Bir günlük düğün bayram
Türkiye en önemli seçime doğru hızla ilerliyor. Önemi ülkenin yönetim yapısının seçimle değişecek olmasından kaynaklanıyor. Cumhurbaşkanlığını kazanan her şeyi kazanacak.
- Normal zamanına 1.5 yıl varken seçimleri iki ay sonraya çektik ve 1.5 yıla yayılan belirsizlik dönemini çok kısalttığımızdan, piyasalar geçici olarak rahatladı. Türkiye olarak sanki uzun sürecek yüksek riskli dönemi kısalttık. TCMB’nin gelecek hafta faiz konusunda inisiyatif alacağı beklentisi de yardım etti, seçimin ilanı ile bir günlüğüne düğün bayram ettik.
- Piyasalardaki pozitif hava geçici çünkü ekonominin reel tarafında aynı coşku yok. Bitişikte yer alan şubat ayı itibarıyla konut fiyatlarının enflasyondan arındırılmış son bir yıllık artışı durgunluğa işaret ediyor. İstanbul yüzde 4.6, Ankara yüzde 3.5 azalırken, Türkiye ortalaması yüzde 0.2 düştü. Konut hanehalkının en önemli varlığı ve en büyük harcaması ya da yatırımı. Konutta bir durgunluk başlamışsa, bu reel ekonominin gerçek durumunu yansıtıyor demektir.
- 2016 ortasında tepe yaptıktan sonra konut sektöründe başlayan durgunluk ve gerileme çeşitli teşvik ve kampanyalarla önlenmeye çalışılıyor. Ancak nehri tersine akıtmak mümkün değil. Fiyatı şişmiş, fiyat kira oranı kopmuş kentlerin, bölgelerin, projelerin fiyatları reel anlamda gerilemeyi sürdürecek. Çünkü bu tanımladığımız alan içinde artık konuta yatırımın matematiği tutmuyor. Fiyat şişkinliği olmayan kentler ve bölgeler ise zaten canlılığını koruyor.
- Mortgage ile konut alma eğilimi de faizlerin yüksekliğinden dolayı zorlaştı. Konut faizleri yüzde 15 ile zaten krediler içinde en düşük faizler. Aynı bankalar mevduata yüzde 14-15 faiz veriyor. Normal ticari kredi faizleri yüzde 20. Türkiye’de enflasyon yüksek ve yurtdışı faizler yükselme eğiliminde. Bu konuda alınabilecek tek yol enflasyonu kalıcı olarak düşürmekten geçiyor.
- Enflasyonu düşürmek de öncelikle döviz kurunu geriletmeye bağlı. Ancak o zaman da yüksek cari açığı ve ithalatı azdırırız. Petrol ve enerji fiyatları ise durmuyor. Brent petrolün fiyatı dün 74 doların üzerine çıktı. Belirtelim ki IMF de bu yıl için petrol fiyatlarında ortalama bazda yüzde 18 artış bekliyor.
