Polis üniversiteliyi arayamayacak!

GÖNÜL KARAKUŞ / AHT

İstanbul Üniversitesi'ne bağlı Fatih ilçesi sınırları içerisinde kalan fakülte, yüksekokul ve diğer idari binalarının giriş ile yakın çevresinde polise öğrencileri 1 yıl arama izni veren mahkeme kararı, bir üst mahkeme tarafından iptal edildi.

İstanbul 1. Sulh Ceza Mahkemesi, geçtiğimiz yıl 30 Kasım günü verdiği ön arama kararıyla, 1 Aralık 2010 ile 30 Kasım 2011 tarihleri arasında polise, söz konusu fakülte, yüksekokul ve diğer idari binaların girişi ile çevresinde öğrencileri istediği an arama yetkisine kazandırdı. Arama kararında polisin özel evraklardan otomobillere kadar herşeyi arayabileceği bildirildi. Karara, 5 üniversite öğrencisi ise avukatları aracılığıyla bir üst mahkemeye itiraz etti. İstanbul 12. Asliye Ceza Mahkemesi, üst mahkeme sıfatıyla itirazı kabul ederek önleme arama kararını iptal etti. Konuya ilişkin Anayasa, yasa ve yönetmelik hükümlerinin inecelendiği ve bunların birlikte değerlendirildiği belirtilen kararda, "Burada temel hak ve özgürlüklerin anayasa ve yasaların aksine yönetmelikle sınırlandırılması gibi bir uygulamanın da ortaya çıkabileceği anlaşılmaktadır. Ancak hakim tarafından yasalara, anayasaya, Uluslararası sözleşmelere, temel hak ve özgürlüklere aykırı bir önleme kararı verilebileceği elbette düşünülemez" denildi. İstanbul Üniversitesi'nde güvenliği tehdit edici faaliyetlerin neler olduğunun arama kararında açıklanmadığı, tehlike ve önlenmesi amaçlanan suçun ne olduğunun belli olmadığı kaydedilen kararda 'dayanak' bulunmadığı bildirildi.

İSTANBUL'DA OLAĞANÜSTÜ HAL UYGULAMASI YOK

İstanbul'da olağan yürürlükteki rejimin uygulandığı, olağan üstü hal veya sıkıyönetim uygulaması yapılmadığı ifade edilen kararda, milli güvenlik ve kamu düzenini sarsıcı somut olayların belgelendirilmediği de bildirildi.

ANAYASAYA AYKIRI

Adli ve önleme aramaları yönetmeliğinde önleme araması kararının süresine ilişkin bir sınırlama yer almadığı buna karşın bu iznin 1 ay, 6 ay ve 1 yıl gibi keyfi sürelerde verileyemeceği vurgulanan kararda "Önleme araması özel hayatın gizliliği ilkesine etki eden bir işlem sonucunu doğurmaktadır. Bu nedenle sınırlı ve ölçülü olmak zorundadır, herhangi bir ceza soruşturma aşamasında bile şüphelilerin ev ve aracında bir defaya mahsus arama izni verilip arama dahi sınırlı ve belirli bir zamanda yapılırken, somut bir suçun şüphelisi olmayan, sadece önleme aramasına maruz bırakılan kişiler hakkında bir yıl gibi uzunca sayılabilecek bir süre ile onların herhalde aranabileceklerine ilişkin bir kararın verilmesi, hakimin karar verme yetkisinin devri anlamına gelebileceği gibi Anayasa ile yasaların özüne de uygun düşmeyecektir" denildi.