Demans hastalarının yüzde 25-30’unda Lewy cisimcikli demans görülüyor
Demans denince akla sadece Alzheimer geliyor. Oysa onun dışında kalan demans türleri de var. Alzheimer ve Parkinson ile karıştırılan "Lewy cisimcikli demans" bu türlerden biri. Hastalığın kendine özgü ağır klinik bulguları şaşırtıyor. Ünlü aktör Robin Williams'ın hastalığının bu olduğu ve kendisine uygulanan yanlış tedavinin intiharla sonuçlandığı düşünülüyor. İşte hastalığa ait detaylar. Habertürk Sağlık Yazarı Ceyda Erenoğlu'nun haberi
Demans ya da halk arasında bilinen adıyla “bunama” zihinsel işlevlerin kişinin günlük yaşamını etkileyecek derecede bozulması olarak tanımlanıyor. Dünyada her 3 saniyede bir kişi demansa yakalanıyor ve Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre dünya çapında yaklaşık 55 milyondan fazla demans hastası bulunuyor. Bu sayının 2030'da 78 milyona, 2050 yılında ise 139 milyona ulaşacağı öngörülüyor. Artışın büyük kısmının gelişmekte olan ülkelerde olacağı belirtiliyor.
HER DEMANS HASTASI ALZHEIMER DEĞİL
Demans deyince akla ilk gelen, tüm demans hastalarının yüzde 65-70’inde görülen Alzheimer tipi demans. Oysa demans hastalarının yüzde 25-30’unu Alzheimer dışı demanslar oluşturuyor. Bunlardan biri de “Lewy cisimcikli demans” Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Gülsen Babacan Yıldız, “Lewy cisimcikli demans, Alzheimer tipi demanstan sonra nedeni bilinmeyen demanslar içinde en sık görüleni. Aslında tüm demansların kısmen de olsa birbirine benzer özellikleri olsa da hepsinin kendine özgü klinikleri bulunuyor ve bu her hekim tarafından anlaşılamayabiliyor. Örneğin Lewy cisimcikli demansta görsel halusinasyonlar (hayal görme), parkinsonizm (hareketlerde yavaşlama ve katılık) dalgalanma (bedensel ve zihinsel olarak) ve Rem Uykusu Davranış Bozukluğu (uykuda rüya görülen evrede kol-bacak hareketleri, konuşma) gibi bulgulara hastalığın erken evrelerinden itibaren rastlanıyor. Bu tip hastalar 1-2 gün çok huzursuz, uykusuz ve iştahsız olurken sonraki 2-3 gün ilaçlarını içirmek için kaldırılmakta bile zorlanacak kadar çok uyuyabiliyor. Bu döngü hep böyle devam ediyor” diyor.
PARKINSON VE ALZHEIMER İLE KARIŞIYOR
Bu demans türünde, kişiler hayallerinde genelde çok korkunç hayvanlar, yaratıklar, objeler görüp büyük huzursuzluk yaşıyor. Başlanan ilaçların yan etkileri ise çok dikkatli olunmasını gerektiriyor. Pek çok hastada erken evreden itibaren hareketlerde yavaşlama ve katılık olduğu için Lewy cisimcikli demansa erken evrelerde Parkinson hastalığı tanısı konabiliyor. Bu hastalar, hastalıktan yıllar önce kabus görme, rüya gördükleri esnada konuşma, kol bacak hareketleri yapma, bazen yataktan düşme hatta yanlarında yatan kişiyi boğmaya yeltenme gibi sorunlar yaşayabiliyor. Bu davranışlar hastalık başladıktan sonra daha da artıyor.
ROBIN WILLIAMS’IN İNTİHARININ PERDE ARKASI
Bu hastalardaki bulgular hem Parkinson’a hem de Alzheimer’a benzediği için geç ve/veya yanlış tanı koymayla oldukça sık karşılaşılıyor. Prof. Dr. Gülsen Babacan Yıldız, Lewy cisimcikli demansı olan ünlü aktör Robin Williams’a ABD’de klasik Parkinson tedavisi uygulandığını ve bu tedavinin onu ağır depresyona sokup intihar etmesine neden olduğunu hatırlatıyor.
TEDAVİSİ VAR MI?
Lewy cisimcikli demansta, tüm bunlara ek olarak ciddi konuşma bozuklukları, depresyon, kabızlık, koku almada azalma, etrafa karşı şüphecilik gibi bulgular da oluyor. Bu hastalıkta, genetik geçişin oldukça düşük olduğu belirtiliyor ve en önemli risk faktörü olarak ileri yaş gösteriliyor. Buna karşın ailede birden fazla kişi Alzheimer ve/veya Parkinson tanısı almışsa, bu, riskte artış anlamına geliyor. Tüm demanslarda olduğu gibi Lewy cisimcikli demansta da henüz hastalığı tamamen geçiren veya durduran bir tedavi bulunamadığı belirtiliyor. Alzheimer ve Parkinson tedavisinde kullanılan ilaçların denenmesi ise kısmen de olsa geçici yanıt verebiliyor.
