Bu dönemin anahtarı dolar
2020 Bahar Toplantıları öncesi konuşan IMF Başkanı Kristalina Georgieva “Türkiye dahil tüm üyelerimizle yapıcı ilişkiler yürütmeye devam edeceğiz. Biz tüm üyelerimiz için buradayız” dedi.
Kristaline Georgieva, IMF’nin 2020 Bahar Toplantıları öncesinde “Krizle yüzleşmek: küresel ekonomi için öncelikler” konusunda konuşması ardından soruları yanıtlarken bu sözleri söyledi.
IMF BAŞKANININ İKİ SÖZÜ DOLARI DÜŞÜRMEYE YETTİ
-Bu sözler dolar kurunun TL karşısında 17 kuruş birden değer kaybetmesine yol açtı. Dün gün içinde 6.7954’e kadar çıkan dolar/TL kuru 6.6220’ye kadar indi düşüş yüzde 2.5 düzeyine vardı.
-IMF Başkanı’nın sözlerinde herhangi bir başvurunun yapıldığı, somut bir program üzerinde görüşüldüğü gibi konular yoktu. Üye olan her ülke ve Türkiye’yle iyi ilişkiler içinde olunduğu belirtiliyordu, o kadar.
- Ancak bu bile doları yüzde 2.5 geriletmeye yetti. Piyasa somut bir gelişme olmasa da bu söyleme iyi prim verdi. Bir anlamda yol da gösterdi.
-Zaten doların hafta başında 6.79’dan yine geri çevirerek 6.69’a kadar indiren gelişme de FED’le swap imkanı olmayan ülkelere IMF’nin swap hattı kurmaya hazırlanmasıydı.
-FED’in swap hattı kurduğu merkez bankaları arasında TCMB yoktu. IMF’nin 1 trilyon dolarlık acil yardım programından yararlanmak için de Türkiye’nin başvurusu ve isteği yoktu.
-Bu durumda elimizde son kalan imkan IMF swap hattı oluyor. Sonucun nereye gideceği ise önümüzdeki günlerde belli olabilir.
REZERVLERDE HIZLI ERİME
-IMF başkanının somut olmasa da iki sözü niye bu kadar etkili oldu?
Çünkü Türkiye’nin rezervleri sınırlı, borç ödemeleri yüksek. Rezervler hızla azalıyor. Dün açıklanan haftalık veriler TCMB brüt rezervlerinin 58.2 milyar dolarla son 14 yılın en düşük düzeyine indiğini gösteriyor.
-Rezervler bu düzeyde en son 8 Aralık 2006’daydı. 13 Aralık 2013’te 115.14 milyar dolarla rekor düzeye çıkan TCMB rezervi o tarihten bu yana kademeli şekilde geriliyor. Rezervler 2019 sonunda 81.2 milyar dolar, Şubat sonunda 77.41 milyar dolardı.
-Böylece son bir ay gibi kısa zamanda rezervler 77.41’den 58.24 milyara düşüşle 19.16 milyar dolar azaldı. Şubat sonundan 3 Nisan’a kadar rezervlerdeki azalma yüzde 24.7 veya dörtte bir oranında azalma meydana geldi.
DOLAR LİKİDİTESİNİ BULAN RAHATLIYOR
-Yılbaşından bu yana sermaye çıkışları 7 milyar doları geçti. Aylık 7 milyar dolarlık dış borç ödemeleri de yapılıyor.
-Buna karşılık ihracat gelirleri, turizm gelirleri, taşımacılık ve hizmet gelirleri düşüyor. İthalat da düşecek ancak konjonktür döviz açığını giderek büyütecek.
-İşte bu açığı finanse edecek ekstra dış kaynak veya dolar likiditesi gerekiyor. Döviz kuru üzerindeki baskı bundan.
-IMF başkanının iki çift sözünün doları bir günde yüzde 2.5 düşürmesi de bundan. Nitekim FED ile 60 milyar dolarlık swap anlaşması yaparak dolar likiditesine kavuşan Endonezya piyasalarındaki toparlamada bize aynı şeyi söylüyor. Doları bulan rahatlıyor. Anahtar dolar likiditesinin elinde.
-Dolar sorununu nasıl çözeceğimizin yanıtı veya anahtarı ise Cumhurbaşkanı’nın tercihine bağlı. Önümüzdeki hafta da Bahar Toplantıları nedeniyle IMF konusu gündemde kalacak gibi.
