AYM'den kendi elektriğini üreten sanayicileri sevindiren karar

AYM'nin kararı, çatısında kendi elektriğini üretenleri de ilgilendiriyor. 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu uyarınca imalat, taşıma gibi faaliyetlerde kullanılan elektrik tüketiminde yüzde 1; bunların dışında kalan elektrik tüketiminde yüzde 5; havagazının satış bedelinden de yüzde 5 oranında vergi alınıyor. Kanunda, verginin, elektrik ve havagazı dağıtımını yapan şirketlerce, satış bedeli üzerinden hesaplanarak tahsil edileceği düzenleniyor.

İskenderun Demir Çelik (İSDEMİR), İskenderun Payas Belediyesi ile elektrik ve havagazı tüketim vergisi konusunda mahkemelik oldu. Belediye, İskenderun Demir Çelik'in, kendi üretiminde kullanılmak üzere ürettiği kok gazı ve elektrik için dağıtım şirketlerinin satış fiyatı üzerinden elektrik ve havagazı tüketim vergisi ödemesini istedi.

İSDEMİR'in açtığı dava üzerine dosyayı inceleyen Hatay 1. Vergi Mahkemesi, İSDEMİR'in başvurusunu reddetti. İtiraz üzerine dosyayı inceleyen Danıştay Dokuzuncu Dairesi, belediyenin kendi ihtiyacı olan elektrik ve havagazını kendisi üreten İSDEMİR'in vergi ödemesi gerektiğini, ancak verginin, dağıtım şirketlerinin satış fiyatı üzerinden değil, otoprodüktör şirketlerin Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş.'ye satış fiyatı üzerinden hesaplanmasını kararlaştırdı.

AYM İSDEMİR'İ HAKLI BULDU

İSDEMİR, hukuki yolların tükenmesi üzerine konuyu bireysel başvuruyla Anayasa Mahkemesi'ne (AYM) taşıdı. İSDEMİR'in bireysel başvurusunda, tükettiği elektrik ve kok gazını yine kendisi tarafından üretenlerin vergi ödeyeceğine ilişkin kanunda hüküm bulunmadığı, mülkiyet haklarının ihlal edildiği belirtildi.

Başvuruyu inceleyen AYM, İSDEMİR'i haklı bularak, mülkiyet ihlali sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmasını kararlaştırdı.

VERGİDE KANUNİLİK ŞARTI

AYM kararında, İSDEMİR'in elektrik enerjisini tedarik eden ve havagazını dağıtan bir kuruluştan temin etmek yerine kendi ürettiği elektriği ve kok gazını tükettiğine dikkat çekildi. Bundan dolayı, elektrik ve havagazı vergisinin ödenmesinde matrahın belirsiz olduğu, oysa matrahın, verginin kanunla düzenlenmesi gereken esaslı unsurlarından olduğu vurgulandı.

Danıştay'ın, kanunda açıkça yer almadığı halde yoruma dayanarak matrah takdirinde bulunduğu kaydedilen kararda, bunun vergilerin kanuniliği ilkesine aykırı olduğu değerlendirildi. Kararda, mülkiyet ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmasında yarar bulunduğu ifade edildi.

KARAR NE ANLAMA GELİYOR?

AYM'nin kararı kendi elektriğini üreten sanayici ve turizmcilerin yanı sıra çatısında elektrik üreten vatandaşları da yakından ilgilendiriyor. Bu durumdaki gerçek ve tüzel kişilerden elektrik ve havagazı tüketim vergisi alınabilmesi için kanunda değişiklik yapılması, matrahın yasada açıkça düzenlenmesi gerekiyor. AYM kararı doğrultusunda, üretim maliyetinin matrah olarak kabul edilmesi durumunda, kendi ürettiği elektriği tüketenlerin ödeyeceği verginin matrahı düşeceği için daha düşük vergi ödenmesi söz konusu olacak.