Şirin Tekeli'yi anarken...
Kadınlar vardır, kadınlar vardır... Kadınlar her yerde... Geçen hafta içinde kaybettiğimiz akademisyen, feminist aktivist, çevirmen ve yazar Şirin Tekeli var olmasaydı Türkiye’nin farklı kadınları bu kadar basit ama bir o kadar da zor hayata geçirilen bu cümleleri kuramazdı. 17 Haziran günü hayatına dokunduğu pek çok kadın gibi ben de İstanbul’da kurucuları arasında bulunduğu Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı’nda Şirin Tekeli’yi anma etkinliğine katıldım.
73 yıllık hayatı boyunca bizlere o kadar çok kurum, dernek, eser, kadın örgütlenme modeli, çeviri ve bakış açısı kazandırmış ki akademisyenlerden, gazeteciler, sivil toplum liderleri ve genç kadınlara kadar onu şahsen tanıyan tanımayan belki de yüze yakın kadın etkinliğin yapıldığı salona doldu ve koridorlara taştı. Şirin Tekeli ile şahsen hiç tanışmamış olsam da kurucu başkanı olduğu Kadın Adayları Destekleme Derneği – Ka.Der’e onun eserleri yüzünden üye oldum.
YAŞAMIYLA GÖSTERDİ
Tekeli, benim gibi pek çok genç akademisyene sadece kitaplara ve kapalı odalara tıkılıp kalmamız gerektiğini, bilgilerimizi aktivizme döküp insanların hayatlarına dokunmanın önemini kendi yaşamıyla gösterdi. Benim doğduğum yıl kendi deyimiyle “feminist militan” olmaya başlamış, kadınların akademide bir araştırma konusu olarak var olmasını sağlayan akademik çalışmalar yapmış ardından da Medeni Kanunun değişmesi ve CEDAW sözleşmesinin imzalanması için kampanyalara katılmıştı.
Anma töreninde konuşan akademisyen arkadaşlarından Fatmagül Berktay, Tekeli’den bahsederken onu bir kamusal aydın olarak değerlendirmemiz gerektiğinin altını çizdi. Yapmış olduğu çalışmalarla demokrasi, akademi ve sivil toplum arasındaki bağın kurulmasında öncü bir rol oynamış bir birey olarak sadece kadın haklarına dikkat çekmedi, aslında bir paradigma değişikliği yarattı. Kadınların düzen, hak ve adalet mücadeleleriyle ilgili yaptığı çalışmalar en önemli katkılar arasındadır.
DİLİMİZE KAZANDIRDI
Uzun yıllar birlikte çalışmalar yaptığı Meryem Koray da Tekeli’nin her zaman “bulunduğumuz dünyadan daha iyi bir dünya bırakmak” inancıyla çalıştığının altını çizdi. Yurtdışında doktorasını bitirip Türkiye’ye döndüğü günden itibaren kadınlarla ilgili akademik bilgi üretimine katkıda bulunarak, kadın sığınma evlerinin kurulmasında öncü olarak, kadın kimliğinin ve bedeninin kadına ait olduğunun altını çizerek, kadın derneklerini kurarak, Türkçe’ye çevrilmemiş yabancı eserleri dilimize kazandırarak ve genç kadınların önünü açarak Şirin Tekeli bizi içine doğduğu sistemden çok daha iyi bir düzene bıraktı.
Kadınlar vardır, kadınlar her yerde... Bu cümleleri kurmak için kadını önce bir birey olarak var etmek gerekir – işte Şirin Tekeli de Türkiye’de bizler için bunu yaptı.
