İşçi çalıştığı şehri değiştirmeye zorlanabilir mi?
Ekonomide dalgalanmanın arttığı dönemlerde kimi işletmeler gerçekten küçülmek zorunda kaldığı için işçi çıkartırken, kimisi de fırsattan istifade ederek yüksek ücretli işçileri işten çıkartıp düşük ücretle çalışacak yeni işçiler istihdam ediyor. İşveren, ekonomik gerekçeyle çıkardığı işçinin yerine yeni işçi alabilir mi? Yazılı bildirimde bulunmadan, işçi çalıştığı şehri değiştirmeye zorlanabilir mi? İşçi şehir değişikliğini kabul etmeyip atılırsa tazminat hakkını kaybeder mi? Ahmet Kıvanç cevapladı
Kanuna göre, işveren; ekonomik, teknolojik, yapısal ve benzeri gerekçelerle toplu işçi çıkarmak istediğinde, bunu en az otuz gün önceden bir yazı ile işyeri sendika temsilcilerine, ilgili bölge müdürlüğüne ve Türkiye İş Kurumu’na bildirmek zorunda. Habertürk'ten Ahmet Kıvanç'ın haberine göre işyerinde çalışan işçi sayısı 20 ile 100 arasında ise en az 10 işçinin; 101 ile 300 işçi arasında ise en az yüzde on oranında işçinin, 301 ve daha fazla ise en az 30 işçinin işine bir aylık süre içinde aynı tarihte veya farklı tarihlerde son verilmesi toplu işçi çıkarma sayılıyor.
Otuz gün içinde yapılacak bildirimde işçi çıkarmanın sebepleri, bundan etkilenecek işçi sayısı ve grupları ile işe son verme işlemlerinin hangi zaman diliminde gerçekleşeceğine ilişkin bilgilerin bulunması zorunlu.
ATILAN İŞÇİNİN YERİNE 6 AY BAŞKA BİR İŞÇİ ALAMAZ
İşveren toplu işçi çıkardıktan sonra altı ay içinde aynı nitelikteki iş için yeniden işçi almak istediği takdirde, nitelikleri uygun olan eski işçileri tercihen işe çağırmak zorunda.
İşveren, işten attığı işçinin yerine 6 ay içinde yeni işçi başlatırsa, iş akdi feshedilen işçinin işe iade davası açma hakkı doğar. İşveren, işe iade davasını kazanan işçiyi işe başlatmadığı takdirde 4 ila 8 aylık ücret tutarında tazminat ödemek zorunda. İşçiye ayrıca, işsiz kaldığı döneme ilişkin 4 aya kadar ücretini ödemesi gerekir.
SÖZLEŞMEDE ESASLI DEĞİŞİKLİKTE YAZILI ONAY ZORUNLU
İşçinin, çalışma yerinin değiştirilmesi, sözleşmede “esaslı” değişiklik anlamına geliyor. İşveren, başka bir şehirde çalışma şeklindeki değişikliği ancak durumu işçiye yazılı olarak bildirmek suretiyle yapabilir. Yazılı yapılmayan ve işçi tarafından 6 işgünü içinde yazılı olarak kabul edilmeyen değişiklikler işçiyi bağlamıyor.
İşçi sözleşmede değişiklik önerisini 6 gün içinde kabul etmezse, işveren değişikliğin geçerli bir nedene dayandığını veya fesih için başka bir geçerli nedenin bulunduğunu yazılı olarak açıklamak suretiyle, ihbar ve kıdem tazminatını ödeyerek iş sözleşmesini feshedebilir.
İşçinin işe iade davası açma hakkı devam eder.
İŞE İADE DAVASINDA 30 İŞÇİ KOŞULU
İşe iade konusunda bir hususa dikkat çekmek gerekiyor. İşten atılan her işçi işe iade davası açamıyor. İşe iade davası ancak, 30 veya daha fazla işçi çalıştırılan iş yerlerinde en az 6 aydır çalışan işçiler tarafından açılabiliyor. Tarım işletmelerinde işe iade davası için en az 50 işçi çalıştırılması koşulu aranıyor.
İşverenin aynı işkolunda birden fazla işyerinin bulunması halinde, işyerinde çalışan işçi sayısı, bu işyerlerinde çalışan işçi sayısına göre belirleniyor.
