Seçime saatler varken tablo nasıl?
2 GÜN kaldı. Pazar günü sandığa gidiyoruz. Sonuçları tahmin etmenin önceki seçimlere göre daha zor olduğu, kıyasıya mücadelenin yaşandığı bir sandık kuruluyor. Ben bugün, bu son dönemeçte, tarihe not düşmek için sosyolojik tablonun nasıl göründüğünü kendi cephemden anlatacağım...
İLK TURUN KİLİDİ MHP SEÇMENİ
ÖNCELİKLE en çok merak edilen soru: Cumhurbaşkanlığı seçimi ilk turda biter mi? Bunun kesin olarak cevabı 24 Haziran saat 21.30 gibi belli olacak. Zira son durum iki olasılığa da işaret ediyor.
Gördüğüm şu: Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın oyları yerli yerinde. Ciddi bir eksilme ya da artma yok gibi. 1 Kasım’daki AK Parti sonuçları ile 16 Nisan’daki “Evet” sonuçları aşağı yukarı korunuyor. Burada ilk turla ilgili kilit unsur MHP tabanının ne oranda Erdoğan’a oy vereceği... Acaba parlamento seçimlerinde ittifak dahilinde MHP’nin altına damgasını basanların ne kadarı cumhurbaşkanlığı seçiminde Erdoğan’dan yana tercih kullanacak? Cumhur İttifakı’nın toplam oyu ile Erdoğan’a verilen oy arasında ne fark olacak?
Bir kısım seçmenin cumhurbaşkanlığı pusulasında kimseye oy atmama ihtimali olduğu da görülüyor. Şayet MHP seçmeninin önemli bir bölümü tercihini Erdoğan’dan yana kullanırsa 24 Haziran’da ilk turda iş biter, farklı davranırsa seçim tam sınırda kalabilir...
AKŞENER VE İYİ PARTİ
GÖRDÜĞÜM kadarıyla Meral Akşener ve İYİ Parti’nin rüzgârını Muharrem İnce kesti. Bundan 1 ay önce daha yukarıda görünen Akşener’in oyları epey gerilemiş durumda. Bunda İnce’nin estirdiği rüzgâr ile CHP’ye geri gelen oyların payı var. Daha önce CHP seçmeninin bir kısmı buraya kaymıştı. Şimdi yeniden CHP’de ve İnce’de konsolide olmuş görünüyorlar.
İYİ Parti ile birlikte ülkücü oyların kabak gibi ikiye ayrıldığını söyleyebiliriz. Parlamento seçimlerinde MHP ve İYİ Parti birbirine çok yakın oy alabilir. Bir ara MHP düşüş trendine girmişti ancak 2 haftadır yeniden yükseliyor gibi. Ben bunu 3 hilalin marka olarak seçmen üzerinde çok kuvvetli bir etkisi olmasına bağlıyorum.
Partisinin, AK Parti ile birlikteliğine kızan MHP seçmeninin bir kısmı yine de partisinden vazgeçmiyor. Milletvekili seçimlerinde oyunu MHP’ye verecektir.
İKİNCİ TUR OLURSA KİLİT İYİ PARTİ SEÇMENİ
YUKARIDA da belirttiğim gibi cumhurbaşkanlığı seçimi ilk turda Erdoğan lehine de bitebilir, ikinci tura da kalabilir. İkinci tura kalması durumu da Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın küçük bir farkla yüzde 50’yi aşamamasıyla olur. Dolayısıyla ikinci tur için üzerine birkaç puan koyması yeter.
Bu, ikinci tur ihtimalinde karşı karşıya geleceği Muharrem İnce’ye göre çok daha kolay ulaşılabilir bir oran gibi görünüyor. Ancak burada muhalefet tabanının ne kadar birlikte ve blok hareket edeceği önem kazanıyor. Bir tarafta “Başbuğ Türkeş” diyen İYİ Parti ülkücüleri, öbür tarafta “Serok Apo” diyen HDP’liler aynı anda İnce’ye nasıl oy verecek?
İYİ Parti seçmeninin bir kısmı, HDP ile İnce’nin ikinci tur için ortaklığı nedeniyle İnce’ye değil Erdoğan’a kayabilir. Meral Akşener ne derse desin İYİ Parti’nin ülkücü seçmeni onu dinlemeyebilir. Bir kısmı da HDP ile aynı ittifakta olmayı istemeyip sandığa gitmeyebilir. Dolayısıyla ikinci tura kaldığı takdirde kilit kitle İYİ Parti seçmeni olabilir.
İkinci bir soru da Saadet tabanının böyle bir ihtimalde nasıl hareket edeceği. İlk turda kendi liderlerine veren bu tabanın İnce ile Erdoğan arasında kalınca Erdoğan’a kayma olasılıkları da çok yüksek.
HDP, MECLİS’E GİRECEK Mİ?
BU sorunun cevabı şu aşamada “Evet” olacak gibi görünüyor. Fakat tıpkı Erdoğan’ın ilk turda kazanıp kazanmayacağının belli olmadığı gibi bu baraj işi de 24 Haziran gecesi belli olacak. HDP barajı aştığı takdirde Meclis’te ittifakın içindeki partiler ve HDP’nin bulunacağı, yani 7 partinin temsil edildiği bir Meclis olacak.
Cumhur İttifakı salt çoğunluğu alabilir, AK Parti’nin tek başına 300’ü geçip geçmeyeceği de oylarının tek başına 44’ü aşıp aşmamasıyla alakalı. HDP demişken şunu da ekleyeyim: Selahattin Demirtaş’ın oyu partisinin gerisinde görünüyor. Bu durum SP Lideri Temel Karamollaoğlu için de geçerli. Meral Akşener ise partisiyle başa baş gibi duruyor. Erdoğan ve Muharrem İnce’nin oyları partilerinin üzerinde olur diyebilirim. HDP içindeki bir kısım seçmen, Cumhurbaşkanlığı ilk tur seçiminde de İnce’ye kayacak gibi gözüküyor.
HER SONUÇ DİYALOĞA ÇIKMALI
SONUÇLAR ne olursa olsun bir süredir yazılarımda bahsettiğim kamplaşma ve kutuplaşmayı aşacak bir havayı hep birlikte inşa etmeliyiz. Meclis ve cumhurbaşkanı farklı çıksa da uzlaşmanın yolunu bu ülkenin siyasetçileri bulmak durumunda. Ne zafer ne de intikam çığlıkları atılmalı. Arada köprüler kurmanın yolları aranmalı...
