Habertürk
    Takipde Kalın!
      Günlük gelişmeleri takip edebilmek için habertürk uygulamasını indirin
        Haberler BBC Dünya BBC araştırması Kamerun'daki katliamın sır perdesini çözdü

        Temmuz 2018'de sosyal medyada hızla yayılan bir video insanları dehşete düşürdü.

        Videoda, 2 kadın ve 2 çocuk, gözleri bağlı halde yakın mesafeden 22 kurşunla öldürülüyordu.

        Bazıları katliamın Kamerun'da gerçekleştiğini söylerken, Mali'yi işaret edenler de oldu.

        #resim#516205#- BBC

        Boko Haram'ın 2014'teki kontrol alanı

        Yine Temmuz ayı içinde Kamerun hükümeti haberleri yalanladı, hatta suçlamalara "sahte haber" nitelemesini yaptı. Katliamda kullanılan silahların Kamerun ordusunun envanterinde olmadığını savundu. Ayrıca ülkenin kuzeyindeki birliklerin videodaki askerlerin üzerinde bulunan üniformaları giymediği açıklamasını yaptı. Hükümet videoda görülen askerlerin tam donanımlı muharebe teçhizatıyla dolaşmadığına dikkat çekti.

        #resim#516208#- BBC

        Videonun 40. saniyesinde görünen dağların Google DigitalGlobe'ta eşleştirilmesi

        BBC ekibi, videoya yakından bakınca hükümetin iddialarını boşa çıkaran ipuçlarına ulaştı. Kamerunlu bir kaynağın verdiği bilgiden hareket ederek, Videonun 40. saniyesinde görünen dağları Google, DigitalGlobe'da buldular.

        #resim#516211#- BBC

        Zelevet kasabası dışındaki toprak yol

        Haritadaki bilgiler Kamerun'un kuzeyinde Nijerya sınırındaki Zelevet kasabasının önünden geçen toprak yolu işaret ediyordu. Burası Kamerun askerleriyle Boko Haram militanları arasında çatışmalara sahne olan bir bölge.

        #resim#516214#- BBC

        Videodaki ağaçlar ve binalar uydu görüntüleriyle eşleştirildi

        Videoda görünen binalar, ağaçlar ve yolları, uydu görüntüleriyle eşleştirildi.

        #resim#516217#- BBC

        Olayın gerçekleştiği yer

        Video-uydu görüntüleri eşleştirmesinden çıkan sonuç, katliamın tam olarak yerini gösteriyor. Haritada görmek için tıklayın

        #resim#516220#- BBC

        Peki katliam ne zaman gerçekleşti?

        Videoda bununla ilgili ipuçları var. Videodaki binaya (yukarıdaki grafikte işaretli olan) baktığımızda, binanın etrafındaki duvarlar Kasım 2014 öncesi uydu görüntülerinde görülmüyor. Demek ki bu duvarlar 2014 Kasım sonrası inşa edildi. Bu da katliamın Kasım 2014'ten sonra gerçekleştiğini gösteriyor.

        #resim#516223#- BBC

        Yine videodaki patikaya baktığımızda katliamın sıcak bir mevsimde gerçekleştiğini söyleyebiliriz. Bu patika uydu görüntülerinde sadece Ocak ve Nisan ayları arasında görülüyor. 2015 yılının başları olması muhtemel.

        #resim#516226#- BBC

        Askerin gölgesinin güneşe göre konumlanışı

        Askerlerin gölgesinin güneşe göre açısına bakıp, basit bir formül uyguladığımızda, katliamın gerçekleştiği tarih konusunda seçeneklerimizi biraz daha daraltıyoruz. Bu formül bize videonun 20 Mart 2015 ile 15 Nisan 2015 arasında çekildiğini gösteriyor.

        Kadın ve çocukları öldüren kimlerdi?

        #resim#516229#- BBC

        Hükümet, Temmuz 2018'deki açıklamasında kamerun askerlerinin vidoeda görülen silahları kullanmadığını iddia etmişti. Ancak Sırbistan yapımı Zastava M21 silahları Sahra altı Afrika'sında nadir görülen bir silah modeli. Ancak Kamerun ordusunda bazı birliklerin kullandığını biliniyor.

        #resim#516232#- BBC

        Videodaki detaylar hükümetin bir başka iddiasını daha çürütüyor. Kamerun, askerlerinin videodaki askerlerin giydiği üniformaları giymediğini iddia etmişti. Ancak Facebook'ta Zelevet'te çekildiği belirtilmiş Kamerun askerlerin fotoğraflarına bakıldığında bu askerlerin giydiği kıyafetlerin videodaki üniforma ile aynı olduğu anlaşılıyor.

        #resim#516235#- BBC

        Kamerun yönetimi, askerlerin neden tam teçhizatlı olmadığını sorgulamıştı. Bunun yanıtı ise askerlerin devriye gezmediği, yukarıdaki haritada görülen karakoldan sadece birkaç yüz metre uzakta oldukları anlaşılıyor.

        #resim#516238#- BBC

        Kamerun askeri karakolu

        Peki burasının Kamerun askeri karakolu olduğunu nasıl mı anlaşıldı? Bunun için de Channel 4 kanalının 2015'te çekip yayımladığı bir video habere bakıyoruz. Haberdeki görüntüler uydu görüntüleri eşleleşiyor.

        #resim#516241#- BBC

        Kamerun İletişim Bakanlığı açıklaması

        Ağustos ayında Kamerun hükümetinin olayla ilgili yaklaşımında âni bir değişiklik oldu. Haftalarca süren yalanlamaların ardından Kamerun İletişim Bakanı, katliamla ilgili 7 askerin gözaltına alındığını da askerlerle ilgili soruşturmanın sürdüğünü açıkladı.

        #resim#516244#- BBC

        Onbaşı Tchotcho'nun facebook hesabı

        Videoyu tekrar izlediğimizde, askerlerden birinin "Onbaşı Tchotcho" lakabıyla tanıtıldığını duyuyoruz. Facebook'taki basit bir aramayla lakabı "Tchotcho" olan Cyriaque Bityala isimli bir profile ulaşmak mümkün. Ve bu isim hükümetin yayımladığı 7 kişilik listede yer alıyor. BBC'ye isminin verilmemesi kaydıyla konuşan eski bir Kamerun askeri de videodaki kişinin "Tchotcho" Cyrique Bityala olduğunu doğruladı. Videonun sonunda Tchotcho'yu tekrar görüyoruz. Küçük kızın gözlerini bağlarken görülüyor. Birkaç saniye sonra da silahıyla ateş ediyor.

        #resim#516247#- BBC

        Barnabas 'Gonorso'

        BBC ekibi katliama katılan diğer iki askerin kimliğini de belirlemeye çok yaklaştı. Askeri bir kaynağın verdiği bilgiye göre katliam başlamadan hemen önce kadının gözlerini bağlayan bu askerin ismi Barnabas "Gonorso".

        İsim tam olarak doğrulanamasa da hükümetin yayımladığı listede benzer bir asker ismi yer alıyor: Barnabas Donossou.

        #resim#516250#- BBC

        Videoda 'Kobra' adıyla çağrılan asker

        Araştırmanın önceki bölümlerinde kullanılan silahın Zavasta M21 olduğu belirlenmişti. Ve bu silahı taşıyan askerlerden biri de "Kobra" lakabıyla çağrılıyor. Peki kim bu "Kobra"? Kobra, kadın ve çocukların üzerine ateş açan son asker. Bir asker ona "Tsanga, tamam bırak artık öldüler" diye sesleniyor. O devam edince, "Yeter Tsanga" sesi duyuluyor. Hükümetin listesine tekrar göz atıldığında, "Lance Corporal Tsanga" ismine rastlıyoruz.

        BBC, tüm bu bulgularını Kamerun hükümetine iletti. Kamerun, askerlerin gözaltına alınıp cezaevine konduğunu, soruşturmanın sürdüğünü açıkladı.

        Araştırma: Aliaume Leroy ve Ben Strick

        Prodüktörler: Daniel Adamson ve Aliaume Leroy

        Haritalar ve animasyonlar: Tom Flannery

        Şurada Paylaş!
        Yazı Boyutu

        GÜNÜN ÖNEMLİ MANŞETLERİ

        Habertürk Anasayfa