9 ayda 440 bin şikâyet!
Tüketici şikâyetlerine baktığımızda, yıllık rakam 500 binin altına düşmüyor. Bu sebeple de bakanlık konuyu hem sürekli gündemde tutuyor, hem de yeni düzenlemeler yapıyor. Geçen hafta bu konuyu inceleyip “Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun değiştirilmeden, Tüketici Hakem Heyetlerinin yeniden yapılandırılması halinde istenilen neticelerin alınması mümkün mü?” diye sormuştum. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’ndan yazıma detaylı bir cevap geldi. Anladığım kadarıyla, Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci ve ekibi, bu konunun üzerine gitmeye devam edecek. Tüketicinin tam anlamıyla bilinçlenmesi ve tacirlerin de her şeyi şikâyetle değil, basiretleriyle düzeltmeleri sağlanıncaya dek mücadele sürecek. Ancak işin bir tarafında yine de müeyyidelerin olması şart. Aynı ürün hakkında yüzlerce şikâyet olmasına rağmen, bu tarz konular halen daha Tüketici Hakem Heyetlerinde çözülmeye çalışılırsa, bu tacirlerin apaçık bir istismarı değil midir? Ciddi ceza gerektirmez mi? Batı’da tüketici haklarına riayet edilmesinin asıl sebebi de ağır cezai müeyyidelerdir. Türkiye’de bu eksikliğin de giderilmesi gerekmez mi?
Bakanlıktan gelen cevapta ilginç detaylar söz konusu. Mesela 2017 yılının ilk 9 ayına ilişkin istatistiklere bakıldığında, Tüketici Hakem Heyetlerine toplam 440.193 adet başvuru yönlendirilmiş. Başvurulara konu olan uyuşmazlıkların maddi tutarı 288 milyon 910 bin TL. Geçen yıldan devreden başvurularla birlikte bu yılın ilk 9 ayında yaklaşık 476 bin adet uyuşmazlık karara bağlanmış. Uyuşmazlıkların 370 bin adedi tüketicilerin lehine, 97 bini ise aleyhlerine gerçekleşmiş.
TÜKETİCİYİ ALDATANLARA 1 MİLYARLIK CEZA
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, 28 Mayıs 2014 ile 1 Kasım 2017 arasında, kanun kapsamında yapılan abonelik sözleşmeleri, bankacılık sözleşmeleri, ön ödemeli konut satış sözleşmeleri, mesafeli sözleşmeler, işyeri dışında kurulan sözleşmeler, devre tatil sözleşmeleri, paket tur sözleşmeleri, süreli yayın promosyonları, taksitle satış sözleşmeleri, fiyat etiketi, garanti belgesi, tanıtma ve kullanma kılavuzu ve satış sonrası hizmetlere ilişkin yoğun denetimler yapmış ve tespit edilen kabahatler nedeniyle faillere, bu dönemde yaklaşık 1.1 milyar TL idari para cezası kesmiş.
*************
BOEİNG TÜRKİYE’DE STRATEJİK BÜYÜYECEK
Türk Hava Yolları (THY) ve Boeing, uzun vadeli işbirliği anlaşmasını Ocak 2016’da Seattle’da imzaladığında, işlerin bu noktaya gelebileceği ihtimaller dahilinde görünmüyordu. Çünkü anlaşmanın kapsamı sadece THY ile sınırlı değildi. Diğer kurumları da kapsayan içeriği vardı. İki dev şirket, stratejik işbirliği anlaşmasıyla, Türkiye havacılık ve uzay sanayiinin gelişimine katkı sağlamayı amaçlıyordu. Gelinen noktada Savunma Sanayii Müsteşarlığı ve başta TAI olmak üzere 100’e yakın şirketimiz bu stratejinin parçası haline dönüşmeye başladı. Üstelik iki müttefik ülke ilişkilerinin malum olduğu bir dönemde, uzun vadeli stratejik ilişkilerin temeli atılıyor. Önceden Boeing’in sadece ticari tarafıyla iş ilişkisi kurulurken, şimdi savunma ve hatta Boeing’in geçen yıl kurduğu servis hizmetleri tarafıyla da ilişkilerin sağlam gelişmesi için temeller atılıyor.
Stratejik anlaşmaya Boeing’i ikna eden THY Yönetim Kurulu Başkanı İlker Aycı ve Eylül 2015’te Boeing Türkiye Genel Müdürü ve Ülke Temsilcisi olarak göreve başlayan Ayşem Sargın’ın bu gelişmelerde ciddi emekleri var. Ayşem Sargın’a böyle bir stratejiyi neye dayanarak geliştirdiklerini sorduğumda, Boeing uçaklarının % 65’inin dış tedarik olduğuna ve Türkiye sanayisinin de otomotiv sektöründe rüştünü ispat ettiğine dikkat çekerek şunları ilave etti: “Bize düşen, iş süreçlerini, sertifikasyonu, uzun vadeli projeksiyonları Türk iş dünyasına anlatmaktı. Tabii diğer taraftan da Boeing yetkililerine Türkiye’nin durumunu doğru aktarmak gerekiyordu. Bunları başardık. Şimdi sabırla çalışıp stratejik işbirliğimizin gelişmesini görmemiz, karşılıklı faydalarını elde etmemiz gerekiyor.”
Sargın’dan öğrendiğim kadarıyla Boeing, Türkiye’de ilk defa mühendislik merkezi yani tasarım ofisi kuracak. THY Teknik ile bölgesel işbirliğine gidecek, pilot ve teknisyen eğitimi için çalışmalar yapacak. Tüm dünyada askerlerden sivillere geçen savunma sanayiindeki yeni gelişmeler çerçevesinde Boeing de Türkiye’de muhataplarıyla ortak projeler geliştirecek. Ayrıca Boeing’in ticari ve savunma iş alanı dışında geliştirdiği yeni işkolu Boeing Global Services (BGS) içinde Türkiye’de bölgesel bir merkez oluşturulması için çalışmalar yapılacak. Somut gelişmeler de var. Boeing, İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) ile uçaklar için hava filtre sistemi işbirliğinde iyi bir noktaya gelmiş. Yakında meyvelerini de toplamaya başlayabilirler. Çalışınca oluyor...
