Habertürk
    Takipde Kalın!
      Günlük gelişmeleri takip edebilmek için habertürk uygulamasını indirin
        Haberler Dünya Avrupa Berlin Duvarı'nın yıkılışının 28. yılı
        • 1

          Almanya, Doğu Berlin ile Batı Berlin'i birbirinden ayıran ve 'utanç duvarı' olarak isimlendirilen Berlin Duvarı'nın yıkılışının 28. yılı kutlamalarını yaparken doğu ile batı arasındaki zihinlerdeki duvarların yıkılmadığı ortaya çıktı.

        • 2

          İki Almanya'nın birleşme protokolünde, Doğu Alman kamu çalışanlarından özellikle asker, diplomat, İstihbarat, güvenlik, siyaset ve birçok alanda görevli 500 bin çalışanın işine son verilmesine rağmen hala iki toplum arasında farklı bakış açısı değişmedi.

        • 3

          Son yapılan genel seçimlerde doğu ile batı arasındaki siyasi görüş farklılığı sandığa da yansıdı. 49 yıllık Federal Almanya Cumhuriyeti tarihinde ırkçı söylemli AfD'nin, doğu eyaletlerinde birinci parti olarak çıkması ve federal meclise 80 milletvekiliyle girmesi bu durumu bir kez daha gözler önüne serdi.

        • 4

          Almanya'da duvarın yıkılışının üzerinden 28 yıl geçmesine rağmen Almanların hala Doğu ve Batı olarak derin bir ayrışma içinde olduğunu gösteriyor. Anket sonuçları, eski Doğu Almanya bölgesinde yaşayan Almanların yüzde 74'ünün, eski Batı Almanya'da yaşayanların ise yüzde 62,3'ünün halen "görünmez bir duvar" gördüğünü aktarıyor.

        • 5

          Aşırı sağcı AfD'nin doğu eyaletlerinde birinci parti olmasının ardından Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, "Almanya'yı ayıran en büyük duvar yıkıldı. Fakat 24 Eylül'de gerçekleşen seçim gösteriyor ki daha az görünür, dikenli telleri ve idam cezaları olmayan farklı duvarlar örülüyor. Bu duvarların ardından demokrasi ve temsilcilerine karşın derin bir güvensizlik beslenmektedir" diyerek zihinlerdeki duvarların var olduğu itirafında bulundu.

        • 6

          Berlin Duvarı'nın 1989 yılında yıkılmasıyla beraber Batı Almanya ve Doğu Almanya'nın yani Demokratik Alman Cumhuriyeti'nin birleşme süreci başlamış oldu. 31 Ağustos 1990'da imzalanan Birleşme Anlaşması ile birlikte birçok akademisyen, bilim insanı, güvenlik görevlisi, asker, diplomat, gazeteci ve öğretmenin görevine Doğu Alman rejimi ile bağlantıları oldukları gerekçesi ile Batı Almanya tarafından son verildi.

        • 7

          Ayrıca iki Almanya'nın birleşmesi sonrası kimlerin Doğu Alman istihbarat örgütü STASİ (Devlet Güvenlik Kurumu) için çalıştığını ve ona bilgi sağladığını bulmak için devlet daireleri (BStU) kurulmuş ve ona bağlı komisyonlar kurularak deliller eşliğinde birçok insanın işine son verilmişti.

        • 8

          Doğu Alman istihbarat örgütü STASİ'nin 1989 yılında, 91 bini kadrolu olmak üzere 110 bini ise sözleşmeli ve resmi olmayan toplam 200 binin üzerinde çalışan, 31 Mart 1990'da iki Almanya'nın birleşmesiyle işlerini kaybetti. Sadece Berlin Humboldt Üniversitesinde 5 yıl içerisinde 500 profesörün işine son verildi.

        • 9

          155 bin kişilik Doğu Alman Ordusu'nun 137 bin kişisi ordudan atıldı, 18 bin kişi ise iki yıllık deneme süresini başarıyla tamamladıktan sonra mesleklerine devam edebilme şansına sahip oldu. Ayrıca 3 bin hakimden 2 bininin iş akdine son veridi. Nüfusu 16 milyon olan Doğu Almanya'da asker, polis, okul ve devlet dairelerinde çalışan sayısı 1990 yılında yaklaşık 2,25 milyon kişiydi.

        • 10

          Almanya'nın Eisfeld şehrinde 1938 yılında dünyaya gelen Dr. Burkhart Veigel, 2012 Almanya Federal Cumhuriyeti'nin en yüksek dereceli nişanı olan Almanya Federal Cumhuriyeti Liyakat Nişanı'na layık görüldü. Berlin duvarından kaçışlara yardım eden Veigel, "Notlarım yüksek olduğu için değil o insanlara yardım etmek için doktor oldum. 1961-1971 kadar kaçış için yardım ettim. Çünkü özgürlük benim için en önemli konuydu. O insanlara, herkesin özgürlük hakkı olduğu için 9 sene yardım ettim." dedi.

        • 11

          "Benim Batı Almanya kimliğim olduğu için Doğu Berlin'den Batı Berlin'e geçebiliyordum. Ancak Batı Berlin'de bulunanlar Doğu Berlin'e geçemiyordu. Bir arkadaşım bana 'Sen iki tarafı tanıyorsun, sen yolu tarif edebilirsin. Nereye nasıl gideceklerini anlatırsın' dedi ve o gün ilk yardımımı gerçekleştirdim. Gruplar beni önce kontrol ettiler. Hemen bir gün sonra da beni aldılar. Bir günde 6 ile 10 kişiyi öbür tarafa geçiriyordum."

        • 12

          "Pasaportlarını değiştiriyorduk. Başka ülkeden gelmiş gibi gösteriyorduk ve inandırıcı olsun diye hangi aksanla konuşulduğunu öğretiyorduk. Bir hikaye uydurup onlara anlatıyorduk ki sonra bu hikayeyi kullanabilsinler. Tiyatro gibi korkmadan yapmaları lazımdı. Bu çalışma sayesinde hiçbiri korkmadan geçebildi. Bana gelince ben hiç korkmadım. Tek bir kez korktum. Orada da ölüm ile karşı karşıya gelmiştim. Kaçak yardımcılarının en iyilerinden biriydim."

        • 13

          "Yöntemlerimiz tünelden geçmek değil, arabayla geçmekti. 200 kişiyi arabayla geçirebildik. Bu yöntemi biri sızdırmış, kaldırmak zorunda kaldık. Para konusuna gelince, çoğu kişiden para aldık. Almadığımız kişiler de oldu. Yine yaşlı, erkek, kadın, hamile, çocuk bakmadık, geçirebildiğimiz kadarını geçerdik. Ailemi tehlikeye atmamak için Berlin'i terk edince bu işi bıraktık. Hiç pişman değilim yaptıklarımdan yine olsa yine yaparım." ifadelerini kullandı.

        • 14

          İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra ikiye ayrılan Almanya'da oluşan Doğu ve Batı Almanya devletlerinin yanı sıra başkent Berlin de işgal kuvvetlerince Amerikan, Fransız, İngiliz ve Sovyet bölgesi olarak dörde bölündü. Dört parçaya ayrılan Berlin daha sonra batı ittifakı yönetimleri birleştirerek batı Berlin şehrini oluşturdular. Böylelikle Doğu Berlin Sovyet kontrolünde, Batı Berlin de batı ittifakının kontrolünde kalarak şehir ikiye ayrılmış oldu.

        • 15

          1952 yılında tel örgülerle belirlenen sınır kaçışları engelleyememiş ve 270 bin kişi doğudan batı Berlin'e kaçmıştı. Berlin'i kullanarak batıya kaçanların tamamı Alman olmamakla birlikte Sovyetler Birliği güdümündeki ülke vatandaşları da Doğu Berlin'e gelerek batıya kaçtıkları da biliniyor.

        • 16

          Doğu Berlin'den batıya kaçışları engellemek için Sovyetler Birliği yönetimindeki Demokratik Almanya Cumhuriyeti Meclisi'nin aldığı bir kararla 13 Ağustos 1961'de Doğu ile Batı Berlin'i birbirinden ayıran bir duvarın yapılmasına karar verilir ve 46 kilometre uzunluğundaki duvarın inşaatına başlanır. Beş yılda tamamlanan Berlin Duvarı yapıldıktan sonra da 5 bin kişi birçok zorluğa rağmen Batı Berlin'e kaçmayı başardı.

        • 17

          1989 yılı başlarında Alman Demokratik Cumhuriyeti Hükümeti, isteyen Doğu Almanya vatandaşlarının Sovyetler Birliği dahilindeki diğer Doğu Bloğu ülkelerine geçiş yapabilmesine izin verdi. Bu iznin çıkmasıyla beraber binlerce Doğu Alman vatandaşı Polonya, Çekoslovakya, Macaristan, Yugoslavya gibi ülkelerin başkentlerine akın etti.

        • 18

          Doğu Almanya dışına giden Almanlar gittikleri ülkelerdeki Batı Alman, İngiliz, Amerikan ve Fransız büyükelçiliklerine sığınmada bulundular. Daha sonra bu sığınmacılar, özel trenlerle Doğu Bloğu dışındaki ülkelere kaçırılmaya başlandı. Doğu Almanya'ya dönmemeleri üzerine özellikle Doğu Berlin'de halk Batı Berlin'e gidebilmek için eylemlere başladı. Halkın baskısına daha fazla dayanamayan Doğu Almanya hükümeti, batıya seyahati serbest bırakarak 40 yıllık ayrılığa kısmen son vermişti.

        • 19

          Kaçışın bu kadar yoğun olduğu ve artık önüne geçilemez bir duruma geldiği Doğu Almanya'da ise duvarın yararsızlığı ve insanların hayatını nasıl etkilediği bir kere daha sorgulanmaya başlandı. Bunun üzerine 9 Kasım 1989 yılında bir basın toplantısı ile duvarın yıkılacağı ve 28 yıldır ülkeyi ortadan ikiye bölen bu karmaşaya bir son verileceği duyuruldu. Gece yarısından başlayarak barikatları ve geçiş önlemlerini kaldıran Rus askerleri, belki de Alman tarihi açısından en büyük buluşmalarından birine tanıklık etti.

        • 20

          Duvarın her iki yanından da 2. Dünya Savaşı nedeniyle birbirinden ayrılan 100 binlerce kişi, bir insan seli oluşturmuştu. Batı tarafından gelen dozerlerin gölgesinde yıllardır görüşmeyen arkadaşlar ve birbirini ilk kez gören akrabalar Alman tarih derslerinde bugün dahi okullarda okutulan büyüklükte bir günün yaşanmasına neden oldu.

        • 21

          Batıya geçmek için sınırlara akın eden Doğu Berlinliler, batıya geçmenin saatini beklemeden Berlin Duvarı'nın üzerine çıkarak duvarı çekiçlerle kırmak suretiyle 1961 yılında yapılan 1975 yılında son şekli verilen Berlin Duvarı'nı 28 yıl aradan sonra 9 Kasım 1989 yılında yıkmaya başladılar. Berlin duvarının son hali 4 yıl boyunca yapıldı. Yıkılışı ise 5 yıl sürdü.

        • 22

          186 gözetleme kulesinin bulunduğu duvarı geçerek Batı Almanya'ya ulaşmaya çalışan 138 kişi hayatını kaybetti. Duvarı geçmeye çalışırken hayatını kaybeden ilk kişi İda Siekmann, ikinci kişi de Günter Liftin oldu.

        • 23

          Berlin Duvarı'nın yıkılışı ve sınır kapılarının açılmasıyla birlikte 16 milyonluk Doğu Almanya nüfusunun 4,3 milyonu, 4 gün içinde batıya geçerek akrabalarına kavuştu.

        • 24

          43 kilometrelik duvarın kimi blok parçaları Brandenburg eyaletinde bir depoda bulunuyor, ancak duvar kalıntılarının bir kısmı başta ABD olmak üzere çeşitli ülkelere satıldı. O ülkelerde birbirinden farklı amaçlı mekanlarda sergileniyor. Berlin Duvarı'nın parçaları hatıra olarak Berlin'de satışa sunuluyor.

        • 25

          Berlin Duvarı'nın yıkılması ve ardından Doğu Bloku'nun çözülmesiyle, "tarihin en önemli barış projesi" olarak nitelenen Avrupa Birliği (AB) doğuya genişledi.

        • 26

          Doğu ve Batı Almanya'nın birleşmesi, her yıl 3 Ekim'de yapılan resmi törenlerle kutlanıyor. Resmi tatil olan 3 Ekim'deki törenlere tüm devlet erkanı katılıyor. Birleşmenin, aslında Berlin Duvarı'nın yıkıldığı 9 Kasım'da yapılması gerekiyor. Ancak 1938'de Nazilerin Yahudilere ait ev, iş yeri ve sinagoglara saldırı düzenlediği 9 Kasım, tarihe Kristal Gece olarak geçtiği için birleşme günü olarak kutlanmıyor. 9 Kasım'da Berlin Duvarı'nın yıkılışı nedeniyle küçük bir tören düzenleniyor ve o dönemde hayatını kaybedenler anılıyor.

        • 27
        • 28
        • 29
        • 30
        • 31
        Yazı Boyutu

        GÜNÜN ÖNEMLİ MANŞETLERİ

        Habertürk Anasayfa