Afife Jale
Afife Jale 1902 yılında doğdu. Afife Jale 24 Temmuz 1924'de vefat etti. Afife Jale ilk Türk Müslüman kadın tiyatro oyucusu. Afife Jale doğumu, Afife Jale vefatı, Afife Jale hayatı hakkında her şey haberturk.com'da
Copyright © 2020 - Tüm hakları saklıdır. Habertürk Gazetecilik A.Ş.
Hüseyin Suat'ın 13 Nisan 1919 yılında "Yamalar" adlı oyununda ilkkez sahneye çıkan Afife burda takma isim olarak Jale'yi kullanmıştır. Daha sonra Afife Jale adıyla anılmaya başladı.
Afife Jale’nin babası onun tiyatrocu olmasına çok karşıydı ve Afife Jale’nin babasına göre oyunculuk hafiflik göstergesiydi. Bundan dolayı Afife evden ayrılmak zorunda kaldı.
Afife Jale’nin Tek destekçisi annesi Methiye Hanım'dı. İki kardeşinden Behiye evliliğinden dolayı, ağabeyi Salâh da işinden dolayı İstanbul dışındaydı. Yazar Selim İleri onun evden ayrılması hakkında şöyle demiştir: "Aileden koptuğu düşünülemez Afife Jale’nin. Sonuna kadar aileyle bağı devam ediyor. Sonuçta aile hem tiyatrocu olması dolayısıyla ona karşı yadırgayıcı da yaklaşım göstermiş ama sonuna kadar onu bırakmamış. Çünkü en düşkün zamanlarında da yine erkek kardeşinin evinde kalıyor. Tabi aile her hâlde, mecburi olarak biraz uzak durmak zorunda kalmış. Fakat sonuna kadar koruduklarını zannediyorum."
Darülbedayi'deki oyunları polis tarafından sürekli basılmaktaydı. "Tatlı Sır" adlı oyunu polis tarafından basıldığında Ermeni bir tiyatro oyuncusu olan Kınar Hanım tarafından arka bahçeden kaçırılan Afife, "Odalık" oyununu sahnelerken yine polis baskınıyla karşılaşması sonucu makine dairesinden kaçırılarak polisin elinden kurtulmayı başardı. O dönemki Dahiliye Nezareti (şimdinin İçişleri Bakanlığı) yayınladığı bir bildiriyle Müslüman Türk kadınlarının sahneye çıkmasını yasakladı ve bu durumu Darülbedayi yöneticilerine bildirdi. Darülbedayi yöneticileri artan bu baskıya dayanamayarak Afife’nin görevine son verdi. Bundan sonra Afife maddi sıkıntılar çekmeye başladı. Yaşadığı bu maddi zorluklar sonucunda Afife şiddetli baş ağrıları çekmeye başladı ve doktoru ona sürekli morfin vermek zorunda kalıyordu. Bundan sonra Afife morfin bağımlısı oldu. 1923'te Atatürk'ün emriyle Müslüman Türk kadınları sahneye çıkabilmesi sonucunda Afife’nin korkuları son buldu. Anadolu'da turneye çıkan sanatçı yeni tiyatro ile Kadıköy'de sahne aldı. Ancak morfin bağımlılığı yüzünden sağlığı bozulan sanatçı tiyatroyu bırakmak zorunda kaldı.
Evliliği
Tiyatroyu bıraktıktan sonra büsbütün mutsuzluğa kapılan sanatçı, 1928 yılında bir arkadaşıyla Hafız Burhan'ı dinlemeye gittiklerinde ona tamburuyla eşlik eden Selahattin Pınar ile tanıştı. Pınar ile 1929 yılında evlendi. Selahattin Pınar, "Nereden Sevdim O Zalim Kadını" gibi birçok ölümsüz şarkıyı onun için bestelemiştir. Ancak Afife'nin morfin bağımlılığı kontrol edilemez hale geldi ve evliliklerini olumsuz etkiledi. 1935 yılında boşandılar.
Afife Jale, uyuşturucu bağımlılığından kurtulamadı ve Darülbedayi'deki dostlarının yardımıyla Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi'ne yatırıldı. Yaşamının son yıllarını burada geçiren sanatçı, 1941'de (39 yaşındayken) burada vefat etti.
Günümüzde Yapı Kredi tarafından düzenlenen Afife Tiyatro Ödülleri her yıl sanatçının anısına düzenlenmektedir.