Canlanmanın teyidi geldi
Büyümeyle güçlü bir korelasyonu olan sanayi üretimi geçen yılın son çeyreğinde yüzde 5.5 arttı. Büyümenin de, dış ticaret ve hizmetler tarafındaki canlılığa paralel olarak bu oranın biraz üzerine çıkması mümkündür. Yüzde 5 tahmin ettiğimiz son çeyrek büyümesini bu verinin ardından yüzde 6 dolayına çıkarttık.
Böyle bir oran yeni yıla hızlı bir başlangıç yaptığımızın göstergesi. Bu yılki büyüme hedefi de yüzde 5.
BÜYÜMENİN AYAKLARI
-Ocak ayından ekonomik gidişe ilişkin bir kaç veri oluştu. Biri İSO’nun yayımladığı İmalat Sanayi Satınalma Endeksi 22 ay sonra 51.3 çıkarak ilk kez net bir şekilde büyümeyi işaret etti.
-İkinci veri ithalat rakamlarından geldi. Aralık ayındaki yüzde 14.9’un adından ocak ayı ithalatı yüzde 19.0 arttı.
-Üstelik bu artışın içinde yatırım malları ithalatı 2011 ortasından bu yana ilk kez yüzde 45.5 düzeyinde sıçrama gösterdi. Gelecek aylarda devamı gelirse özel sektörde yatırım eğiliminin güçlendiğini gösterecek. Bunun gerçekleşmesi halinde de hem kapasite artışı hem de istihdam yaratma açısından son derece pozitif sonuçları olacak.
KONUT VE ARABA ALMAYA DEVAM
-Üçüncü gelişmeye tüketim eğilimindeki hızlanmanın devam ettiğini eklemek gerekiyor. Otomobil ve konut satışları geçen yılın son çeyreğinde çok canlıydı, yeni yılın ilk ayında da bu canlılık korunuyor. Ocakta konut satışları 55.8, otomobil satışları da yüzde 101 arttı.
-Ekonominin genel gidişine dair son veri dün açıklanan ocak vergi gelirlerinden geldi. Bitişikte ocak ocağa vergi gelirleri ve artış oranlarının bulunduğu tablo bitişikte yer alıyor. Hemen belirtelim, bu gelirler içinde Merkez Bankası’ndan yapılan kar transferi yok. O vergi dışı gelirler arasında yer alıyor.
DOLAYLI VEGİLER ENFLASONU KATLADI
-Vergi gelirlerindeki artış yüzde 21.1 ile son bir yıllık enflasyonu neredeyse katladı. Vergide artışları yaratan kalemler de dolaylı vergilerden geldi.
-Dahilde alınan KDV yüzde 16, ithalde alınan KDV yüzde 30, ÖTV yüzde 22, Banka ve Sigorta işlemleri vergisi yüzde 20, harçlar yüzde 43 arttı.
BÜYÜME İŞİ TAMAMDIR
-Dolaylı vergilerdeki her kalemin enflasyon oranını katlayan artışı, yeni yılın ilk ayında tüketim, ticaret ve üretimdeki canlanmanın gücünü gösteriyor. Canlanma giderek de yayılıyor.
-Bu anlamda büyüme tamamdır, daralmadan büyümeye geçiş olmuştur. Hatta hedeflenenden daha yüksek büyümenin gerçekleşmesi halinde cari açık ve enflasyon tarafında sorun yaşanması mümkündür.
-Hem jeopolitik risk artışından hem de korona virüsten dolayı ocaktaki bu canlanmanın şubat ayında ne kadar etkilendiğini göreceğiz. Şimdilik bu etki marjinal kalabilir.
SOKAĞA YANSIMASI ZAMAN ALIR
-Ekonominin talep artışı tarafından canlanmasının istihdam piyasasına yansıması belli bir zamanı alabilir. Çünkü işsizlik oranı Temmuz 2019’da yüzde 14.2 ile tavan yaptı ve oradan geri gelmeye başladı. Kasım ayında gelinen rakam yüzde 13.3 ile halen yüksek düzeyde.
-Ekonomik canlanmanın üzerinden ancak 6-9 ay geçtikten sonra istihdam piyasasında kayda değer iyileşmeler görülüyor. İşsizlik oranının ve işsiz sayısının yüksek olması, geniş bir kitlenin tüketime katılımını önlüyor.
-Canlanmayı bozmadan götürebilirsek aylar sonra hissedilme aşamasına da gelinecek diyebiliriz.
