Habertürk
    Takipde Kalın!
      Günlük gelişmeleri takip edebilmek için habertürk uygulamasını indirin

        Virüs işi ciddiye bindi bineli finansal piyasalarda hemen hey şey satılıyor. En başta en riskli varlıklar yer alıyor. Ne zaman ki virüs tüm dünyaya yayıldı ve pandemi tanımı yapıldı, finansal piyasalarda tam bir yangın yerine döndü. Fiyat hareketleri bile anlamsız hale geldi.

        -Alınan önlemler karşısında piyasaların verdiği veya yeterince vermediği tepkilere bakınca neyin önemli olduğu, yangının niye büyüdüğü de belli oluyor.

        NE VARSA SATILIYOR

        -Korku Endeksi VIX dün 83.29’a yükselerek küresel kriz düzeyinin bile üstüne çıktı.

        -ABD borsaları yüzde 30, Avrupa borsaları yüzde 35 dolayında düştü. Gelişmekte olan borsalar yüzde 23 geriledi. Dünkü yüzde 12’yi bulan günlük düşüşü de 1987 Kara Pazartesi’nden sonraki en büyük kaybı.

        -Petrol fiyatlarındaki gerileme yüzde 50’yi buldu.

        -Altın krizlerde güvenli limandı. Ancak bu kez her büyük yükselişi, yine büyük satışlarla kesildi. 9 Mart’ta 1.702.56 dolara kadar çıkan altının onsu dün 1.458.75 dolara kadar indi. Bir haftada altın yüzde 14.3 geriledi.

        -Dijital altın diye tanımlanan kripto paralar da benzer bir satış yedi. Bu sınıfın en büyüğü Bitcoin 19 Şubat’ta 10.309 dolara kadar yükselmişken 13 Mart Cuma günü 4.001 dolara indi. Bitcoin’in üç haftalık düşüşü yüzde 61.2 düzeyine vardı. Gelişmiş borsaların bir büyük çöküşte aylar hatta yıllara varan dönemde yaptığı düşüşü Bitcoin 3 haftaya sığdırdı.

        YÜKSEK NAKİT İHTİYACI

        -Bütün bunların nedeni hatta dolar öncesinde dünya parası olan altının satışını tetikleyen temel faktör nakit ihtiyacıdır. Bunun adı nakde, yani paraya ulaşma hareketidir. Bir kez daha anlıyoruz ki, krizlerin kralı nakittir.

        -Önümüzdeki dönemin belirsizliğinden, salgın hastalığın ne kadar süreceğinin kestirilememesinden, ekonominin arz tarafından olduğu kadar talep tarafının darbe yemesinden, şirketlerin satış gelirleri azalacağından, önümüzdeki dönemde nakit ihtiyacı şiddetlenecek.

        -Nakde en çok ihtiyaç duyanlar üretimin ve ticaretin içindeki şirketler. Karantina durumları sürerse kirayı onlar ödeyemeyecek, sosyal güvenlik giderleriyle onlar karşılaşacak, maaşları onlar ödeyecekler. Nakit ihtiyacının bu kadar yakıcı olmasının nedenlerinden biri bu.

        FED’İN ÖNLEMİ DE FAYDA VERMEDİ

        -Elbette fonlardan ayrılmak isteyenlerin tetiklediği satışlar da, hesapların kapatılması, borçlanarak açılan pozisyonların azaltılması, dolayısıyla borçların kapatılması da söz konusu. Finansal piyasalardaki büyük oyuncular şimdilik oyunu bırakmak istiyor demek.

        -Dünyada kağıt paralarının bollaşması karşısında bile altında ve tüm finansal varlıklarda sert satışları getiren, nakde dönüşü bu kadar şiddetlendiren nedenlerden biri de bu.

        -Bu nedenledir ki FED’in büyük parasal genişlemeye gitmesi, faiz oranlarını küresel kriz düzeyine indirmesi de fayda vermedi.

        -Bu nedenle şirketlere daha çok vergi ve kamusal yükler tarafında, kamuya ait borçların yapılandırılması alanında kolaylıklar sağlanması gerekiyor.

        -Şirketlerin birbirine veya karşı tarafa borçları konusunda da iyi bir çalışma yapılmalı ve böyle bir ortamda yeniden yapılandırmaya gidilebilmeli.

        OLAĞANÜSTÜ DÖNEMİN OLAĞANÜSTÜ TEDBİRİ

        -Çünkü olağanüstü bir dönemden geçiyoruz. Değil basiretli tüccarların, hiç kimsenin öngöremediği bir durumla karşı karşıyayız. Küresel ekonomide tedarik zinciri bozuldu, arz ve talep bıçak gibi kesildi.

        -Salgına karşı alınan önlemlerin bizzat kendisi ekonomiyi vuruyor. Devletler bizzat sınırları, işyerlerini, ticarethaneleri kapatıyor. Doğru da yapıyorlar.

        -Bunun doğuracağı sonuçlar şimdilik finansal piyasaları kasıp kavuruyor. Finansal piyasalardaki yangın kontrol altına alınamazsa bu dönüp ekonomi tekrar vuracak.

        -Şirketlerin nakde ihtiyaç duyacak olmaları ise finansal piyasalardaki yangına körükle gitmeleriyle eşdeğer bir etki yapıyor. Virüs nedeniyle ekonomide arz ve talebin durdurulmasından kaynaklanan zararların kısmen de olsa telafi edilmesinin bir yolu bulunmalı.

        Yazı Boyutu

        Diğer Yazılar