Kar yağmadı böyle oldu
2017 yılı aralık ayında ortalama sıcaklıklar, mevsim normallerinin üzerinde gerçekleşti. Uzun yıllar aralık ayı ortalama sıcaklığı 4.8 derece iken 2017 Aralık ayı 7.1 derece oldu. İşte bu fark, başta kış lastiği satışları olmak üzere kendini kışa hazırlayan herkesin planlarını altüst etti
Aylardır dilimizde iki şey var, biri bir türlü gelmeyen kış, ikincisi bir türlü geçmeyen grip. 2017 Aralık ayında ortalama sıcaklıklar mevsim normallerinin üzerinde gerçekleşti. Uzun yıllar aralık ayı ortalama sıcaklığı 4.8 derece iken bu yıl 7.1 derece oldu.
Geç kalan kış, en başta kış lastiği satışını etkiledi. Nisan ayında yayımlanan kış lastiği ile ilgili KHK önce yüksek satış beklentisi yarattı, eylül ayında bu zorunluluğun binek araçları kapsamadığı açıklandı. Sonuç olarak bu yıl stoklarda 1.6 milyon kış lastiği kaldı.
Ilık kıştan giyim perakendesi de olumsuz etkilendi. Bahar havasında kimsenin aklına kazak, palto, mont almak gelmedi. O ürünler sezon fiyatlarıyla satılamadan indirime kaldı. Aynı dönemde herkesin dilinde bir türlü atlatılamayan grip vardı. O da sokağa çıkıp alışveriş yapma iştahını kaçırdı. Herkes zencefilli balın, direnç artıran vitaminlerin peşine düştü.
HEDEFLERDE REVİZYON
Türkiye’nin en büyük giyim perakendecisi LcWaikiki Yönetim Kurulu Başkanı Vahap Küçük, “Kışın gecikmesi, sadece kalın kazakları değil, trikoyu da gömleği de etkiledi. İnsanlar yeni bir şey almaya ihtiyaç duymadı” dedi. Öte yandan kur etkisi ve ek vergilerle bu yıl daha da yüksek fiyatlarla açılan sezon, mağazalara müşteri girişini yavaşlattı. Tüketici, alım gücüne yakın fiyatlara ancak indirimler başladığında yaklaştı. Vahap Küçük, kendi markası bünyesinde, 2017’de yüzde 30 büyüme hedeflerken bunun yüzde 25 oranında gerçekleştiğini söyledi. “12 milyar liranın üzerinde ciro yapan bir şirkette 4 puanlık fark çok önemli” dedi.
Türkiye’nin yaygın hazırgiyim zincirlerinden Koton da karsızlık krizini kalın ürünleri Doğu bölgelerine göndererek aşmaya çalıştı. Koton Satış Genel Müdür Yardımcısı Ali İleri anlattı: “Ekim ayında kasımı, kasımda aralığı, aralıkta ocak ayını bekledik. Ve havaların soğuması ocak sonunu buldu. Kalın ürünler yerine geçiş dönemi ürünlerine kayma oldu ama toplamda hacimli, satış fiyatı yüksek ürünler raflarda kaldı. Ve daha yüksek indirim oranlarıyla satılmış oldu. Tüketici belli bir yerden sonra talebini gelecek yıla ertelemeye başlıyor. 7-8 yılda bir böyle bir kış yaşıyoruz. Bizim diğer pazarımız olan Rusya’da da benzer bir trend yaşandı. Klasikler bir yana, çok moda olan bir ürünü gelecek yıla devretmek istemiyoruz. Ve onlarda daha yüksek indirimler uyguluyoruz. Bu yıl kış ha geldi ha gelecek derken büyüme tahminlerimizi sürekli revize ettik. Her yıl yüzde 30- 35 büyüyoruz.”
GEÇEN YIL KIŞ OLAN GÜNLER BU YIL BAHAR
Alttaki grafik, geçtiğimiz kış ile bu kış arasındaki ısı farklarını ortaya koyuyor. 2016 kışı verileriyle bu yılın verileri arasındaki büyük fark, bu yıl kışlık ürünlerin niçin satılmadığını da açıklıyor.
1.6 MİLYON KIŞ LASTİĞİ STOkTA KALDI, ÇOĞU DA İSTANBUL’DA
- Lastikte yenileme pazarının yüzde 22’si İstanbul’da. Ama bu yıl İstanbul’a kar yağmadı.
- Kış lastiği zorunluluğu ile ilgili nisan ayında anons edilen KHK üzerine lastikçiler ciddi stok aldı.
- Eylül ayında bakanlık, “Kış lastiği binek araçlar için zorunlu değil” deyince tüketici alımı yavaşladı.
- Tatko Lastik Grubu ortağı ve CEO’su Vedat Özçelik:Bundan sonra satılmaz
Karsızlıktan en çok etkilenen de kış lastiği sektörü oldu. Tatko Lastik Grubu ortağı ve CEO’su Vedat Özçelik ile konuştuk. Pek çok bayinin işletme sermayelerini bu ürüne bağladığını, hava sıcaklıkları yüksek gidince bazılarının lastikleri üreticilere iade etmek istediğini söyledi. Özçelik, “Tüm üreticiler geri almadı” diyerek şöyle anlattı: “Tüketicinin kış lastiği almasını tetikleyen birkaç neden var, biri iklimsel nedenler. Öte yandan Doğu’da kar yağsa da yağmasa da alıyorlar. İstanbul’da kar yağmayınca kimse lastik almıyor. Tüketicilerin çok küçük bir kısmı bu bilince sahip. Ocak ayının başında yağarsa alıyor, sonunda yağarsa almıyor. İstanbul demek Türkiye’deki yenileme pazarının yüzde 22’si demek. İstanbul’da kar yağmamasının toplam lastik pazarı üzerinde çok büyük etkisi var. Elde kalan lastikler 1 yıllık bir finansman maliyeti demek. Yüzde 17-18 faizlerin olduğu bir ortamda bir yıl boyunca bu lastiklerin tutulmasının maliyetini düşünün. Bir de depo maliyeti var. Herkesin sınırlı alanı var, yaz lastiğini alıp koyacağı yer yok. Ödemelerde sıkıntı yaşanıyor. İstanbul’a bu saaatten sonra yağacak karın da satışa faydası yok.”
ÇOK KATLI GİYİNMEK MODA OLDU
Online ticarette işleyiş farklı. Morhipo Genel Müdürü Şule Kuban anlattı. Dedi ki: “Bizde metrekare maliyeti baskısı yok. Üstelik günlük pozisyon alabiliyoruz. Sabah meteoroloji yağmur mu verdi, öğlen hemen sitede yağmurlukları öne çıkarıp ona özel kampanya yapıyoruz.”
Bir de bu yıl moda olan ‘layer’ stilinden bahsetti Kuban. Kat kat giyinmek demek. Ofisler ve evler sıcak. O nedenle gömlek ya da ince triko zaten sabit. Onun üzerine ceketler, yelekler ve montlar üst üste giyilerek gün içindeki farklı iklimlere uyum sağlanıyor. Bu da bir yerde perakendeciler için avantaj olmuş. Şule Kuban’a geçtiğimiz günlerde yayınladıkları iade istatistiklerini de sordum. “En çok iade leopar desenlerde oluyor” diye bir sonuç çıkmıştı. Normalde iade oranı yüzde 20’lerin altındayken leopar desende yüzde 25’lere çıkıyormuş. “Çünkü” dedi Kuban: “Leopar, siyah pantolon, çizgili gömlek gibi uyanıp üzerinize geçireceğiniz bir şey değil. Full olmak, saçınızın, makyajınızın, hepsinin yerli yerinde olması gerekiyor.”
‘HATIR İÇİN AÇILAN MAĞAZALARI KAPADIK’
Mango Türkiye Genel Müdürü Sezai Eren de “Uzun yıllar aralık ayı ortalaması 4.8 derece iken bu yıl 7.1 oldu. Elbette bütün kışlık satışlar indirim dönemine kaldı. Biz her yıl aralık ortasında indirime giriyoruz. Öte yandan genel olarak çok büyük finansal risklere girmeden çalışan bir firmayız. Bir dönem bazı alışveriş merkezlerinde hatır için açtığımız mağazalar vardı, onların verimsiz olanlarını kapattık. Öte yandan yenilerini de açıyoruz, Çorum’da açtık, İstanbul Cevahir Alışveriş Merkezi ve Forum İstanbul’u yeni konsepte göre düzenledik. Böyle şeyler yaparak verimsizlikten kurtuluyoruz” dedi.
