Kolesterol riskini spor yaparak azaltabilirsiniz

Kolesterol, vücudumuzdaki tüm hücrelerin zarlarını oluşturan temel maddedir. Kolesterol olmazsa ne hücre olur ne de hayat. Ayrıca tüm enzim ve hormonların da esas maddesi kolesteroldür. Kanımızdaki kolesterolün büyük bir kısmı karaciğer tarafından sentez edilir, az kısmı ise doğrudan besinlerle alınır. Kolesterol içeren besinlerin hepsi hayvansal besinlerdir yani et ve süt ürünleridir. Sebze, meyve ve tahıllarda kolesterol yoktur.

-Neden yükselir?

Kolesterol yüksekliğinin en başta gelen nedeni fazlaca sentez edilmesidir. Fazla üretimin en büyük nedeni ise genetik etkenlerdir. Diğer ve daha az görülen sebep ise kolesterol değeri yüksek olan besin maddelerini fazla tüketilmesidir. Ayrıca bazı hastalıklar da yükselmesine neden olur. Sebep olan hastalıklar; diyabet, hipotiroidi ve kronik böbrek yetmezliğidir.

——

LDL ve HDL kolesterol nedir?

Karaciğerde sentez edilen kolesterol, kan dolaşımı ile hücrelere taşınır. Bu taşıma işini gerçekleştiren proteinlere lipoprotein adı verilir. Lipoproteinlerin LDL ve HDL olmak üzere iki formu vardır. LDL, düşük dansiteli lipoprotein, HDL ise yüksek dansiteli lipoprotein demektir. LDL kolesterol, düşük dansiteli (yoğunluklu) lipoprotein ile taşınan kolesterol demektir. Kötü kolesterol olarak da bilinir. LDL'nin kötü şöhreti damar tıkayıcı özelliğinden gelir.

—

Çaya, çorbaya statin olmaz

-LDL kolesterol mutlaka düşürülmeli mi?

Hayır, mutlak düşürülmeli diye bir şey yoktur. Yükseldiği yerde “indirin LDL’yi!” demek abartıdır. LDL’yi düşürme kararı, taşıdığınız risk düzeyine göre doktorunuz tarafından verilir.

-Kimler yüksek risklidir?

Her kolesterolü yüksek olana ilaç önermiyoruz. Çaya, çorbaya statin olmaz! İlaç tedavisini koruyucu önlemlere rağmen kolesterolü düşmeyen, yüksek riski olan kişilerde tercih ediyoruz. Hipertansiyon, obezite, diyabet ve birinci derece yakınlarında kalp-damar hastalığı olanlar yüksek riskli olup tedavi gerektirirler.

——

Kan yağlarınızı kontrol ettirin

Ne yapmalıyız?

-Doymuş yağlardan uzak durun

-Lifli besinler tüketin

-Fazla kilolardan kurtulun

-Sigarayı bırakın

-Spor yapın

-Kan yağlarınızı kontrol ettirin

—

İYİ ŞÖHRETİ VAR

HDL kolesterol, yüksek dansiteli (yoğunluklu) lipoprotein ile taşınan kolesterol demektir. İyi kolesterol olarak da bilinir. HDL kolesterol LDL kolesterol gibi damarlarda birikmediği gibi LDL kolesterolü de önüne katarak silip süpürür. HDL’nin iyi şöhreti buradan gelir. HDL kolesterolü yüksek olanlarda kalp damar hastalıklarının daha az görülmesi LDL kolesterolü süpürüp temizleme işlevinden ötürüdür. HDL kolesterol düzeyi erkeklerde 50 mg/dL, kadınlarda 40 mg/dL nin üstünde olmalıdır. Yüksek riski olan kişilerde LDL kolesterol düzeyi 100 mg/dL altında, orta riski olanlarda 130 mg/dl altında, riski az olanlarda ise 160 mg/dL altında olmalıdır.

—

Yükselmesine sebep olan ilaçlar

-Diüretikler

-Beta blokerler

-Anabolizanlar

-Antipsikotikler