SGK’ya fazladan yatırılan primi alabilirsiniz
Birden fazla iş yerinde çalışanların sosyal sigorta primleri işverenlerince ayrı ayrı yatırılıyor. Sosyal Güvenlik Kurumu, asgari ücretin 7.5 katı üzerindeki kazançlar için yatırılan primleri emeklilikte dikkate almıyor. Peki çalışanlar bu primleri nasıl geri alabilir? Habertürk'ten Ahmet Kıvanç, SGK'ya fazladan yatırılan primler ile ilgili merak edilenleri yazdı
İşverenlerce çalışanlar için Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) yatırılan sosyal sigorta primleri, brüt asgari ücret ile bunun 7.5 katı arasında değişen kazançlar üzerinden kesilir. Asgari ücretin 7.5 katını aşan kazançlar emekli aylığı hesabında dikkate alınmaz.
SORULARINIZ İÇİN: akivanc@haberturk.com
Şu an için bir günlük prime esas kazanç tutarı 447.15 TL’den başlıyor. Günlük azami kazanç tutarı ise 3 bin 353.62 TL. Asgari ücret arttıkça bu tutarlar da aynı oranda artıyor.
SGK’ya bildirilen aylık kazanç tutarı üzerinden işçi adına yüzde 14 sosyal sigorta primi, yüzde 1 oranında da işsizlik sigortası primi kesilir. Tek işverene bağlı çalışmakta olanlar için SGK’ya aylık azami 100 bin 608.75 TL kazanç üzerinden prim ödenir.
Başta mühendisler, mimarlar, avukatlar, doktorlar ile danışmanlık hizmeti verenler olmak üzere bazı meslek mensupları aynı anda birden fazla işverene bağlı çalışıyor. Aynı kişiyi çalıştırmakta olan işverenler, işçi adına kesilen primi ayrı ayrı SGK’ya yatırıyor. Bu işçiyi çalıştırdıkları bir ay için A işveren de B işveren de 30’ar gün üzerinden prim ödemiş olsa bile işçinin aylık prim günü 30 kabul ediliyor. Emekli aylığı bağlanırken, ayrı ayrı bildirilen aylık kazançların bugün için 100 bin 608.75 TL’ye kadar kısmı dikkate alınıyor. Söz konusu tutarı aşan kısım ise dikkate alınmıyor.
FAZLADAN YATIRILAN PRİM BOŞA GİDİYOR
Kanuna göre, aynı sigortalılık haline tâbi olacak şekilde birden fazla işte çalışması nedeniyle SGK’ya ödenen primler toplamı azami kazanç için ödenmesi gereken prim tutarını aşarsa aşan kısmın tamamı iade ediliyor.
Bu şekilde bir ay içinde brüt asgari ücretin 7.5 katından fazla kazançlar için yatırılmış sigorta primleri boşa gidiyor. SGK, fazla yatırılan primi kendiliğinden iade etmiyor ama vatandaş talep ederse geri veriyor.
Diyelim aynı ayda A işyerinden 70 bin lira, B işyerinden 60 bin lira olmak üzere toplam 130 bin lira kazanç bildirilen bir kişinin emekli aylığının hesabında sadece bu kazancın 100 bin 608.75 TL’lik kısmı dikkate alınır. Söz konusu tutar için ödenmesi gereken prim 15.091.31 TL’dir. Ancak, iki işveren toplam 130 bin liralık kazanç için 19.500 TL prim yatırmıştır. İşçi, fazladan yatırılan 4.409 TL primi geri alabilir.
Fazla yatırılan paranın geri alınabilmesi için SGK’ya yazılı talepte bulunmak gerekir. Başvurular, işyerlerinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik merkezlerine veya il müdürlüğüne yapılır.
İADE EDİLEN PARAYA FAİZ UYGULANMIYOR
SGK, iade işlemini dilekçenin verildiği tarihi takip eden ay içinde yapıyor. Kamuya olan borçlardan gecikme faizi alınsa da SGK’nın iade ettiği fazladan alınan primler için faiz uygulanması söz konusu değil. Bu nedenle iade başvurularının geciktirilmeden yapılması gerekir.
Bazen işçi çalışıyor ama işveren SGK’ya prim ödemesini geciktirebiliyor. Azami kazanç tutarını aşan primlerin iade edilebilmesi için işverenin SGK’ya prim ödemesini yapmış olması gerekir. İşveren aylık prim bildiriminde bulunmuş ama primi ödememiş ise iade yapılmaz.
EMEKLİ İŞÇİLER DE FAZLA YATIRILAN PRİMİ GERİ ALABİLİR
Emekli işçiler için SGK’ya sosyal güvenlik destek primi (SGDP) yatırılıyor. SGDP oranı her ne kadar yüzde 30 ise de bunun sadece 7.5 puanı işçi payından oluşuyor. Birden fazla işverene bağlı olarak çalışan emekli işçi için fazladan yatırılan primler de geri alınabilir ancak prim iadesi yüzde 7.5 üzerinden yapılır.
