Habertürk
    Takipde Kalın!
      Günlük gelişmeleri takip edebilmek için habertürk uygulamasını indirin

        2016 ortasındaki hain darbe girişiminden sonra hükümet ekonominin gazına olanca gücüyle bastı. Geçen yıl ve bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 7.4 gibi yüksek bir büyüme yakaladık.

        - Büyümenin getirdiği katkı yanında hükümet istihdam seferberliği düzenledi ve bütçeden ciddi destekler sağladı ve hâlâ da sağlıyor. Geldiğimiz aşamada mevsimsel etkilerden arındırılmış verilerle istihdamda belirgin iyileşmeler sağlandı.

        - Şöyle ki mart itibarıyla son bir yılda 1 milyon 22 bin istihdam yaratıldı ve 28 milyon 877 bin çalışana ulaşıldı. İstihdamdaki bir yıllık artış 3.7 puan.

        - İşgücü piyasasına 599 bin katılım olunca işsiz sayısı 423 bin kişi azaldı. Bir yılda yüzde 12’lik azalma aynı zamanda her 10 işsizden birinin iş bulması demek. İşsiz sayısı 3 milyon 597 binden 3 milyon 174 bine geriledi.

        - İşsizlik oranı son bir yılda yüzde 11.4’ten yüzde 9.9’a indi ve 1.5 puan düştü.

        - Tarımdışı işsizlikte düşüş daha fazlaydı. Yüzde 13.6’dan yüzde 11.7’ye inen tarımdışı işsizlik bir yılda 1.9 puan azaldı.

        - İşsizlikteki asıl azalma genç nüfus işsizliğinde 3.7 puanla gerçekleşti. Bu grupta yüzde 21.8 ile çok yüksek olan işsizlik bir yılda yüzde 18.1’e geriledi. Özellikle çırak ve stajerlik için bütçeden verilen desteklerin katkısını burada gördük.

        - İstihdamda yakalanan pozitif gidişin mart ayında durduğu dikkati çekiyor. Nisan rakamları açıklandığında yatay gidişin devamını görebiliriz. Çünkü bu ayda da ekonomi açısından ters bir durum yaşanmadı. Seçim kararı nisan ayının ikinci yarısında verildi.

        - Üretimde kırılmanın yaşandığı ay mayıstı. Kur sıçramasının etkisiyle öncü veri olan İmalat Sanayii Satınalma Endeksi yüzde 46’dan yüzde 43’e sert geriledi. Sanayide başlayan bu kırılmanın ulaştırmadan ticarete kadar uzanan etkileri ile istihdamda mevsimsel etkilerden arındırılmış olarak mayıstan itibaren bozulma başlayabilir.

        ***********

        ENFLASYONU, CARİ AÇIĞI VE BÜTÇEYİ BOZDUK

        - Bir yılda bir milyon istihdam yaratıldı da neyin karşılığında? Büyümeyle birlikte ithalat da patladı ve cari açık 57 milyar dolarla mart ayında GSYH’nin yüzde 6.5’ine yükseldi. Bir yıl gibi bir sürede yüzde 3.8’den yüzde 6.5’e çıkış çok sert bir yükseliş. Döviz kurlarında meydana gelen kabarmanın, yüksek bir faiz artışı yapılmasına karşılık hâlâ sürmesinde temel neden bu.

        - Yüksek büyüme istihdam yaratıyor, bu da gayet iyi bir gelişme. Ama yüksek büyüme ile yüksek istihdam artışı aynı zamanda gelir elde etmek ve harcamaları artırmak demek. Bu da satıcıların mal ve hizmetlerine rahatça zam yapması anlamına geliyor. Kaldı ki döviz kurlarındaki artışın maliyet kanalıyla fiyatlara baskı yaptığı da açık. Sonuçta tüketici fiyatları çift haneli rakamlara yükseldi ve yüzde 10’un üzerindeki seyir sürüyor.

        - İstihdam yaratılmasının bir yükü de bütçeye. Büyümeyi azamileştirmek için zaten vergi teşvikleri uygulandı, bütçe gelir yönüyle zayıfladı. Üzerine istihdam teşvikleri de geldi. Dün açıklanan mayıs ayı bütçe rakamları da bozulmayı ortaya koyuyor. Faiz dışı giderlerin 5 ayda yüzde 20.8 artması yüzde 6.39’luk tüketici enflasyonunun üç katı düzeyinde. Buna karşılık bütçe gelirleri yüzde 18.3 artınca ortaya bütçe açığının büyümesi çıktı. 9 milyar liralık açık artışı bütçe açığını yüzde 78 büyüttü ve 11.5 milyardan 20.5 milyara yükseltti. Faiz dışı fazlada aynı şekilde yüzde 23’lük azalma meydana geldi.

        - Büyüme ve istihdamı azamileştirirken; enflasyonu, döviz dengesi ile bütçe dengesini bozduk. Bozulan dengelerin düzeltilmesi ise seçim sonrasının en önemli ekonomi gündemi.

        Yazı Boyutu

        Diğer Yazılar