Bir heykel, iki soru!
DIYARBAKIR’ın Lice İlçesi’nin Sisê (Yolçatı) Köyü’ndeki bir mezarlığın girişinde, yüksek bir kaidenin üzerine kurulan, aynı gün Sözcü, Aydınlık, Zaman ve Bugün gazetelerine manşet olan ve hemen ardından düzenlenen bir askeri operasyonla yıkılan Mahsum Korkmaz’ın heykelini oraya kim dikti? Bu hadiseyle ilgili sorulabilecek en önemli iki sorudan biri budur. Sorunun tek bir muhatabı yoktur. Heykeltıraşı bilinmeyen, Mahsum Korkmaz’ın artık neredeyse hemen her örgüt mensubunun evinde bulunan fotoğrafına bakılarak yapılan heykel, gerçeğe epey yakın. Diyarbakır’da yapılmış.
Dikilen yerin de özel bir durumu var. Dağ başında denebilecek bir köy burası. Bu mıntıka, şu anda sınır dışına çıkmamış PKK’lıların önemli üs alanlarından. Eylem yapmayan, şimdilik sınır dışına da çıkmaya niyeti olmayanlar çözüm sürecinin başladığı günden beri orada bir yığın faaliyet içine girmişler. Bir kısmı köylüleri kooperatifleşmeye teşvik ederken, bir kısmı da yıllardan beri dağlarda öldürülmüş olan arkadaşlarının cesetlerini bir araya toplamış. Köyün Serkis mıntıkasında “Şehitlik” adını verdikleri bir mezarlık inşa etmişler önce. Sonra o yörede vakti zamanında öldürülmüş olan 280 militanın cesetlerini bulundukları yerlerden alıp bu mezarlığa defnetmişler. Mezarlığın girişinde tek katlı bir betonarme bina inşa etmiş, sondaj kuyuları açmış, bölgeyi ağaçlandırmış ve mezarlığın civarını bir piknik alanına çevirmişler. Çocuklarının mezarlarının yerini bilmeyen aileler de “Orada benim de çocuğum yatıyor” diyerek akın akın mezarlığa gelmeye başlamış. Kısa bir süre zarfında orası onlar için kutsal bir yer haline gelmiş; adak adanan, dua okunan bir mekâna dönüşmüş.
Bu sırada mezarlığın girişine de Mahsum Korkmaz’ın bir heykelini dikme fikri örgütün aklına gelmiş. Muhtemelen bu karar sivil alanda faaliyet gösteren birimlere bildirilmiş ve yapımına böyle başlanmış.
NEDEN MAHSUM KORKMAZ?
Abdullah Öcalan’ın “Bu kazanan tarafa da bir şey kazandırmayacak bir savaştır” dediği, 1984’ün 15 Ağustos’unda Şemdinli ve Eruh’a aynı anda yapılan baskınlarla başlayan, on binlerce insanımızın canına mal olan savaşın “ilk kurşununu” atanlardan biridir Mahsum Korkmaz da ondan. 1956 Silvan doğumludur. Ailesi 1970’te Batman’a göçmüş. Örgütün öncü kadrolarından Mazlum Doğan’ın burada örgüte kattığı ilk isim. 1975-80 arasında Batman’ı ilçe ilçe, köy köy dolaşmış. 1980’de Lübnan’a giden ilk örgüt üyesi odur. O dönemde kurulan HRK’nın (Hêzên Rizgariya Kurdistan-Kürdistan Bağımsızlık Güçleri) ilk komutanıdır. 28 Mart 1986’da 24 kişilik bir keşif grubuyla gittiği Gabar Dağı’nda pusuya düşerek öldürülmüştür. Öcalan, Mahsum Korkmaz’ın bazı örgüt liderlerinin köy basarak çoluk çocuk demeden bir yığın insanı katletmelerine karşı çıktığı için arkadaşları tarafından öldürüldüğüne inanır. Anayasa Mahkemesi tarafından yakın bir zamanda yayını serbest bırakılan “Kürdistan Devrim Manifestosu” adlı kitabında Öcalan, PKK içindeki çeteleşmeye dikkat çekerek şunları söylüyor:
“Bu tehlikeye ilk defa Mahsum Korkmaz dikkat çekmişti... Kemal Pir’in talihsiz yakalanması gibi Mahsum’un da bana göre hâlâ aydınlatılmayı bekleyen şahadeti hamlenin başarı şansını zayıflatıyordu...” (s.303) Aynı konudan bahisle bir başka yerde de şunları söylüyor:
“Mahsum’un içten suikastla öldürülmüş olabileceği güçlü bir olasılık olarak düşündürmektedir.” (s.331)
Öldürüldüğünde haberleri manşetlere çıkan, devletin “Biz öldürdük”, Öcalan’ın “İç suikast kurbanıdır” dediği Mahsum Korkmaz’ın adı, daha sonra Bekaa’daki bir örgüt kampına verildi.
Yıllar sonra Öcalan’ın “30 yıllık savaşın demokratik müzakereyle sonuçlanma aşamasına geldiğini” duyurduğu günlerde Mahsum Korkmaz bu kez heykeliyle çıktı karşımıza.
Şimdi bir soru daha soralım: Yıkıldıktan sonra postallarıyla heykelin üzerinde poz veren ve yüzleri kapatılmış olan askerlerin fotoğraflarını kim çekti, heykelin dikildiğini ilk haber veren gazete ve televizyonlara kim gönderdi?
