CHP'nin uzun zamandır üzerinde çalıştığı yeni sistem önerisinin ayrıntıları belli oldu

"YENİ SİSTEMDE GÜÇ MERKEZİ MECLİS OLACAK"

Türkiye için yeni bir hükümet sistemi öneriyoruz. Bizim son kurultayımızda genel başkanımızın sunduğu cumhuriyetimizin ikinci yüzyılına çağrı beyannamesinin birinci maddesi de demokratik güçlendirilmiş parlamenter sistem. Dünyanın en gelişmiş ülkeleri zaten bu sistemle yönetiliyor. Almanya, İngiltere, Kanada gibi. Kıta Avrupasının büyük bölümü güçlendirilmiş parlamenter sistemle yönetiliyor. Bugünkü sistemde yasama yürütme yargı yetkileri tek elde toplandı. Güçlendirilmiş parlamenter sistemde yasama yürütme yargı yetkileri farklı organlarda olacak. Onlar uyum içinde bir denge denetleme içinde çalışacaklar . Bugünkü sistemde siyasi güç merkezi Beştepe külliyesi, güçlendirilmiş parlamenter sistemde siyasi güç merkezi Türkiye Büyük Millet Meclisi olacak.

"TÜRKİYE'Yİ BAŞBAKAN VE BAKANLAR YÖNETECEK"

Cumhurbaşkanlığı makamı bizde yüce bir makamdır,, cumhurbaşkanlığı makamı örtüsü altında otoriter bir sistem inşa edildi, keyfi bir sistem inşa edildi. hesap vermeyen, vatandaşa vergi veren yurttaşa hesap vermeyen bir sistem inşa edildi.

güçlendirilmiş parlamenter sistemde şeffaflık hesap verebilirlik temel olacak ve güçlendirilmiş parlamenter sistemde seçilecek cumhurbaşkanı gerçek anlamda devleti milleti 83 milyonu temsil edecek. bugünkü gibi taraflı partili yanlı olmayacak.

Güçlendirilmiş parlamenter sistemde icra organı Türkiye’yi yönetecek organ başbakan ve bakanlar olacak yani bakanlar kurulu.

"HÜKÜMET PARLAMENTODAN ÇIKACAK"

Hükümet parlamentonun içinden çıkacak doğal olarak parlamenter sistemin temel özelliği parlamentoya karşı siyasi sorumluluğu olacak. Bugünkü hükümetin cumhurbaşkanı bakanların parlamentoya yargıya karşı herhangi bir yere karşı bir sorumlulukları var mı hesap veriyorlar mı, hayır tam bir denetimsizlik, tam bir keyfilik, tüm atamalarda da bunu görüyoruz.

"CUMHURBAŞKANI DEVLETİN SİGORTASI OLACAK"

Güçlendirilmiş p sistemde doğal olarak cumhurbaşkanı temsil noktasında olacak devletin sigortası olacak, devlet organları arasındaki uyuşmazlıklarda devreye girecek. Çünkü tarafsız olacak. Varsa siyasi partisiyle bağı onu kesecek. Parlamenter sistemin doğasında var bu. Cumhurbaşkanı temsil noktasında yetki sorumluluk icra başbakan ve bakanlarda.”

"HÜKÜMETİ KURMAK KOLAY, DÜŞÜRMEK ZOR OLACAK"

CHP Genel Başkan Yardımcısı Erkek, eski parlamenter sistemle güçlendirilmiş parlamenter sistem arasındaki önemli bir farka işaret ederken istikrar vurgusu yapı. Hükümet meclis içinden kurulacak, meclis hükümeti düşürebilecek ancak bir ‘istikrar’ ayarı da getiriliyor yeni sistem önerisinde.

"UZLAŞAMAZSAN HÜKÜMETİ DÜŞÜREMEZSİN"

Erkek bu farkı şöyle açıkladı:

“Niye yeni hükümet sistemi diyoruz örneğin bu sistemde hükümeti kurmak kolay düşürmek zor olacak.

İstikrar, mevcut hükümeti başbakanı meclis çoğunluk meclis çoğunluğu gerçek milli irade orada. gerçek milli irade millet meclisinde sarayda değil. TBMM iradesiyle hükümeti değiştirebilir mi değiştirilebilir ama güçlendirilmiş parlamenter sistemde biz diyoruz ki ki bu Almanya anayasasında var İspanya’da var. ‘Yeni başbakanda yeni hükümette uzlaşıyorsan, hükümeti düşür, uzlaşamıyorsan düşüremezsin.’

"BAĞIMSIZ VE TARAFSIZ YARGI TESİS EDİLECEK"

Aslında yepyeni bir şey de keşfetmiyoruz dünyada uygulanan sağlıklı güçlü bir parlamenter sistemi getiriyoruz.1982 anayasası zaten çok kötü bir anayasa idi. Biz sağlıklı güçlü bir parlamenter sistem, onun için yeni bir hükümet sistemi diyoruz. Türkiye’nin de buna ihtiyacı var. Türkiye bu sistemle gidemez. Bakın bu sistemle bütün temel sorunlarımız ağırlaşıyor ekonomide adalette eğitimde her alanda işsizlik yoksulluk büyüyor kişi başına düşen milli gelirimiz düşüyor.

Kuvvetler ayrılığı olmayan yerde hukuk devleti olur mu? Bu sistemde kuvvetler ayrılığı yok. Kuvvetler tek elde toplanmış. Asıl amacımız Türkiye'de demokratik hukuk devletini inşa etmek. Bağımsız tarafsız yargıyı da tesis edeceğiz.

"SEÇİM BARAJI DA KALDIRILACAK"

Bir siyasi parti genel başkanı huzurunda adli yıl açılışı yapılıyor. bunların bir bütün olarak demokratik hukuk devleti, yalnızca anayasa değişiklikleri sistem değişikliği değil siyasi partiler seçim kanununda da değişiklikler yapacağız.

12 eylül darbe hukukunun bir demokrasi ayıbı olan yüzde 10 seçim barajı niye hala var.

Bu kanunda var bunu değiştirmek dakikalık iş. Yeter ki o irade yönetsin Türkiye’yi dünyada örneği yok yüzde 10 barajının, temsilde adaleti yok ediyorsunuz. Bunları kaldıracağız, bunları düzenleyeceğiz.

Paket olarak mı getireceksiniz anayasa değişikliğiyle yasaları?

Muhrrem Erkek: Tabi ki. Yapılacak şey zaten belli. Bizim rehberimiz yol haritamız işte genel başkanımızın tüm Türkiye ile paylaştığı cumhuriyetimizi 2. yüzyıla çağrı beyannamesi, bunu kurultayımızda biz oybirliğiyle kabul ettik. İkinci yüzyılın başlarında cumhuriyetimizi demokrasiyle taçlandıracağız.

Sistem değişikliği önerilerinizi nasıl gündeme getireceksiniz, prosedür ne olacak?

Muharrem Erkek: Gelecek partisi zaten bir çalışma sundu. Diğer partiler de çalışıyor. Cumhur ittifakı dışında hemen tüm partiler aynı şeyleri söylüyoruz. İyi parti de çalışmalarını tamamlamak üzere. Öncelikle partinin yetkili kurullarında merkez yönetim kurulumuzda parti meclisimizde görüşeceğiz son şeklini vereceğiz. Tabi ki millet ittifakı olarak temel ilkelerde uzlaşacağız ve Türkiye ile paylaşacağız.

"CUMHURBAŞKANIMIZ MEVCUT ANAYASAYA GÖRE YÖNETECEK"

Türkiye, bu sistemle maalesef bugün yaşadığı sistemle freni patlamış kamyon gibi uçuruma sürükleniyor.

Onun için güçlendirilmiş parlamenter sistem, onun için hukuk devleti, bağımsız ve tarafsız yargı hep birlikte demokratik hukuk devletini tesis edeceğiz. İlk seçimde iktidar olacağız. Tabi ki seçilecek olan cumhurbaşkanımız meclis mevcut sisteme anayasaya göre yönetecek Türkiye’yi.

UZLAŞMAYLA GÜÇLENDİRİLMİŞ PARLAMENTER SİSTEM

Öncelikle liyakat adalet temelinde devleti yapılandıracağız. Öncelikle halkın sorunları üzerinde çalışacağız. Bu arada büyük bir toplumsal uzlaşma ile ve yeni bir anayasa ile güçlendirilmiş parlamenter sistemi getireceğiz. Seçimden önce hep birlikte bu tek adam rejimine karşı olan ve demokrasiye hukuk devletine inanan milyonlarla birlikte bunu seçimden önce Türkiye ile paylaşacağız. Bu sistemi çok sevdi Erdoğan, tek imza ile her şeyi hallediyor. Tüm üst düzey kamu görevlileri atıyor rektörleri, bakanları, valileri, emniyet müdürleri il müdürlerini herkesi atıyor. Onun için bu sistemle devam etmek isteyecektir ama bu sistem onun lehine olabilir ama Türkiye aleyhine bu sistem ucube bir sistem.

ÖNÜMÜZDEKİ SEÇİM SAĞ-SOL MÜCADELESİ DEĞİL

Bu sistemin adına cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi diyorlar ya aslında bu sistemin literatürde adı patronlu hiper başkanlık sistemi, tek adam rejimi monokrasi, demokrasi değil, monokrasi. Biz demokrasi mücadelesi veriyoruz.

Önümüzdeki seçim, cumhur ittifakı, bu otoriter sistemi destekleyenlerle, güçlendirilmiş parlamenter sistemi, hukuk devletini, demokrasiyi destekleyenlerin seçimi de olacak. Göreceksiniz, demokrasi mücadelesi verenler başarılı olacak. Bugün Türkiye’nin verdiği mücadele demokrasi mücadelesi. Herhangi bir sağ sol mücadelesi değil, ideoloji mücadelesi değil demokrasi mücadelesi.