En etkili stresle başa çıkma yöntemleri nelerdir?
Hayatınızın belirli dönemlerinde mutlu ve rahat olduğunuz kadar, bazı dönemlerinde de stresli ve baskı altında hissedeceğiniz zamanlar olabilir. Bu, hayatın doğal döngüsü içinde normal bir süreçtir. Burada önemli olan, stresle başa çıkabilmektir. İşte stresle başa çıkmak için uygulayabileceğiniz yöntemler...

İçinde bulunduğumuz hayatın çok hızlı ve yoğun bir şekilde akıp gitmesi, stresi de beraberinde getiriyor. Kendimizi rahatlatmak ve stresten uzaklaşabilmek için etkili yöntemler kullanmaya özen göstermeliyiz.
STRES TANIMI VE VÜCUTTA OLUŞTURDUĞU REAKSİYON
Stres, içerdeki ve dışardaki çeşitli uyaranlara karşı vücudumuzun verdiği otomatik tepkidir. Yani stres, üzerimizde hissettiğimiz baskı ve gerginlik durumudur. Aynı zamanda uyum sağlanması veya tepki verilmesi gerekli olan herhangi bir durumda vücudumuzun gösterdiği doğal bir reaksiyondur. Tehlikeli olarak görülen bu durum gerçek bir olay olabileceği gibi zihninizin tehlikeli olarak algıladığı bir durum da olabilir. Stres tepkisi, kendinizi korumak adına ortaya çıkar fakat yoğunluğu çok fazla arttığında yaşam kalitenizi bozabilir.
STRESİN NEDENLERİ NELERDİR?
Gündelik hayat içerisinde aile, okul ve iş ortamında yaşadığımız pek çok olay stres kaynağı haline gelebilir. Bedensel, duygusal ve düşünce düzeyinde meydana gelebilen stres, sadece olumsuz olaylar karşısında ortaya çıkmaz. İş veya şehir değişikliği, sınav öncesi ders çalışma gibi uyum gerektiren herhangi durumda da gözlenebilir. Bu tür etkenler tehdit edici olduğunda bünyemiz kendini korumaya çalışır. Kendini savunmaya geçer. Kişi böyle durumlarda farkında olmadan ya savaşmayı ya da kaçmayı tercih eder.
STRES BELİRTİLERİ NELERDİR?
1. ZİHİNSEL BELİRTİLER
- Olumsuzluklar üzerine odaklanmak
- Çevreye olan ilginin azalması
- Sosyal hayatın zayıflaması
- Karar vermekte zorlanma
- Zihin karışıklığı
- Konsantrasyon eksikliği
- Dikkat azalması
- Unutkanlık
- Matematiksel işlemlerde hataların artması
- Eskiye göre duyarsızlığın artması
- Gelecekle ilgili olumsuz düşünceler
- Aklımızın sürekli bir şeylerle meşgul olması
2. FİZİKSEL BELİRTİLER
- Nefes darlığı
- Ellerde titreme görülmesi
- Uyku düzeninde bozukluk
- Baş ağrısı
- Sese karşı duyarlılığın artması
- Çarpıntı
- Mide ağrısı
- Bitkinlik hissi
- Aşırı terleme (ellerde ya da bütün vücutta)
- Tuvalete gitme sıklığının artması
- Ağız ve boğazda kuruluk hissi
- Aşırı yemek yeme ya da iştah kaybı
- Boyun ve sırt ağrılarının ortaya çıkması
- Kadınlarda adet öncesi kaygı ve gerilimin artması
3. DUYGUSAL BELİRTİLER
- Huzursuzluk ve gerginlik
- Kaygı durumunun artması
- Durgunlaşma ve kayıtsızlık
- Ani öfke patlamaları
- Duygusal hassaslığın artması
- Kişinin kendini yetersiz ve değersiz hissetmesi
- Güven duygusunun azalması
- Alınganlığın artması
STRESLE BAŞA ÇIKMANIZA YARDIMCI OLACAK YÖNTEMLER
1. POZİTİF DÜŞÜNÜN
Olumsuz düşünce kalıplarını mümkün olduğunca pozitif düşünce ile kırarak stres seviyenizi azaltabilir, olumlu bakış açıları geliştirebilirsiniz.
2. ZAMANI DOĞRU PLANLAYIN
Önceliklerinizi belirleyerek zamanınızı doğru bir şekilde planlayarak, olası stres faktörlerini henüz ortaya çıkmadan engelleyebilirsiniz. Proje teslim tarihinin ya da önemli bir sınavın bir gün öncesi yerine daha erken dönemlerde planlı bir şekilde çalışmalar yaparak oluşacak stresi bertaraf edebilirsiniz.
3. SAĞLIKLI BESLENİN
Dengeli ve sağlıklı bir beslenme programına uyarak vücudunuzun stresle baş etme yeteneğinin artmasını sağlayabilirsiniz.
4. UYKU KALİTENİZİ ARTIRIN
Doğru saat aralığında, uygun ortam koşullarında bedeninizi dinlendirerek stres etkilerini uzaklaştırabilirsiniz. Uyku kalitenizi yükseltmek için uyku hijyenine özen gösterin.
5. EGZERSİZ YAPIN
Düzenli egzersiz ve spor sayesinde hem stres kaynaklarını engelleyebilir hem de gelişen stresin etkilerini zihninizden ve bedeninizden uzaklaştırabilirsiniz.
6. HOBİ EDİNİN
Stresle uzun vadede baş etmek ve yeni stres faktörlerinin önünü kapamak için kendinize keyif verici meşguliyetler yaratmayı deneyebilirsiniz. Kişisel ilgi alanlarınıza odaklanmak ve yeni hobiler geliştirmek zihninizi rahatlatmanıza ve stresten kaçınmanıza yardımcı olabilir.
7. STRESİ TANIMLAYIN
Stres kaynaklarının farkında olmak ve stres düzeyini belirleyebilmek, baş edebilmek için doğru stratejileri geliştirmenize yardımcı olacaktır.
8. DESTEK ALIN
Aile üyeleri, arkadaşlar ya da terapist gibi destekleyici kişilerle stresiniz hakkında konuşabilir, duygusal yükü hafifleterek stresle baş edebilirsiniz.