Uçak taşıyan uçaklar

Dünyanın en büyük yolcu uçağı Avrupalı üretici Airbus’a ait A380’den sonra geçtiğimiz hafta Boeing’in efsane jumbo jeti 747’nin yeni modeli 747-8I fabrikadan çıktı, yine çift koridorlu Boeing 787 Dreamliner ise ilk müşterisi Japon havayolu ANA’ya teslim edilmeyi bekliyor. Ancak bu dev uçakların her bir parçası dünyanın farklı yerlerinde üretiliyor.

Örneğin 787’nin Japonya, Kore, İtalya, Fransa ve Amerika’nın çeşitli yerlerindeki 50 farklı tedarikçiden gelen parçaları Seattle’daki fabrikada birleştiriliyor. Özellikle kanat ve gövde gibi büyük parçaların hızlı bir şekilde taşınması için Boeing, Dreamlifter adını verdiği kargo uçağını üretti. Airbus’ın da Beluga olarak çağrılan, uçak parçalarını taşımak için özel bir kargo uçağı var. Ayrıca Amerikalı üretici Aero Spacelines’ın Super Guppy ve Ukraynalı Antonov’un An–225 modelleri de; tüm dünyada ilgi gören büyük yük taşıyan kargo uçakları.

Boeing’in geliştirdiği 747–400 modelinin modifiye edilmiş versiyonu olan Dreamlifter’dan 4 adet bulunuyor. Boeing, 787’ye ait parçaları karayolu ve denizyoluyla taşıması uzun zaman aldığından Dreamliner programı için havayolunu kullanacağını açıkladı. Dünyanın en büyük uçağı Antonov’dan sonra en uzun kargo uçağı unvanına sahip Dreamlifter için çalışmalar 2003 yılında başladı.

İlk Dreamlifter, Ağustos 2006’da Tayvan Taoyuan Havalimanı’ndaki hangardan çıktı ve ilk uçuşunu da 9 Eylül günü buradan yaptı. 747– 400 kargo uçağından daha fazla yük taşıma kapasitesine sahip Dreamlifter, denizyoluyla 30 günde Japonya’dan Amerika’ya getirilen kanatları artık 8 saatte taşıyor. Dreamlifter’ın operasyonları ise 2010’un Mart ayından beri ABD’li Evergreen Airlines yerine Atlas Air tarafından yürütülüyor.

Airbus’ın Beluga adıyla bilinen kargo uçağıA300-600ST, A300–600 modelinden geliştirildi. ‘Beyaz Balina’ anlamına gelen Beluga, kuyruk, kanatlar, gövde, iniş takımları gibi büyük parçaları, üretim hatlarından alıp son montaj hattına taşıyor. Eylül 1992’de yapımına başlanan uçak, tam 2 yıl sonra ilk uçuşunu gerçekleştirdi. Şu anda 5 adet Beluga, Airbus’ın uçak parçalarını taşımak için kullanılıyor. Kapasitesi 47 tonla sınırlandırılan Beluga ile özel yükler ve uzay istasyonlarının parçaları da taşınıyor.

En büyük uçak An-225

İlk olarak Buran uzay mekiğini taşıma amaçlı üretilen Antonov 225, ilk uçuşunu 1988 yılında yaptı. Kargo taşımacılıkta kullanılan bu uçaktan sadece bir adet mevcut... İkincisinin üretimi ise bir türlü tamamlanamadı. Şu anda Ukraynalı Antonov Havayolları tarafından işletilen uçak, büyük boyutta ve ağırlıktaki özel yüklerin taşınmasında kullanılıyor. Uçağın bir seferinin maliyeti ise yaklaşık 300 bin Euro’yu buluyor.

İlginç görünümüyle Super Guppy

2 modelde toplam 5 adet üretilen Super Guppy, büyük parça yüklerin taşınmasında kullanılıyor. Boeing’e ait askeri nakliye uçağı C-97’den modifiye edilen Super Guppy, ilk uçuşunu 1965’te yaptı. Şu anda sadece biri aktif olarak operasyonlarına devam eden bu uçağın geri kalanları havacılık müzelerinde sergileniyor. Geriye kalan Super Guppy, NASA tarafından Orion Projesi ve Uluslararası Uzay İstasyonu’nun parçalarının taşınmasında kullanılıyor. Beluga’dan önce Airbus uçak parçalarını Super Guppy’lerle taşımış.