMLERİN ÖNEMİ
-Ancak beklenti dışına çıkarak ya faiz artırmayarak ya da beklenin üzerinde artırarak, sürpriz etkisi yaratılabilir. Fakat bu seçeneklerin ihtimali düşük.
-Beklenen faiz artışının yapılmasıyla bunun pozitif etkisinin olabilmesi, faiz dışı önlemlere bağlı bulunuyor.
-Kaldı ki faiz artışı yapılmaması halinde faiz dışı önlemlerin belirleyiciliği çok daha önemli hale gelecek.
-Hem verilen faiz kararının pozitif sonuçlarının kalıcılığını sağlamada, hem de küçük faiz artırımı seçeneğinde doğacak boşluğu doldurmada dikkatler faiz dışı önlemlere çevrilecek.
-Bu açıdan faize bakmasına bakalım da, asıl faiz dışında ne yapıldığına, hangi önlemlerin alındığına ve faizi destekleyecek karar ve açıklamalara odaklanalım.
-Faiz tek bir önlem olarak karşımıza çıkarsa, sarmalı her ay tekrarlarız ve bir süre sonra faiz artırımı da etkisi yitirir.
