Habertürk
    Takipde Kalın!
      Günlük gelişmeleri takip edebilmek için habertürk uygulamasını indirin

        Türkiye piyasaları sonbahara girerken Kuzey Irak Kürdistan Bölgesi’nin bağımsızlık referandumuyla karşılaştı ve dünya piyasalarından negatif ayrışmaya başladı. Üç gün sonra yapılacak referandumdan büyük olasılıkla evet çıkacak. Devamında ise Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın deyimiyle “bölgede uzun sürecek bir çatışma süreci” başlayabilir.

        - Dünyada ise FED’in eylül toplantısından çıkan sonuç, küresel piyasaları destekleyici ve sürükleyici değil. Doları güçlendirici, gelişmekte olan ülke paralarını zayıflatıcı nitelikte. Çünkü piyasalar tam olarak FED’in aralık ayını faiz artırmadan pas geçeceğini, gelecek yılın ilk aylarında kasırgaların ekonomi üzerindeki bozucu etkilerini izleyeceğini, yaz ayları geldiğinde ise ABD’de kasım ayında yapılacak ara seçimlerin ve siyasi gelişmelerin baskın hale geleceğini, muhtemelen bir yılı faiz artırmadan geçireceğini fiyatlıyordu. Şimdi FED’in gösterdiği şahince niyetle ters köşeye yatmış gibi.

        - Aslında FED eylül toplantısında faize dokunmadı ve beklendiği gibi yüzde 1-1.25 aralığında bıraktı. Ama aralık ayını pas geçmeyeceğinin güçlü bir işaretini verdi. Haziran toplantısında FED’in 8 üyesi aralıkta faiz artırımı beklerken, bu sayı eylül toplantısında 11’e çıktı. 2018 yılı için de 3 faiz artırımı bekleniyor. Ortaya konulan bu niyetin ardından yüzde 20’lere inmiş olan aralık faiz artırım ihtimali yeniden yüzde 60’ın üzerine çıktı.

        - Gerçi aralık ayındaki toplantı tarihi geldiğinde FED ne yapar, o ayrı bir konu. Şartlar değişmiş olabilir, FED’in niyeti değişmiş olabilir. Hatta Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Bülent Gedikli’nin belirttiği gibi, faiz artıramıyor ama bu yolla yönlendirme de yapmak istiyor olabilir.

        - FED’in bilanço küçültme kararı da bekleniyordu. 9 yılın ardından alınan kararla her ay ve giderek artan tutarda bilanço küçültülecek. 800 milyar dolardan 4.5 trilyon dolara gelen ve buradan 2.5 trilyon dolara indirilmesi beklenen bilanço küçülme süreci yıllarca devam edecek. Etkisi de zaman içinde uygulanma dozuna ve diğer büyük merkez bankalarının da kervana katılmasıyla görülebilecek. Karar, beklendiği, piyasalar hazırlandığı ve etkisi de zaman içinde görüleceğinden, 2013 yılındaki FED açıklamasında olduğu gibi, şok etkisi yapmadı. Ancak önce parasal genişlemenin durdurulması, ardından faiz artırımları ve şimdi de bilanço daraltılmasına gidilmesi ile olağanüstü bir dönemin son aşamasına geçilmiş oluyor.

        - Bütün bu gelişmelere karşılık FED’in faiz artırım niyeti ve şahince tutumu küresel piyasalarda ve Türkiye’de belli sarsıntılar da yaptı. ABD 2 yıllık hazine tahvilinin faizi yüzde 1.45’e çıkarak 9 yılın en yükseğine vardı. 10 yıllık faizler de 2.27’ye yükseldi. Dolar gelişen ülke paralarına ve Euro’ya karşı yüzde 1.2 değerlendi. Altın ise doların değerlenmesi sonucu yüzde 1.3 değer kaybetti.

        **************

        BİLANÇO DARALTMA KADEMELİ VE TAHMİN EDİLEBİLİR OLACAK

        Toplantıya ilişkin kararın açıklanması ve FED Başkanı Janet Yellen’in konuşması sırasında dolar, TL karşısında 3.4757’den 3.5180’e kadar yükseldi ve sonra hafifçe geri geldi. Doların TL’ye karşı ilk tepkisi yüzde 1.3 oranında artıştı.

        FED Başkanı Janet Yellen faiz kararı sonrası basın toplantısında, “bankanın bilanço daraltmasının kademeli ve tahmin edilebilir” olacağını söyledi. Yellen özetle şu mesajları verdi:

        - Toparlanma güçlü yolda, reel ekonomide görünüme güvenimiz tam. Gelecek yıllarda ılımlı büyüme sürecek. Ekonominin aşırı ısınmaması konusunda dikkatli olmalıyız.

        - Tüketici gelirleri, düzelmekte olan işgücü piyasasından olumlu etkileniyor.

        - İşletme yatırımları ve ihracatta, daha güçlü küresel ekonomiye bağlı olarak bir artış gözlemleniyor.

        - İşgücü piyasası dengeye kavuştu ve ilerleyen zamanlarda daha da güçlenebilir.

        - Enflasyon hedeflenen yüzde 2 seviyesinin bir süredir altında. Bu durumun geçici olduğunu düşünüyoruz. Enflasyonun yukarı yönlü hareket etmesini ve yüzde 2 seviyesinin etrafında dengeye kavuşmasını bekliyoruz. Ekonomik gidişata göre faiz artırımları kademeli olacak. Düşük enflasyonun devam etmesi durumunda ise para politikasında elbette değişikliğe gidebiliriz.

        - Ekonomik toparlanma güçlü bir yolda ilerliyor. Geçtiğimiz günlerde yaşanan kasırgaların, ekonomiye ciddi bir etkisi olmayacak. Kasırgaların etkisiyle benzin fiyatlarındaki yükselişin enflasyonu artırıcı bir etkisi olsa da, bu geçici olacak.

        Yazı Boyutu

        Diğer Yazılar