Avrupa'nın ambargoları aşma çabası sürüyor! İran'ı kurtarmak...
ABD Başkanı Donald Trump'ın İran nükleer anlaşmasını geçen hafta terk ederek İran'a yeni yaptırımlar getireceğini açıklamasının ardından Avrupa devletlerinin anlaşmayı kurtarma çabaları sürüyor
Bulgaristan’daki Avrupa Birliği zirvesinde bir araya gelen İngiltere Başbakanı Theresa May, Almanya Başbakanı Angela Merkel ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron İran nükleer anlaşmasını sürdürmeye karar verdi. Liderler İran’la iş yapan Avrupalı şirketlere, ABD’nin yaptırımlarından etkilenmeyecekleri güvencesini verebilmek istiyor. İran’ı da anlaşmanın devamında yarar olduğuna ikna etmeye çalışıyor.
ŞİRKETLER BAŞLARININ ÇARESİNE BAKIYOR
Devletlerin anlaşmayı kurtarma çabaları sürerken Avrupalı şirketlerse başlarının çaresine bakma yolunda. Fransız enerji şirketi Total, İran’a uygulanacak Amerikan yaptırımlarına karşı muafiyet alamazsa, bu ülkedeki ilk yatırım tutarı 1 milyar doları bulacak doğalgaz projesinden çıkacağını açıkladı. Total, ABD muafiyetinin, ikincil yaptırımlara maruz kalmayacaklarının güvencesini getirmesi gerektiğini söyledi.
İkincil yaptırımların ABD bankalarının dolar cinsinden kredi vermemeleri, Amerikalı hissedarların çıkması ve ABD içindeki faaliyetlerini sürdürme imkânının kaybedilmesi gibi önlemler olabileceği belirtiliyor. Alman sigorta şirketi Allianz ve Danimarkalı petrol ürünleri tankeri işletmecisi Maersk Tankers İran’daki faaliyetlerini tasfiyeye başladıklarını duyurmuştu.
Alman Siemens de şirketin İran’la yeni iş ilişkilerine giremeyeceğini bildirmişti.
İngiliz şirket yaptırımı deldi
Londra merkezli Pergas Konsorsiyumu, İran’la ülkenin güneybatısındaki Kerenj petrol ve gaz sahasını geliştirmek için ön anlaşma imzalandığını duyurdu. Yaklaşık 1.2 milyar dolarlık yatırıma ihtiyaç duyan projenin hayata geçirilmesi halinde Kerenj petrol sahasından günlük 200 bin varil ham petrol çıkarılacağı ifade edildi. İran resmi ajansı IRNA anlaşmayı, “Avrupa’nın Washington yönetimi olmadan nükleer anlaşmayı korumak için attığı ilk adım” diye duyurdu.
İran İle ticarette Türkiye kilit ülke
ABD olmadan da İran’la nükleer anlaşmaya devam kararı alan İngiltere Başbakanı May, gelecek yıl tamamlanması beklenen Avrupa Birliği’nden çıkış (Brexit) sürecinde küresel ekonomideki konumunu güçlendirmeye çalışıyor. Gümrük Birliği’nden de ayrılacak olan İngiltere, Türkiye ile ticari ilişkilerini güçlendirmek istiyor.
İNGİLTERE İLE YENİ DÖNEM
Hafta başında gerçekleşen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın üç günlük Londra ziyaretinde iki ülke ilişkileri yeni bir boyuta taşınmıştı. Times Gazetesi de “Erdoğan’la iş yapma zamanı. Bu ilişki NATO’nun geleceğini belirleyebilir” yorumuna yer vermişti. Kilit ülke konumundaki Türkiye, İran’la da yerel para birimi üzerinden ticarete hazırlanıyor.
Erdoğan çarşamba günü AK Parti Genel Merkezi’nde İran Cumhurbaşkanı Özel Temsilcisi Mahmud Vaizi’yi kabul etmiş, görüşmeye Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci ve Merkez Bankası Başkanı Murat Çetinkaya da katılmıştı.
‘İran’dan Türkiye’ye para transferi durdu’
ABD’nin ambargo kararı, İran ile iş yapan Türk şirketleri üzerinde etkisini göstermeye başladı. BusinessHT’nin haberine göre DEİK Türkiye-İran İş Konseyi Başkanı Ümit Kiler, İran’la iş yapan Türk şirketlerinin paralarını tahsil edemediğini belirtti.
ENERJİ TRANSFERİ
Sarraflar üzerinden transferlerin iki aydır resmi kabul görmediğini dile getiren Kiler, “Transferin bankalar üzerinden yapılması gerekiyor. Bu hem işlemleri çok geciktiriyor hem de ambargodan dolayı her banka bunu yapmıyor” dedi. İran’daki Türk şirketlerinin işlerini askıya alacak durumda olmadığını kaydeden Kiler, “Enerji ithalatında Türkiye’deki bankalar üzerinden para gönderimi daha sıkıntılı olacak” dedi.
