İzmir modeli
Son yıllarda İzmir’de gerçekleştirilen en önemli proje size göre nedir? ‘Hiç öyle bir projeye rastlamadım’ diyen karamsarları bir kenara bırakalım, şahsen açık ara ‘tarımsal kalkınma projeleri’ derim. Hiç küçümsemeyiniz! Şaka değil, köyden kente göç İzmir’de tersine çevrildi.
*
Okul hayatımız ‘tarımda kendi kendine yetebilen 7 ülkeden biriyiz’i ezberlemekle geçti şimdi, 104 ülkeden tarım ithalatı yapıyoruz! Bırak kendini doyurmayı hayvanlarımızı doyuramıyoruz. Hoş artık hayvanları da ithal ediyoruz. Ayçiçeğini Rusya, buğdayı ABD, arpayı Ukrayna, mercimeği Kanada, mısırı Arjantin, baklayı İtalya, nohutu Meksika, sarımsağı Çin, pamuğu Yunanistan ithal ediyoruz. Milli yemeğimiz, o çok sevdiğiniz kuru fasulye ise İran’dan. Turşuluk hıyarı bile ABD’den getiriyoruz iyi mi...
Diplomatik ilişkilerimiz zayıflıyor olabilir ama dünya ile kurduğumuz ticari ilişkiler kimseler de yok. Birleşmiş Milletler’den alım yapıyor gibiyiz!
*
Kırsalın sorunları çözülmeden kentlerin sorunlarının çözülemeyeceği ilkesinden hareketle İzmir Büyükşehir Belediyesi gaza bastı ve kooperatifler eliyle birçok proje gerçekleşti.
10 yılda Türkiye genelinde tarımsal gelişme oranı yüzed 2.1 iken İzmir’de yüzde 5.3 olarak gerçekleşti.
Bayındır’dan çiçek alımları çiçek üreticilerini, meyve fidanları alımı Ödemiş Bademli Kooperatifini güçlendirdi. Desteklerle Kiraz İğdeli Kooperatifi peynir alanında uzmanlaştı ve raflarda aranan ürün haline geldi.
Okullara alınan sütlerin temin edildiği Tire Süt Kooperatifi, B.M. FAO tarafından “Dünyaya Örnek Kırsal Kalkınma Modeli” seçilerek “Üreticiyi Koruma” ödülü aldı. Seferihisar Gödence, Urla Bademler gibi birçok kooperatif kalkınarak kendi tesislerini kurdu. Sadece üretici değil, güvenli gıdaya ulaşma yolu bulan tüketici de korunuyor. Bu çalışmalarla farklı bir model oldu ve artık adı tarımda ‘İzmir Modeli’ denendi, başarısı tespit edildi.
*
Bu potansiyeli birilerinin mutlaka değerlendirmesi gerektiğini düşünürken, beklediğim ivme İzmir Tarım Grubu Başkanı ve Tire Süt Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Eskiyörük’ten geldi. Türk tarım politikalarına ışık tutacak İzmir Modeli’ni ulusala taşımak için kolları sıvadı Mahmut Başkan.
*
Her gün olumsuz sonuçları konuşmak yerine, devrim yaratacak nitelikte stratejileri konuşmak istiyorsak, işte fırsat. Türkiye’nin kooperatifleşmeye taş koyarak en az yarım asrı kaybettiği politikaları değiştirmek için İzmir göğsünü gere gere ‘ben varım’ diyor.
