Habertürk
    Takipde Kalın!
      Günlük gelişmeleri takip edebilmek için habertürk uygulamasını indirin

        Eylül ayında 2.5 milyar dolarlık cari fazla verildi. Fazlanın beklentilerin en üst düzeyinde gerçekleşmesinin nedeni turizm gelirlerindeki yüksek seyir. Böylece yıl içinde 4 ay cari fazla ile kapatıldı. 5 ay da cari açık verildi. Açıklar küçük, fazlalar büyük olunca 9 aylık dönemde 3.7 milyar dolarlık cari fazla elde edildi.

        CARİ DENGENİN EN İYİ HALİ EYLÜL

        -Yıllıklandırılan cari fazla ise 5 milyar 895 milyonla 2000’li yılların en yükseğine çıktı. Bu anlamda Eylül 2019 en iyi aydı. Yıllık bazda 5.9 milyar dolarlık fazlaya şimdiye kadar ulaşılamamıştı.

        - Ancak eylül ayı zirve noktası olarak kalacak gibi. Çünkü bundan sonra cari fazlanın daha yükseğe taşınması zor görünüyor. Cari denge fazlası verilmesine verilecek de, bu azalan tutarlarda olacak.

        -Belki bu yılı da fazla vererek kapatabiliriz. Ancak gelecek yılın ilk aylarında cari dengenin giderek cari açığa dönüşmesi güçlü olasılık. Bunun da bir kaç denedi var.

        İTHALAT ARTMAYA BAŞLADI

        -İlk ve en güçlü neden ithalatın yeniden artmaya başlamasıdır. İthalat yüzde 27’ye varan düşüşlerin ardından, ağustos ayında yüzde 1.5, eylül ayında da yüzde 1 arttı. Ancak bu aylarda turizm gelirleri mevsimlik olarak yüksekti ve dış ticaret açığını kapatmaya yetti. Fazla verilmesinin ana nedeni bu.

        -Ancak ekim ayı öncü verilerine göre ihracat yüzde 1.5 azalırken, ithalat artışı yüzde 10.8’e vardı. Dış ticaret açığı da 1.8 milyar dolara yükseldi. Turizm gelirleri azalacak olsa da bu açığı kapatmaya yeter.

        -Fakat geçen yılın ekim ayında 2.6 milyar dolarlık bir fazla vermiştik. Yani baz etkisi devreye girecek. İyi ihtimalle yıllık bazdaki cari denge yatay bir seyre girebilir.

        -Kasım ve aralıkta ithalatın aynı hızla veya biraz daha ivme artırarak devam etmesi durumunda ise cari fazla azalmaya başlayacak.

        BAZ ETKİSİ DE TERSİNE DÖNECEK

        -Cari denge fazlasının önce giderek azalması ve daha sonra da açığa dönüşecek olmasının ikinci nedenine de girdik. Baz etkisi. Aralıktan itibaren aylık cari açık küçük düzeylerde gerçekleşmiş. Çünkü ekonominin küçüldüğü ve ithalat gereğinin iyice azaldığı bir döneme denk geliyordu. Üzerine kısmen canlı ve artan ithalatın rakamları gelecek. Haliyle dış ticaret açığını ve cari açığı büyütmeye başlayacak.

        BÜYÜME GERİ GELİYOR

        -Yılın son çeyreğinde ise hatırı sayılır bir pozitif büyüme bekliyoruz. Gelecek yılki büyüme hedefi de yüzde 5. Büyümenin normale döndüğü bir yılda da ister istemez cari açık vereceğiz.

        -Önümüzdeki dönemde cari açığı artıracak gelişmelerden biri, ihracattaki durgunluğun giderek belirginleşmesi.

        -Ekim ayında öncü verilere göre ihracat yüzde 1.5 azaldı. İstanbul Sanayi Odası’nın İhracat İklimi Endeksi de tam olarak dengede, yani ne artışa ne de azalışa işaret eden 50 düzeyinde. En azından geçen yılın yüzde 7’lik ihracat artışının desteği, içinden geçtiğimiz aylarda olmayacak.

        -Yeniden cari açık vermeye başlamak normale dönmekte olan büyümenin yan etkisi bize.

        Yazı Boyutu

        Diğer Yazılar