Kovid-19 hakkında bugüne kadar neler öğrenildi?
Aralık ayında Çin'de ortaya çıkan koronavirüs ile ilgili bugüne kadar birçok farklı açıklama yapıldı. ABD'de salgın ile mücadelede 6 ay geride bırakılırken, uzmanların bu mücadelede öğrendikleri 9 maddeyi inceledik...
ABD'de koronavirüs vakalarının görülmeye başladığı ilk günlerde, uzmanlar tarafından çelişkili açıklamalar yapılıyordu. O günlerde uzmanlar, virüsün nasıl yayıldığına, nasıl bulaştığına ya da nasıl tedavi edileceğine ilişkin yeterli bilgiye sahip değildi.
ABD koronavirüs mücadelesinde 6 ayı geride bıraktı. İşte uzmanların bugüne kadar bu mücadelede öğrendiği 9 şey...
VİRÜS HAVA YOLUYLA BULAŞABİLİR
ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi'nin verdiği ilk tavsiyelerde virüsün temas ederek bulaşacağı düşünüldüğü için el sıkışmaktan kaçınmak, dezenfektan kullanmak önerilmişti.
Ancak uzmanlar daha sonra yaptıkları araştırmalarda, virüsün havada küçük damlacıklarla asılı kalabileceği kanısına vardı. Bu yüzden özellikle kapalı mekanlarda 'sosyal mesafe' uygulanması gerektiği vurgulandı.
Riskin açık havada daha az olduğunu belirten uzmanlar, bu yüzden insanları büyük kalabalıktan kaçınmaya, sosyal mesafeyi gözlemlemeye, içeride ve dışarıda maske takmaya ve dikkatli el yıkamaya devam etmeye teşvik ediyor.
YÜZ MASKELERİ VİRÜSTEN KORUNMAK İÇİN ÇOK ÖNEMLİ
Pandeminin ilk günlerinde ABD'de maske kullanımı teşvik edilmiyor, el yıkamak ve sosyal mesafe üzerinde duruluyordu. Maske kullanımını teşvik edilmeme sebebi olarak, virüsün tam olarak nasıl yayılacağını bilinmediği ve öncelikli olarak sağlık çalışanlarının maskeye ihtiyacı olması gösterilmişti.
Virüsün nasıl kontrol altına alınabileceğini araştıran uzmanlar, yüz maskesinin büyük bir önemi olduğunu fark etti.
KOVİD-19 SADECE AKCİĞERLERİ DEĞİL TÜM VÜCUDU ETKİLİYOR
Salgının başlarında uzmanlar, Kovid-19 belirtilerinin ateş, öksürük ve nefes darlığı olduğunu söylüyordu. Ancak haftalar geçtikçe yeni belirtilerde ortaya çıktı.
Şubat ayına kadar yapılan çalışmalarda virüsün bazı insanlarda vücut ağrılarına, bulantıya ve ishale neden olduğu öğrenildi. Sonrasında bazı kişilerin koku kaybı yaşadığı haberleri geldi. Baş dönmesi, beyin enfeksiyonları, kalp krizlerine ve organ yetmezliklerine yol açan bağışıklık sistemi tarafından şiddetli bir reaksiyon gösterdiği öğrenildi.
Columbia Üniversitesi uzmanları doktorların Kovid-19'u çok sistemli bir hastalık olarak düşünmesi gerektiğini belirtiyor.
GENÇLER VE ÇOCUKLAR DA ZARAR GÖREBİLİR
Virüs kaynaklı ölümlerin başladığı zamanlarda daha çok belli yaş grubunun üstündeki kişilerin hayatını kaybettiği, gençlerin bundan etkilenmeyeceği düşünüldü.
Ancak günümüze gelinen noktada, gençlerde ölüm riskinin düşük olduğu ama sıfır olmadığı vurgulanıyor. Uzmanlar, hiçbir yaş grubunun risksiz olmadığını belirtiyor.
VİRÜS MEVSİMLERİ GÖRMEZDEN GELİYOR
Havaların ısınmasıyla grip ve diğer bazı virüslerin bulaşma hızını azaldığı için aynı şeyin koronavirüste de olması bekleniyordu. Ancak, mart ayında Güney Yarımkürede de virüsün görüldüğüne ilişkin söylemler vardı.
Uzmanlar, haziran ve temmuz aylarında ABD Sunbelt'teki artan vaka sayıları, ısının "virüsün ortadan kalkmasına yardımcı olmayacağına dair" çok sayıda kanıt sağladığını belirtti.
KOVİD-19 GRİPTEN ÇOK DAHA ÖLÜMCÜL
ABD Başkanı Donald Trump mart ayında yaptığı açıklamalarda, Kovid-19'un grip gibi olduğunu, endişelenecek bir şey olmadığını iddia etmişti. Öte yandan, Ulusal Alerji ve Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü Müdürü Dr. Anthony Fauci'de virüsün gripten 10 kat daha ölümcül olduğunu belirtmişti.
Virüsün gripten yaklaşık beş kat daha tehlikeli olduğunu belirten uzmanlar, "Bunun, popülasyonda gerçekten herhangi bir bağışıklığın olmadığı bir pandemik virüs olduğunu düşündüğünüzde çok sayıda insanı öldürmek için yeterince yüksektir ve bunun nüfusun büyük bir kısmına bulaşmasını bekleriz" ifadelerini kullanıyor.
VİRÜS KENDİ KENDİNE KAYBOLMAYACAK
Trump şubat ayından temmuz ayının başına kadar, virüsün "bir mucize gibi ortadan kalkacağını" iddia etti. 19 kez ise virüsün gideceğini tahmin etti.
Virüsün kendi kendine kaybolmayacağını anlayan Trump, 21 Temmuz'a gelindiğinde tutumunu değiştirdi ve "Maalesef daha iyi hale gelmeden daha da kötüleşecek. Mümkünse maske kullanın" dedi.
İNSANLAR FARKINDA OLMADAN VİRÜSÜ YAYDILAR
Aralık ayının sonunda yavaş yavaş ismini duyduğumuz koronavirüs için Dr. Fauci 2 Şubat'ta "Çok, çok bulaşıcı" tanısını koyabildi.
Kovid-19'a yakalandığından habersiz olan kişiler hızlı bir şekilde virüsü yayma potansiyeline sahip. Uzmanlar, Kovid-19 enfeksiyonlarının yaklaşık yüzde 80'inin enfekte bireylerin yaklaşık yüzde 20'sinden kaynaklandığını düşünüyor.
BİR AŞI NEREDEYSE KESİN
Pandeminin başında beri çabuk bir şekilde aşı bulunacağına ilişkin iyimser bir tavır sergileniyor. Ancak uzmanlar aşı bulmanın yıllar sürebileceğine dikkat çekiyor.
ABD hükümeti aşının hızlı bir şekilde gelişmesi için milyarlarca dolar vaat etti ve dünyanın dört bir yanında ekipler bu hedef için çalışıyor.
Kovid-19 için başarılı bir aşı geliştirileceğini söyleyen uzmanlar, bir aşının pazara sunulması için yüzde 50 etkili olması gerektiğini belirtiyor.
Mart 2021'e kadar bir aşının halka sunulmasının "ihtimal dışı" olmadığı vurgulanırken yakında bir aşı garantisi olmadığı da belirtiliyor.
