Maliye yeni ÖTV artışıyla üst segment araç sahibi olmayı zorlaştırdı

Otomotiv endüstrisinin beklediği vergi artışı, beklenmedik biçimde yine habersiz geldi. 2015’te 17 milyar TL ÖTV ödeyen sektörün en erken 2017 yılında beklediği, Maliye Bakanlığı’nın ise motor hacmi ve fiyatla birlikte emisyon oranlarını da gözeterek belirleyeceğini açıkladığı Özel Tüketim Vergisi oranları 1.6 litre ve altı araçlar için yüzde 45’ten 60’a, 1.6 - 2.0 litre arası araçlar için yüzde 90’dan 110’a, 2.0 litre ve üstü araçlar içinse yüzde 145’ten 160 çıktı. Ancak Özel Tüketim Vergisi tavanı olarak da tanımlanabilecek olan bu oranlar, farklı fiyat kategorisindeki araçlara farklı oranlarda yansıyacak. Buna göre çıplak fiyatı 40 bin TL’nin altında olan araçların ÖTV’si önceden olduğu gibi yüzde 45 kaldı, yani bu araçların anahtar teslim fiyatları değişmedi. Otomobil Distribütörleri Derneği’nin verilerine göre bu sınıfa giren araçlar, toplam pazarın yüzde 45’ini oluşturuyor. Maliye Bakanı Naci Ağbal’ın açıkladığı rakamlara göreyse bu bölümdeki araçlar, ÖTV tavanı yüzde 60 olan sınıfın yüzde 42’sini oluşturuyor. Çıplak fiyatı 40 bin 1 ile 70 bin TL arasında olan ve yüzde 50’lik ÖTV diliminde olan araçların toplam pazardaki ağırlığı ODD verilerine göre yüzde 40. Bu sınıfta yer alan araçların yüzde 45’ten 50’ye yükselen ÖTV’yle anahtar teslimi fiyatlarına yansıyacak olan fiyat artışı ise yüzde 3.5 civarında oldu

PAZARIN % 45’İ ARTIŞTAN ETKİLENMEDİ

Ağırlıklı olarak crossover’ların ve küçük motorlu lüks markaların oluşturduğu çıplak fiyatı 70 bin 1 TL’nin üzerinde, motor hacimleri ise 1.6 litrenin altında olan araçların ÖTV oranları ise, bu sınıfın üst limiti olan yüzde 60’a yükseldi. ODD verilerine göre pazarda satılan 100 aracın yaklaşık 15’ini oluşturan bu araçların anahtar teslim fiyatları yeni vergi oranlarıyla yüzde 10.3 civarında yükseldi. Pazarın yaklaşık yüzde 95’ini oluşturan 1.6 litre ve altı motor hacmine sahip araçların yarısına yakını ÖTV artışından etkilenmezken, diğer yarısının anahtar teslim fiyatları yüzde 3.4 ila 10.3 oranında arttı.

OYNAK KUR, VERGİ DİLİMİNİ HER AN DEĞİŞTİREBİLECEK

ÖTV’nin, sektöre bir hazırlık süresi verilmeden artırılması, kurdaki artışı hazmetmeye çalışan otomotiv sektörünü zor durumda bıraktı. Sektör değişime ‘resmen’ tepki vermese de, özel konuşmalarda özellikle kurun agresif yükseldiği bir dönemde gelen ‘baskın’ ÖTV artışı sektörü rahatsız etti. Renault Mais Genel Müdürü Berk Çağdaş, sektöre hazırlık yapacak zaman verilmediğini belirttiği açıklamasında, “Bazı segmentlerde vergi düşüşü bekliyorduk bu da gerçekleşmedi” dedi.

LÜKSTEN ORTA SEGMENTE DOĞRU GEÇİŞ YAŞANIR

Toyota Türkiye Pazarlama ve Satış AŞ CEO’su Ali Haydar Bozkurt ise “Aralıkta fiyatlarda kurdan kaynaklanan, bir miktar fiyat artışı zaten yapılacaktı. Üzerine ÖTV de gelince ortaya farklı bir sahne çıkmış oldu. ‘Keşke bu dönem olmasaydı’ dediğimiz bir gelişme” diye konuştu. Yeni ÖTV oranları ve kurlardaki artış ile birlikte lüks segmentteki modellerden orta segmentlere doğru bir yönelme yaşanması bekleniyor. “Kur artışının fiyatlara aynı oranda yansıtılmaması yıl sonuna kadar bir miktar avantaj sağlayacaktır” diyen Ali Haydar Bozkurt, “2017 Ocak fiyatları arasında, kurlar bu seyrinde devam ederse, yüzde 8-10’a varan oranlarda bir fiyat farkı olacağını şimdiden söyleyebiliriz. Yeni vergi düzenlemesinin yönetilmesi zor olabilecek tarafı ise, fiyata dayalı bir sistem olması. Önümüzdeki aylarda olası kur artışları nedeniyle fiyatlardaki artışlar, vergi dilimlerinde devamlı bir değişime yol açabilecektir. Bu değişiklikler her ay vergi dairelerine ve otomobil firmalarına sistemlerini yeniden güncelleme anlamında iş yükü getirecektir” diye konuştu.

BÜYÜK İNDİRİM ALAN FİLOCULARA YARAYACAK

Fiyat listelerine bakınca, perakende müşterisine sunulan araçlar arasında, baz donanım seviyesinde bile 40 bin TL’nin altında çıplak fiyatı olan araç sayısının ne kadar az olduğu dikkat çekiyor. Çünkü pazarın yüzde 45’ini oluşturduğu söylenen bu gruptaki otomobiller ağırlıklı olarak filo kiralamacılarına satılıyor. Perakende müşterisinin 41 bin TL çıplak fiyatla satın alabildiği bir otomobili, filo müşterisi 37-38 bin TL’lere, hatta bazı markalarda çok daha azına satın alabiliyor. Önceden sadece fiyat perakende tüketicisinin aleyhineyken, yeni durumda hem fiyat hem de ÖTV perakende müşterisinin aleyhine çalışacak.

Hakan ÖZENEN / GAZETE HABERTÜRK